॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥
ભગવાન સ્વામિનારાયણનાં
॥ વચનામૃત ॥
Gadhada I-67: Acquiring the Virtues of the Satpurush
Nirupan
June 3, 1965, Adās. During the morning discourse at Chunibhāi’s home, Yogiji Mahārāj explained Vachanamrut Gadhadā I-67, “We acquire whichever virtues we perceive in the Satpurush. When we sit for a photo and shut our eyes, what will be the outcome? How we look in the photo depends on our posture. Similarly, we become whatever we understand the Satpurush to be. One should eradicate the barrier between him and us by understanding him to be the all-knower and flawless. Do as he says, as this is how the virtues he possesses can be acquired. Nirgun Swāmi would read this Vachanamrut a lot. He would not let anyone get up while he was reading it.”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 4/75]
૩-૬-૬૫, અડાસ. ચૂનીભાઈના ઘરે સવારની કથામાં વચનામૃત ગઢડા પ્રથમ ૬૭ બોલતાં યોગીજી મહારાજ કહે, “જેવા સત્પુરુષમાં ગુણ જોઈએ, તેવા આપણામાં આવે. આપણે ફોટો પડાવવા બેઠા ને આંખ બંધ કરો તો શું આવશે? કાણા, વાંકા, ટેઢા જેવા બેસીએ તેવો ફોટો આવે. તેમ સત્પુરુષને જાણે તેવો થાય. નિર્દોષ, સર્વજ્ઞ જાણીને અંતરાય ટાળી નાખવો. કહે તેમ કરવું. સત્પુરુષના ગુણ લાવવાની વાત છે. નિર્ગુણ સ્વામી આ વચનામૃત બહુ કઢાવતા. ઊઠવા ન દે.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૪/૭૫]
Nirupan
July 1969, Gondal. During the discourse, Yogiji Mahārāj said, “The Satpurush always wishes for our betterment. He breaks the attachment we have towards this world as the affairs of this world are binding. As the jiva becomes entangled in worldly objects, it forgets the true purpose of why it has come on this earth. The Sant awakens them from this slumber.
“There were two satsangi brothers in a village. One was staunch and the other had a mundane understanding. When the younger brother [an ordinary satsangi] passed away, he became a ghost. The older brother [a staunch satsangi] would sit in the mandir daily and spend his time engrossed in Satsang. When the older brother was about to pass away, Mahārāj came in a vimān (a celestial vehicle) to take him to Akshardhām. The younger brother [as a ghost] came and stood there. The older brother was attached to his younger brother and looked at him from the vimān. Mahārāj discerned that the older brother still has affection for his younger brother and removed him from the vimān. They both became ghosts.
“Their family members were able to see them. They said, ‘You said you would go to Mahārāj’s abode, so why are you now a ghost?’ He said, ‘I was attached to my younger brother so Mahārāj removed me from the vimān and I became a ghost. Do not worry, I will not harass anyone; however, when you next serve a sādhu food, please place two lādus in this plate so we can partake of the prasād.’
“One day, Bālmukund Swāmi of Junāgadh came to visit their house. He saw them and said, ‘Why are you two here? Go to Badrikāshram.’ He sprinkled sanctified water on them and he sent them both to Badrikāshram.
“In this way, even if a little attachment remains, Mahārāj will not take one to his abode. So make sure no attachments remain.”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 5/386]
જુલાઈ, ૧૯૬૯, ગોંડલ. કથાપ્રસંગમાં યોગીજી મહારાજ કહે, “સત્પુરુષ આપણું આ હિત ઇચ્છે. આ લોકની વાસના તૂટી જાય તેવું કરે, કારણ કે આ લોકના પદાર્થ બંધનકર્તા છે. જીવ આ લોકના પદાર્થમાં ચોંટી જાય, પછી તેને ‘શું કરવા આવ્યો છું?’ તેની વિસ્મૃતિ થઈ જાય. સંત તેને તેમાંથી જગાડે.
“એક ગામમાં બે ભાઈ સત્સંગી હતા. તેમાં એક સામાન્ય સત્સંગી હતો અને બીજો શિરોમણિ હતો. તેમાંથી જે સામાન્ય સત્સંગી હતો તે નાનો ભાઈ દેહ મૂકી ગયો ને ભૂત થયો. મોટા ભાઈ તો નત (નિત્ય) મંદિરમાં બેસે, સત્સંગમાં જીવન ગુજારે. એમ કરતાં મોટા ભાઈને દેહ છોડવાનો વખત આવ્યો. તે મહારાજ વિમાન લઈ તેડવા આવ્યા. ત્યાં નાનો ભાઈ જે ભૂત થયો હતો તે આગળ આવીને ઊભો. મોટા ભાઈને તેનામાં હેત હતું. તેથી વિમાનમાંથી તેની સામું જોયું. મહારાજે જોયું કે ‘આને હજુ ભાઈમાં વાસના છે;’ તેથી વિમાનમાંથી કાઢી નાખ્યો. તે બેય ભૂત થયા.
“પછી ઘરના માણસોને દેખા દે. ત્યારે બધાએ કહ્યું, ‘તું તો મહારાજના ધામમાં જવાનું કહેતો હતો ને કેમ ભૂત થયો?’ ત્યારે આણે કહ્યું, ‘મને ભાઈમાં વાસના હતી તેથી મહારાજે મને વિમાનમાંથી કાઢ્યો ને ભૂત થયો; પણ અમે કોઈને કનડશું નહીં. સાધુને જ્યારે રસોઈ આપો ત્યારે બે લાડવા આ ગોખલામાં મૂકજો. અમે તે પ્રસાદી ખાશું.’
“એમ કરતાં એક દી’ જૂનાગઢના સદ્ગુરુ બાળમુકુંદ સ્વામી તેને ઘેર આવ્યા. તો તે ભાઈઓને કહ્યું, ‘તમે અહીં ક્યાંથી? જાવ, બદરિકાશ્રમમાં!’ એમ કહી અંજલિ છાંટી, બદરિકાશ્રમમાં મોકલી દીધા.
“તેમ જો ક્યાંય પણ થોડી વાસના રહી જશે, તો મહારાજ કાઢી નાખશે. માટે વાસના રહેવા ન દેવી.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૫/૩૮૬]
Nirupan
September 10, 1967, Mumbai. During the morning discourse, Yogiji Mahārāj explained Vachanāmrut Gadhadā I-76, “Mahārāj had such great divyabhāv! Therefore, he said, ‘Muktānand Swāmi’s answer is correct.’
“If one believes, ‘I know everything and I do everything,’ then he will stop acquiring virtues. Only if he repents within will virtues sprout.”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 4/526]
તા. ૧૦/૯/૧૯૬૭, મુંબઈ. સવારની કથામાં વચનામૃત ગઢડા પ્રથમ ૬૭ વંચાવી યોગીજી મહારાજ કહે, “મહારાજને દિવ્યભાવ ખરો ને! તેથી ‘મુક્તાનંદ સ્વામીનો ઉત્તર ખરો.’ એમ કહ્યું.
“‘હું જાણું છું, કરું છું.’ એમ સમજે તો ગુણ આવવા બંધ થઈ જાય. અંતરમાં બળતરા થવી જોઈએ, તો ગુણ આવે.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૪/૫૨૬]
Nirupan
After narrating Vachanāmrut Gadhadā I-67 from memory, Yogiji Mahārāj said, “To acquire the virtues of the Motā-Purush, one should behave as a humble servant and become repentent of one’s own flaws and maintain focus on his countless virtues. However, one will never attain the virtues of the Motā-Purush through one’s own perceived knowledge and pretense of being overwise.”
[Yogi Vāni: 9/50]
પ્રથમનું સડસઠમું વચનામૃત યોગીજી મહારાજ કંઠે (મોઢે) બોલ્યા અને વાત કરી, “મોટાપુરુષના ગુણ લાવવા માટે દીન-આધીન થઈને પોતાના દોષનો પરિતાપ કરવો પડે અને તેમના અનેક ગુણો સામી દૃષ્ટિ રાખવી પડે; પણ પોતાનાં જ્ઞાન અને ડહાપણનો ડોળ રાખે તો મોટાપુરુષના ગુણ ક્યારેય આવે નહીં.”
[યોગીવાણી: ૯/૫૦]
Nirupan
After reading Vachanāmrut Gadhadā I-67, Yogiji Mahārāj said, “How can a spiritual aspirant acquire the virtues of the Motā-Purush? Muktānand Swāmi answered the question but the word ‘repentence’ (paritāp) was not mentioned. ‘Repentence’ is a great tool on the spiritual path. If one understands oneself to be extremely insignificant before God and his Bhakta and sings the virtues of God and the Motā-Purush, one will acquire all their virtues. Considering oneself to be insignificant, maintaining a sense of servitude, and understanding the glory of the Motā-Purush - if one possesses these, one will certainly acquire the virtues of the Motā-Purush.”
[Yogi Vāni: 24/46]
ગઢડા પ્રથમ ૬૭મું વચનામૃત વાંચીને યોગીજી મહારાજે વાત કરી, “મોટાપુરુષના ગુણ મુમુક્ષુમાં કેમ આવે? મુક્તાનંદ સ્વામીએ ઉત્તર તો કર્યો પણ તેમાં ‘પરિતાપ’ શબ્દ ન આવ્યો. ‘પરિતાપ’ છે એ બહુ જ મોટું સાધન છે. ‘ભગવાન ને ભગવાનના ભક્ત આગળ પોતે અત્યંત ન્યૂન છે’ એમ સમજીને, ભગવાન કે મોટાપુરુષના ગુણ ગાઈએ, તો સર્વે ગુણ આવે. પોતાને વિષે ન્યૂનતા, દાસત્વ અને મોટાપુરુષનો મહિમા, આટલાં વાનાં હોય તો ગુણ આવે જ.”
[યોગીવાણી: ૨૪/૪૬]
Nirupan
March 23, 1959, Vāsanā. Yogiji Mahārāj said, “Everyone wishes to acquire the virtues of the Satpurush, but they do not feel remorseful of their vices. One should feel remorse and recognize one’s own flaws. One says of the Satpurush - who is the source of vivek (wisdom, discretion) - that he has no vivek. However, one should keep gunātit-bhāv in whatever the Satpurush does. In this way if one keeps total divinity in the Sant in every way, then one will acquire his virtues.”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 2/522]
તા. ૨૩/૩/૧૯૫૯. વાસણા. યોગીજી મહારાજ કહે, “સત્પુરુષના ગુણ સૌને લેવા છે, પણ અનુતાપ નથી કરતા. અનુતાપ કરવો જોઈએ અને પોતાની ભૂલ ઓળખવી જોઈએ. વિવેક જ્યાંથી નીકળ્યો કહેતા સત્પુરુષમાંથી, તેને કહે છે – વિવેક નથી. સત્પુરુષ જે કરે એમાં ગુણાતીતભાવ. એમ સમ્યક્ પ્રકારે નિર્દોષબુદ્ધિ સંતમાં રાખે, તો ગુણ આવે.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૨/૫૨૨]
Nirupan
March 26, 1956, Sārangpur. Yogiji Mahārāj said, “When can one be said to have developed a rapport with the Motā-Purush? When one acts according to Vachanāmrut Gadhadā I-62. For these virtues to be acquired, one must perfect Vachanāmrut Gadhadā I-67. One should feel repentance [due to one’s own flaws] and think, ‘I do not understand anything.’ He does not comes to the Motā-Purush with preconceived notions. Then one will acquire the virtues of the Satpurush. We do not feel such repentance, hence:
Am be buti, tam be buti, buti bhelambhelā,
Chhāyā vinānu jhād batāvo, to tum guru hum chelā!
[Meaning: I am very clever and you are very clever, we are both clever alike; show me a tree that does not give shade, then you are a guru and I am your shishya.]
“Do not act over-wise in front of the Motā-Purush. Those that have tried to do so in front of Mahārāj and Shāstriji Mahārāj were left behind [on the spiritual path]. Acting over-wise means not setting aside the whims of one’s mind. If one thinks, ‘I will only accept that you are great if you show me a tree without shade,’ then how will one acquire the virtues of the Satpurush?”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 2/42]
તા. ૨૬/૩/૧૯૫૬. સારંગપુર. યોગીજી મહારાજ કહે, “મોટાપુરુષનો સંબંધ થયો ક્યારે કહેવાય? પ્રથમ ૬૨ વચનામૃત પ્રમાણે સમ્યક્ પ્રકારે સંબંધ થયો કહેવાય. એવા ગુણ આવવા માટે પ્રથમ ૬૭ વચનામૃત સિદ્ધ કરવું. ‘હું તો કંઈ જાણતો નથી.’ એમ પરિતાપ કરે. મોટાપુરુષ પાસે ઠરાવ કરીને ન આવે. પછી તેમાં સત્પુરુષના જેવા ગુણ આવે છે. આપણે પરિતાપ નથી થતો, તેથી:
‘અમ બે બુટી,† તમ બે બુટી, બુટી ભેલંભેલા,
છાયા વિનાનું ઝાડ બતાવો, તો તુમ ગુરુ હમ ચેલા.’
“મોટાપુરુષ આગળ ડહાપણ ન કરવું. મહારાજ છતાં ને શાસ્ત્રીજી મહારાજ છતાં પણ (ડહાપણ કરવાવાળા) રહી ગયા. ડહાપણ એટલે બીબાં (પોતાના મનનાં) છોડી ન શકે. તમને મહાત્મા ક્યારે માનું? કે છાયા વિનાનું ઝાડ બતાવો તો માનું. એવો હોય તેમાં ક્યાંથી ગુણ આવે?”
†મહાચતુર; કાબેલ; પહોંચેલ માણસ.
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૨/૪૨]
Nirupan
October 1960, Bhādrā. Yogiji Mahārāj said, “Remorse (anutāp) is like tying together two pieces of cloths. Such a person would still be affected by adverse circumstances. Repentance (paritāp) is like smoothly joining two ends. One cannot find any sign of where they are joined. He will not suffer from adverse circumstances and will acquire virtues [of the Satpurush].”
[Brahmaswarup Yogiji Mahārāj: 3/125]
ઑક્ટોબર, ૧૯૬૦. ભાદરા. યોગીજી મહારાજ કહે, “અનુતાપ એટલે સાંધો ખરો. બે પાટા ભેગા કરી સાંધી દે તેવું. (પરંતુ) તેને દેશકાળ લાગે ખરો. અને પરિતાપ એટલે એકરસ થઈ ગયેલ. સાંધો જ ન મળે. દેશકાળ ન લાગે ને ગુણ આવવા માંડે.”
[બ્રહ્મસ્વરૂપ યોગીજી મહારાજ: ૩/૧૨૫]