Meaning: Gujarati English
પ્રોક્તાસ્તે નિર્ગુણા ભક્તા નિર્ગુણસ્ય હરેર્યતઃ ।
સમ્બન્ધાત્તત્ક્રિયાઃ સર્વા ભવન્ત્યેવ હિ નિર્ગુણાઃ ॥
प्रोक्तास्ते निर्गुणा भक्ता निर्गुणस्य हरेर्यतः ।
सम्बन्धात्तत्क्रियाः सर्वा भवन्त्येव हि निर्गुणाः ॥
Proktāste nirguṇā bhaktā nirguṇasya hareryatah |
Sambandhāt-tatkriyāhā sarvā bhavantyev hi nirguṇāhā ||
197
અને નિર્ગુણ કહેતા માયાના જે સત્ત્‍વાદિક ત્રણ ગુણ તેણે રહિત એવા જે શ્રીકૃષ્‍ણ ભગવાન તેના સંબંધ થકી તે આત્‍મનિવેદી ભક્તની જે સર્વે ક્રિયા તે નિર્ગુણ થાય છે તે હેતુ માટે તે આત્‍મનિવેદી ભક્ત જે તે નિર્ગુણ કહ્યા છે. (શિક્ષાપત્રી: 59)
ભક્તૈરેતૈસ્તુ કૃષ્ણાયાનર્પિતં વાર્યપિ ક્વચિત્ ।
ન પેયં નૈવ ભક્ષ્યં ચ પત્રકન્દફલાદ્યપિ ॥
भक्तैरेतैस्तु कृष्णायानर्पितं वार्यपि क्वचित् ।
न पेयं नैव भक्ष्यं च पत्रकन्दफलाद्यपि ॥
Bhaktairetaistu kṛuṣhṇāyānarpitan vāryapi kvachit |
Na peyam naiv bhakṣhyam cha patra-kanda-falādyapi ||
198
અને એ જે આત્‍મનિવેદી ભક્ત તેમણે શ્રીકૃષ્‍ણ ભગવાનને અર્પણ કર્યા વિનાનું જળ પણ ક્યારેય ન પીવું અને પત્ર, કંદ, ફાળાદીક જે વસ્‍તુ તે પણ શ્રીકૃષ્‍ણ ભગવાનને અર્પણ કર્યા વિનાનું ન ખાવું. (શિક્ષાપત્રી: 60)
સર્વૈરશક્તૌ વાર્ધક્યાદ્ ગરીયસ્યાપદાઽથવા ।
ભક્તાય કૃષ્ણમન્યસ્મૈ દત્ત્વા વૃત્ત્યં યથાબલમ્ ॥
सर्वैरशक्तौ वार्धक्याद् गरीयस्यापदाऽथवा ।
भक्ताय कृष्णमन्यस्मै दत्त्वा वृत्त्यं यथाबलम् ॥
Sarvairashaktau vārdhakyād garīyasyāpadā'thavā |
Bhaktāya kṛuṣhṇamanyasmai dattvā vṛuttyam yathābalam ||
199
અને વળી સર્વે જે અમારા સત્‍સંગી તેમણે વૃદ્ધપણા થકી અથવા કોઈ મોટા આપત્‍કાળે કરીને અસમર્થપણું થઈ ગયે સતે પોતે સેવવાનું જે શ્રીકૃષ્‍ણનું સ્‍વરૂપ તે બીજા ભક્તને આપીને પોતે પોતાના સામર્થ્ય પ્રમાણે વર્તવું. (શિક્ષાપત્રી: 61)
આચાર્યેણૈવ દત્તં યદ્ યચ્ચ તેન પ્રતિષ્ઠિતમ્ ।
કૃષ્ણસ્વરૂપં તત્ સેવ્યં વન્દ્યમેવેતરત્તુ યત્ ॥
आचार्येणैव दत्तं यद् यच्च तेन प्रतिष्ठितम् ।
कृष्णस्वरूपं तत् सेव्यं वन्द्यमेवेतरत्तु यत् ॥
Āchāryeṇaiv dattam yad yachcha ten pratiṣhṭhitam |
Kṛuṣhṇaswarūpam tat sevyam vandyamevetarattu yat ||
200
અને જે શ્રીકૃષ્‍ણનું સ્‍વરૂપ પોતાને સેવવાને અર્થે ધર્મવંશના જે આચાર્ય તેમણે જ આપ્‍યું હોય અથવા તે આચાર્યે જે સ્‍વરૂપની પ્રતિષ્‍ઠા કરી હોય તે જ સ્‍વરૂપને સેવવું અને તે વિના બીજું જે શ્રીકૃષ્‍ણનું સ્‍વરૂપ તે તો નમસ્‍કાર કરવા યોગ્‍ય છે પણ સેવવા યોગ્‍ય નથી. (શિક્ષાપત્રી: 62)
ભગવન્મન્દિરં સર્વૈઃ સાયં ગન્તવ્યમન્વહમ્ ।
નામસઙ્‍કીર્તનં કાર્યં તત્રોચ્ચૈ રાધિકાપતેઃ ॥
भगवन्मन्दिरं सर्वैः सायं गन्तव्यमन्वहम् ।
नामसङ्कीर्तनं कार्यं तत्रोच्चै राधिकापतेः ॥
Bhagavan-mandiram sarvaihai sāyam gantavyamanvaham |
Nām-sankīrtanam kāryam tatrochchai rādhikāpatehe ||
201
અને અમારા જે સર્વે સત્‍સંગી તેમણે નિત્‍ય પ્રત્‍યે સાયંકાળે ભગવાનના મંદિર પ્રત્‍યે જવું અને તે મંદિરને વિષે શ્રીરાધિકાજીના પતિ એવા જે શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન તેના નામનું ઉચ્‍ચ સ્‍વરે કરીને કિર્તન કરવું. (શિક્ષાપત્રી: 63)
કાર્યાસ્તસ્ય કથાવાર્તાઃ શ્રવ્યાશ્ચ પરમાદરાત્ ।
વાદિત્રસહિતં કાર્યં કૃષ્ણકીર્તનમુત્સવે ॥
कार्यास्तस्य कथावार्ताः श्रव्याश्च परमादरात् ।
वादित्रसहितं कार्यं कृष्णकीर्तनमुत्सवे ॥
Kāryāstasya kathāvārtāhā shravyāshcha paramādarāt |
Vāditrasahitam kāryam kṛuṣhṇa-kīrtanamutsave ||
202
અને તે શ્રીકૃષ્‍ણની જે કથા વાર્તા તે પરમ આદર થકી કરવી ને સાંભળવી અને ઉત્‍સવને દિવસે વાજિંત્રે સ‍હિત શ્રીકૃષ્‍ણનાં કીર્તન કરવાં. (શિક્ષાપત્રી: 64)
પ્રત્યહં કાર્યમિત્થં હિ સર્વૈરપિ મદાશ્રિતૈઃ ।
સંસ્કૃતપ્રાકૃતગ્રન્થાભ્યાસશ્ચાપિ યથામતિ ॥
प्रत्यहं कार्यमित्थं हि सर्वैरपि मदाश्रितैः ।
संस्कृतप्राकृतग्रन्थाभ्यासश्चापि यथामति ॥
Pratyaham kāryamittham hi sarvairapi madāshritaihai |
Sanskṛut-prākṛut-granthābhyāsashchāpi yathāmati ||
203
અને અમારા આશ્રિત જે સર્વે સત્‍સંગી તેમણે જે પ્રકારે પૂર્વે કહ્યું એ પ્રકારે કરીને જ નિત્‍ય પ્રત્‍યે કરવું અને સંસ્‍કૃત અને પ્રાકૃત એવા જે સદ્‍ગ્રંથ તેમનો અભ્‍યાસ પણ પોતાની બુદ્ધિને અનુસારે કરવો. (શિક્ષાપત્રી: 65)
યાદૃશૈર્યો ગુણૈર્યુક્તસ્તાદૃશે સ તુ કર્મણિ ।
યોજનીયો વિચાર્યૈવ નાન્યથા તુ કદાચન ॥
यादृशैर्यो गुणैर्युक्तस्तादृशे स तु कर्मणि ।
योजनीयो विचार्यैव नान्यथा तु कदाचन ॥
Yādṛushairyo guṇairyuktas-tādṛushe sa tu karmaṇi |
Yojanīyo vichāryaiv nānyathā tu kadāchan ||
204
અને જે મનુષ્‍ય જેવા ગુણે કરીને યુક્ત હોય તે મનુષ્‍યને તેવા કાર્યને વિષે વિચારીને જ પ્રેરવો પણ જે કાર્યને વિશે જે યોગ્‍ય ન હોય તે કાર્યને વિષે તેને ક્યારેય ન પ્રેરવો. (શિક્ષાપત્રી: 66)
અન્નવસ્ત્રાદિભિઃ સર્વે સ્વકીયાઃ પરિચારકાઃ ।
સમ્ભાવનીયાઃ સતતં યથાયોગ્યં યથાધનમ્ ॥
अन्नवस्त्रादिभिः सर्वे स्वकीयाः परिचारकाः ।
सम्भावनीयाः सततं यथायोग्यं यथाधनम् ॥
Anna-vastrādibhihi sarve swakīyāhā parichārakāhā |
Sambhāvanīyāhā satatam yathāyogyam yathādhanam ||
205
અને પોતાના જે સેવાક હોય તે સર્વની પોતાના સામર્થ્ય પ્રમાણે અન્ન-વસ્ત્રાદિકે કરીને યથાયોગ્ય સંભાવના નિરંતર રાખવી. (શિક્ષાપત્રી: 67)
યાદૃગ્ગુણો યઃ પુરુષસ્તાદશા વચનેન સઃ ।
દેશકાલાનુસારેણ ભાષણીયો ન ચાન્યથા ॥
यादृग्गुणो यः पुरुषस्तादशा वचनेन सः ।
देशकालानुसारेण भाषणीयो न चान्यथा ॥
Yādṛugguṇo yah puruṣhas-tādashā vachanen sah |
Desh-kālānusāreṇ bhāṣhaṇīyo na chānyathā ||
206
અને જે પુરુષ જેવા ગુણવાળો હોય તે પુરુષને તેવા વચને કરીને દેશકાળાનુસારે યથાયોગ્‍ય બોલવવો પણ એથી બીજી રીતે ન બોલાવવો. (શિક્ષાપત્રી: 68)

Shlok Selection

Shloks Index