Meaning: Gujarati
English
દૃષ્ટાઃ સ્પૃષ્ટા નતા વા કૃતપરિચરણા ભોજિતાઃ પૂજિતા વા સદ્યઃ પુંસામઘૌઘં બહુજનિજનિતં ઘ્નન્તિ યે વૈ સમૂલમ્ । પ્રોક્તાઃ કૃષ્ણેન યે વા નિજહૃદયસમા યત્પદે તીર્થજાતમ્ તેષાં માતઃ પ્રસંગાત્ કિમિહ નનુ સતાં દુર્લભં સ્યાન્મુમુક્ષોઃ ॥
दृष्टाः स्पृष्टा नता वा कृतपरिचरणा भोजिताः पूजिता वा सद्यः पुंसामघौघं बहुजनिजनितं घ्नन्ति ये वै समूलम् । प्रोक्ताः कृष्णेन ये वा निजहृदयसमा यत्पदे तीर्थजातम् तेषां मातः प्रसंगात् किमिह ननु सतां दुर्लभं स्यान्मुमुक्षोः ॥
Dṛuṣhṭāh spṛuṣhṭā natā vā kṛutaparicharaṇā bhojitāhā pūjitā vā Sadyah punsāma-ghaugham bahujani-janitam ghnanti ye vai samūlam | Proktāhā kṛuṣhṇen ye vā nij-hṛudayasamā yatpade tīrthajātam Teṣhām mātah prasangāt kimih nanu satām durlabham syān-mumukṣhoh ||
94
હે માતા ! જે સંતોના દર્શનમાત્રથી, જેમનો સ્પર્શ કરવાથી, જેમને નમવાથી, જેમને જમાડવાથી, જેમની સેવા કરવાથી કે જેમનું પૂજન કરવાથી, તે કરાનારા પુરુષના અનેક જન્મોના પાપપુંજનો મૂળ સહિત તે જ ક્ષણે નિશ્ચયે નાશ થઈ જાય છે. વળી, જે સંતોને શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન પોતાના હૃદય સમાન કહે છે, અને જેમના ચરણકમળમાં સર્વ તીર્થો નિવાસ કરીને રહ્યાં છે એવા સાધુઓના પ્રસંગથી આ લોકમાં મુમુક્ષુને દુર્લભ શું હોય ? કાંઈ પણ નથી.
શ્રી વાસુદેવવિમલામૃતધામવાસં નારાયણં નરક તારણનામધેયમ્ । શ્યામં સિતં દ્વિભુજમેવ ચતુર્ભૂજં ચ ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
श्री वासुदेवविमलामृतधामवासं नारायणं नरक तारणनामधेयम् । श्यामं सितं द्विभुजमेव चतुर्भूजं च त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Shrī vāsudeva-vimalāmṛuta-dhāmavāsam Nārāyaṇam narak tāraṇa-nāma-dheyam | Shyāmam sitam dvibhujameva chaturbhūjam cha Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
95
દિવ્ય વિશુદ્ધ વાસુદેવરૂપી અક્ષરધામમાં નિવાસ કરનારા, નરકથી તારનારા, નારાયણ જેનું નામ છે, તેમ જ શ્યામ તથા શ્વેતવર્ણવાળા, હંમેશાં બે ભુજાઓથી શોભનાર, કોઈવાર ચારભુજાથી શોભતા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
શિક્ષાર્થમત્ર નિજભક્તિમતાં નરાણામ્ એકાન્તધર્મમખિલં પરિશીલયન્તમ્ । અષ્ટાંગયોગકલનાશ્ચ મહાવ્રતાનિ ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
शिक्षार्थमत्र निजभक्तिमतां नराणाम् एकान्तधर्ममखिलं परिशीलयन्तम् । अष्टांगयोगकलनाश्च महाव्रतानि त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Shikṣhārthamatra nijabhaktimatām narāṇām Ekānta-dharma-makhilam parishīlayantam | Aṣhṭānga-yoga-kalanāshcha mahāvratāni Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
96
આ લોકમાં પોતામાં ભક્તિવાળા ભક્તજનોની શિક્ષાને અર્થે સંપૂર્ણ એકાંતિક ધર્મ તથા અષ્ટાંગ યોગની સકળ કલાઓને તેમજ અહિંસા બ્રહ્મચર્યાદિ મહાવ્રતોને પોતાના આચરણથી પોતાના ભક્તોને શીખવતા એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
શ્વાસેન સાકમનુલોમવિલોમવૃત્યા સ્વાન્તર્બહિશ્ચ ભગવત્યુરુધા નિજસ્ય । પૂરે ગતાગત જલામ્બુધિનો પમેયં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
श्वासेन साकमनुलोमविलोमवृत्या स्वान्तर्बहिश्च भगवत्युरुधा निजस्य । पूरे गतागत जलाम्बुधिनो पमेयं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Shvāsen sākamanuloma-viloma-vṛutyā Svāntar-bahishcha bhagavatyurudhā nijasya | Pūre gatāgata jalāmbudhino pameyam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
97
પ્રાણાયામમાં શ્વાસેચ્છવાસે સહિત પોતાના અંત:કરણમાં અને બહાર નેત્ર આગળ, ભગવાનમાં પોતાની વારે વારે અનુલોમ-પ્રતિલોમ વૃત્તિ વર્તે છે, તેણે કરીને ભરતીમાં જતું આવતું જળ જેનું છે એવા સમુદ્રની સાથે ઉપમા આપવા યોગ્ય એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
બાહ્યાન્તરિન્દ્રિયગણશ્વસનાધિદૈવ વૃત્યુદ્ ભવસ્થિતિલયાનપિ જાયમાનાન્ । સ્થિત્વા તતઃ સ્વમહસા પૃથગીક્ષમાણં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
बाह्यान्तरिन्द्रियगणश्वसनाधिदैव वृत्युद् भवस्थितिलयानपि जायमानान् । स्थित्वा ततः स्वमहसा पृथगीक्षमाणं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Bāhyāntar-indriya-gaṇa-shvasanādhi-daiva Vṛutyud bhava-sthitilayānapi jāyamānān | Sthitvā tatah swamahasā pṛuthagīkṣhamāṇam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
98
ઉત્પન્ન થતાં બાહ્ય અને આંતર ઇન્દ્રિયોના સમૂહો, પ્રાણઅપાનાદિ વાયુ, ઇન્દ્રિયોના અધિષ્ઠાતા દેવતા-તે સર્વેની વિવિધ વૃત્તિઓની ઉત્પત્તિ, સ્થિતિ અને લયને, જે સર્વેથી પૃથક્-નિર્લેપ સ્વસ્વરૂપમાં સર્વદા વર્તતા તમો સ્વયં સ્વપ્રતાપથી સાક્ષાત્ જુઓ છો એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
માયામયાકૃતિતમોશુભવાસનાનાં કર્તું નિષેધમુરુધા ભગવત્સ્વરૂપે । નિર્બીજસાંખ્યમતયોગગયુક્તિભાજં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
मायामयाकृतितमोशुभवासनानां कर्तुं निषेधमुरुधा भगवत्स्वरूपे । निर्बीजसांख्यमतयोगगयुक्तिभाजं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Māyāmayā-kṛutita-moshu-bhavāsanānām Kartum niṣhedha-murudhā bhagavatswarūpe | Nirbīja-sānkhya-mata-yogaga-yuktibhājam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
99
ભગવાનના સ્વરૂપમાં માયિક આકૃતિ, અજ્ઞાન અને અશુભ વાસના આદિ દુર્ગૂણોનો સારી રીતે નિષેધ કરવા માટે જ નિર્બીજ એવા સાંખ્ય અને યોગના મતનું યુક્તિએ કરી પ્રતિપાદન કરનારા એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
દિવ્યાકૃતિત્વસુમહસ્ત્વસુવાસનાનામ્ સમ્યગ્વિધિ પ્રથતિયું ચ પતૌ રમાયાઃ । સાલમ્બસાંખ્ય પથયોગસુયુક્તિભાજં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
दिव्याकृतित्वसुमहस्त्वसुवासनानाम् सम्यग्विधि प्रथतियुं च पतौ रमायाः । सालम्बसांख्य पथयोगसुयुक्तिभाजं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Divyākṛutitva-sumahastva-suvāsanānām Samyag-vidhi prathatiyum cha patau ramāyāhā | Sālamba-sānkhya pathayoga-suyuktibhājam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
100
રમાપતિ ભગવાનનું દિવ્ય આકૃતિપણું, પ્રૌઢ પ્રતાપ અને સત્ય સંકલ્પત્વાદિ ગુણોની સારી રીતે પુષ્ટિ કરવા માટે જેમ છે તેમ સબીજ સાંખ્ય અને યોગનું યુક્તિપૂર્વક પ્રતિપાદન કરનારા એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
કામાર્ત તસ્કરનટ વ્યસનિદ્વિષન્ત: સ્વસ્વાર્થસિદ્ધિમિવ ચેતસિ નિત્યમેવ । નારાયણં પરમયૈવ મુદા સ્મરન્તં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
कामार्त तस्करनट व्यसनिद्विषन्त: स्वस्वार्थसिद्धिमिव चेतसि नित्यमेव । नारायणं परमयैव मुदा स्मरन्तं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Kāmārta taskaranaṭa vyasanidviṣhanta: Swasvārthasiddhimiva chetasi nityameva | Nārāyaṇam paramayaiva mudā smarantam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
101
કામી, ચોર, નટ, વ્યસની અને દ્વેષીજનો પોતાનું ધાર્યું કામ સિદ્ધ કરવા જેમ પોતાનું ચિત્ત હંમેશાં તેમાં પરોવે છે અર્થાત્ તેનું અખંડ ચિંતવન કર્યા જ કરે છે તેમ નારાયણનું જે પ્રેમપૂર્વક અખંડ સ્મરણ કરે છે તે ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
સાધ્વીચકોરશલભાસ્તિમિકાલકંઠ કોકા નિજેષ્ટવિષયેષુ યથૈવ લગ્નાઃ । મૂર્તૌ તથા ભગવતોત્ર મુદાતિલગ્નં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
साध्वीचकोरशलभास्तिमिकालकंठ कोका निजेष्टविषयेषु यथैव लग्नाः । मूर्तौ तथा भगवतोत्र मुदातिलग्नं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Sādhvī-chakora-shalabhāsti-mikāla-kanṭha Kokā nijeṣhṭa-viṣhayeṣhu yathaiva lagnāhā | Mūrtau tathā bhagavatotra mudātilagnam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
102
સાધ્વી સ્ત્રી, ચકોર પક્ષી, પતંગીયું, માછલું, મોર અને ચક્રવાક પક્ષી પોતપોતાના ઇષ્ટ વિષયમાં જેમ સંલગ્ન રહે છે તેમ ભગવાનના સ્વરૂપમાં જે પ્રસન્નતાપૂર્વક સંલગ્ન (તલ્લીન) રહે છે તે ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
સ્નેહાતુરસ્ત્વથ ભયાતુર આમયાવી યદ્વત્ક્ષુધાતુર જનશ્ચ વિહાય માનં । દૈન્યં ભજેયુરિહ સત્સુ તથા ચરન્તં ત્વાં ભક્તિધર્મતનયં શરણં પ્રપદ્યે ॥
स्नेहातुरस्त्वथ भयातुर आमयावी यद्वत्क्षुधातुर जनश्च विहाय मानं । दैन्यं भजेयुरिह सत्सु तथा चरन्तं त्वां भक्तिधर्मतनयं शरणं प्रपद्ये ॥
Snehāturastvatha bhayātura āmayāvī Yadvat-kṣhudhātur janashcha vihāya mānam | Dainyam bhajeyuriha satsu tathā charantam Tvām bhakti-dharma-tanayam sharaṇam prapadye ||
103
સ્નેહાતુર, ભયાતુર અને ભૂખ્યાજનો સ્વમાનનો ત્યાગ કરી જેમ આ લોકમાં દીનતા રાખે છે, બરાબર તે રીતે એકાંતિક સંતો આગળ (ભક્તજનોની શિક્ષાને અર્થે) સ્વમાનનો પરિત્યાગ કરી વર્તનારા એવા ભક્તિ તથા ધર્મના પુત્ર આપને હું શરણે જાઉ‚ છું.
