share

॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

॥ THE VACHANAMRUT ॥

Spiritual Discourses

by Bhagwan Swaminarayan

Loya 18

Nishchaynu

Samvat 1877nā Poṣh sudi 1 Paḍavāne divas rātrine same Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj gām Shrī Loyā madhye Surā Bhaktanā darabārmā ḍholiyā upar virājmān hatā ane māthe dhoḷo fenṭo bāndhyo hato ne bīje dhoḷe fenṭe karīne bokānī vāḷī hatī tathā garam posnī rātī ḍaglī paherī hatī tathā chofāḷe sahit rajāī oḍhī hatī tathā dhoḷo khes paheryo hato ane potānā mukhārvindnī āgaḷ Paramhansanī sabhā ane desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī. Te samayamā sandhyā āratī tathā stuti Paramhansa karī rahyā pachhī Shrījī Mahārāje kahyu je, “Kīrtan gāvo.” Pachhī vājintra vajāḍīne Muktānand Swāmī ādik Paramahanse kīrtan gāyā.

Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Have kīrtan rākho, have to ame vārtā karīshu ane ame ā vāt karīe temā jene āshankā ūpaje te pūchhajyo.” Em kahīne bolyā je, “Bhagwānno nishchay thavo te sauthī mahākaṭhaṇ chhe. Te nishchaynī vārtā ati aṭpaṭī chhe, māṭe kahetā bīk lāge chhe je, ‘Shu jāṇīe vāt karīe ne temāthī koīne avaḷu paḍe? Ne teṇe je potānā angnī draḍhatā karī hoy te ang ā vāte karīne trūṭī jāy to te mūḷgethī jāy.’ Ane e vāt karyā vinā paṇ chālatu nathī. Ane e vāt jo samajatā na āvaḍe to dūṣhaṇ paṇ ghaṇā āve. Ane ā vāt samaje nahī tyā lagaṇ tenā nishchaymā paṇ kāchyap ghaṇī rahe chhe. Te sāru vāt karīe chhīe je, Bhagwāne Varāhno deh dhāryo te bhūnḍanu rūp te ati kurūp kahevāy tathā Matsyāvatār dhāryo tyāre māchhalā jevu ja rūp hatu tathā Kachchhāvatār dhāryo tyāre bījā kāchabā jevu ja rūp hatu tathā Nṛusinhāvatār dhāryo tyāre sinhanā jevu bhayānak rūp hatu tathā Vāmanāvatār dhāryo tyāre te Vāmanrūpnā hāth-pag ṭūkā ne keḍya dhīngī ne sharīr dhīngu evā ṭūkaḍā hatā tathā Vyāsāvatār dhāryo tyāre te Vyās kāḷā hatā ne sharīrmā muvāḷā ghaṇā hatā ne sharīr gandhātu hatu, ityādik je Bhagwāne ākṛutio dhāraṇ karī hatī tyāre tene te kāḷe je je maḷyā temaṇe tevā rūpnu dhyān karyu chhe ane te dhyāne karīne te te Bhagwānnā rūpne pāmyā chhe. Temā je Varāhne maḷyā te shu dhāmne viṣhe Bhagwānne Varāhrūp ja dekhe chhe? Ane Matsyajīne maḷyā te shu dhāmne viṣhe Matsyarūp ja dekhe chhe? Ane Kūrmane maḷyā te shu dhāmne viṣhe Kūrmarūp ja dekhe chhe? Ane Nṛusinhane maḷyā te shu dhāmne viṣhe Nṛusinharūp ja dekhe chhe? Ane Hayagrīvne maḷyā te shu dhāmne viṣhe ghoḍārūp ja dekhe chhe? Ane jeṇe Varāhne patibhāve bhajyā te shu bhūnḍaṇ thaī ne sakhābhāve bhajyā te shu bhūnḍ thayo? Ane Matsyane patibhāve bhajyā te shu māchhalī thaī ne sakhābhāve bhajyā te shu māchhalo thayo? Ane Kūrmane patibhāve bhajyā te shu kāchabī thaī ne sakhābhāve bhajyā te shu kāchabo thayo? Ane Nṛusinhane patibhāve bhajyā te shu sinhaṇ thaī ne sakhābhāve bhajyā te shu sinha thayo? Ane Hayagrīvne patibhāve bhajyā te shu ghoḍī thaī ne sakhābhāve bhajyā te shu ghoḍo thayo? Māṭe jo Bhagwānnu mūḷrūp Varāhādik jevu ja hoy to to te te avatārnā bhaktone tenā dhyāne karīne tadākārpaṇu thāy. Tyāre to kahyu tem ja thayu joīe; paṇ e vāt em nathī. Tyāre tame kahesho je, ‘Te Bhagwānnu kevu rūp chhe?’ To kahīe chhīe je, Bhagwān to Sachchidānandrūp chhe ne tejomaymūrti chhe, ane jenā ek ek romne viṣhe koṭi koṭi sūrya jevo prakāsh chhe, ne koṭi Kāmdevne paṇ lajjā pamāḍe evā te Bhagwān rūpāḷā chhe, ane anant koṭi brahmānḍnā pati chhe, rājādhirāj chhe, sarvanā niyantā chhe, sarvanā antaryāmī chhe ane atishay sukhswarūp chhe. Ane jenā sukhnī āgaḷ anant rūpvān strīone joyānu je sukh te tuchchha thaī jāy chhe ane ā lok-parlok sambandhī je panch-viṣhaynā sukh te Bhagwānnī mūrtinā sukh āgaḷ tuchchha thaī jāy chhe; evu Bhagwānnu swarūp chhe. Te swarūp sadā dvibhuj ja chhe ne potānī ichchhāe karīne kyārek chaturbhuj paṇ jaṇāy chhe, aṣhṭabhuj paṇ jaṇāy chhe ane sahasrabhuj paṇ dekhāy chhe. Ane te ja Bhagwān Matsya-Kachchha-Varāhādik rūpne tathā Rām-Kṛuṣhṇādik rūpne koīk kāryane arthe dhāraṇ kare chhe, paṇ je e potānu mūḷ rūp chhe tene tajīne e avatārnu dhāraṇ nathī karatā; te ja Bhagwān pote anant aishvarya ne anant shakti sahit je Matsya-Kachchhādik rūpne dhāraṇ kare chhe. Ane je kārya-nimitta je dehnu dhāraṇ karyu hoy te kārya thaī rahe chhe tyāre te dehno tyāg paṇ kare chhe. Te Bhāgwatmā kahyu chhe -

‘Bhūbhārah kṣhapito yen tām tanūm vijahāvajah |
Kaṇṭakam kaṇṭakenaiv dvayam chāpīshituhu samam ||’
101

“Je je dehe karīne Bhagwāne pṛuthvīno bhār utāryo tathā jīvone dehābhimānrūp je chaitanyamā kānṭo khūchī rahyo hato tene kāḍhīne ne kāḍhavānā kānṭārūp je potāno deh tene paṇ tyāg karyo. Ane rākṣhasne māravāne arthe Bhagwāne Nṛusinharūp dhāryu ne pachhī te kāryane karīne pachhī te dehno tyāg karavāne ichchhyā, paṇ te sinhane koṇ māre? Pachhī potānī ichchhāe karīne Kāḷrūp Shiv te Sharabhnu rūp dhārīne āvyā ne Nṛusinhane ne Sharabhne yuddha thayu. Pachhī bey jaṇe deh mūkyo. Teṇe karīne Shiv Sharabheshvar Mahādev thayā ane Nṛusinhajīe deh mūkyo te Nārsinhī shilā thaī.102 Māṭe chitrāmaṇmā jyā jyā Matsya-Kūrmādik Bhagwānnā avatārnā chitrāmaṇ kare chhe tyā tyā thoḍok Matsya-Kachchhādikno ākār karīne pachhī te upar Shankh, Chakra, Gadā, Padma, Vaijayantī Māḷā, Pītāmbar Vastra, Kirīṭ-Mukuṭ, Shrīvatsanu Chihna ityādik chihne sahit Bhagwānnī mūrtine lakhe chhe. To jo Bhagwānnu rūp anādi evu ja chhe. Ane Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwāne pratham janma samayamā Vasudev-Devakīne chaturbhujrūpe darshan dīdhu103 ane Akrūrne chaturbhujrūpe darshan jaḷne viṣhe dīdhu104 tathā Rukmiṇīne mūrchchhā āvī tyāre paṇ chaturbhujrūpe darshan dīdhu105 ane Arjune paṇ em kahyu je, ‘Tenaiv rūpeṇ chaturbhujen sahasrabāho bhav vishvamūrte!’106 Māṭe Arjun paṇ chaturbhujrūpe dekhatā ane Yādavāsthaḷī karīne pīpaḷānī heṭhe Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwān beṭhā hatā te samayamā Uddhavajīe tathā Maitreya Ṛuṣhie Bhagwānnu rūp chaturbhuj, Shankh, Chakra, Gadā, Padma, Pītāmbar sahit dīṭhu.107 Ane Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwān to shyām hatā ne tenu rūp to koṭi Kāmne lajjā pamāḍe evu kahyu chhe. Māṭe evā manuṣhya jevā jaṇāy chhe, tene viṣhe ja pūrve kahyo evo prakāsh ne sukh te sarve rahyā chhe. Te jene dhyān, dhāraṇā, samādhinu ang hoy tene enī e mūrti chhe te ja koṭi koṭi sūryanā prakāshe yukta dekhāy chhe paṇ mashāl-dīvānu kām paḍatu nathī. Ane evo prakāsh e Bhagwānne viṣhe chhe ne te nathī dekhāto te to e Bhagwānnī evī ichchhā chhe. Ane e Bhagwān ichchhe je, ‘Evo prakāshvān hu ā bhaktane dekhāu,’ to te prakāshe yukta evī e ja mūrtine dekhe chhe. Māṭe jene Bhagwānno nishchay hoy te to em samaje je, ‘Golok, Vaikunṭh, Shvetdvīp, Brahmapur e dhāmnā je aishvarya, samṛuddhi tathā pārṣhad teṇe sahit e Bhagwān chhe ane emanī sevānā kartal to Rādhikā, Lakṣhmī ādik chhe;’ evā parambhāve sahit Bhagwānne dekhe chhe. Ane je mūḍh chhe te māṇas jevā dekhe chhe. Te Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwāne Gītāmā kahyu chhe -

‘Avajānanti mām mūḍhā mānuṣhīm tanumāshritam |
Param bhāvamajānanto mam bhūtamaheshvaram ||’
108

“Māṭe je mūḍh chhe te Bhagwānnā evā parambhāvne jāṇyā vinā Bhagwānne viṣhe potānā jevā manuṣhyanā bhāvne paraṭhe chhe. Te manuṣhyabhāv te shu? To kām, krodh, lobh, moh, mad, matsar, āshā, tṛuṣhṇā ityādik antahkaraṇnā bhāv chhe; tathā hāḍ, chām, maḷ, mūtrādik tathā janma, maraṇ, bāḷ, yauvan, vṛuddha e sarve dehnā bhāv chhe, ityādik je manuṣhyabhāv te sarve bhāvne Bhagwānne viṣhe paraṭhe chhe. Māṭe evā bhāvno paraṭhnāro je hoy tene Bhagwānnā nishchay jevu jaṇāy chhe to paṇ teno nishchay kācho chhe. Ane e jarūr satsangmāthī paḍashe. Ane e Bhagwān to param divyamūrti chhe ne Bhagwānne viṣhe to e manuṣhyabhāvno lesh nathī. Māṭe e Bhagwānmāthī manuṣhyabhāvne ṭāḷīne devbhāv lāvavo, pachhī Brahmādikno bhāv lāvavo, pachhī Pradhān-Puruṣhno bhāv āve, pachhī Prakṛuti-Puruṣhno bhāv āve, pachhī Akṣharno bhāv āve, pachhī Akṣharātīt evā Puruṣhottam teno bhāv āve chhe. Jem Vrajnā Gopne āshcharyarūp Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwānnā charitra dekhīne pratham to devbhāv āvyo. Pachhī Gargāchāryanā vachanne sambhārīne Nārāyaṇno bhāv āvyo.109 Pachhī em kahyu je, ‘Tame to Nārāyaṇ chho, māṭe amane tamāru dhām dekhāḍo.’ Tyāre Akṣhardhām dekhāḍyu.110 Evī rīte Bhagwānne viṣhe jene divyabhāv chhe tene pūro nishchay jāṇavo. Ane em kahe chhe je, ‘Āne pratham Bhagwānno nishchay nahoto ne have thayo.’ Te shu e pratham Bhagwānne no’to dekhato? Dekhato to hato, paṇ manuṣhyabhāve sahit dekhato hato ane pachhī jyāre nishchay thayo tyāre divyabhāve sahit darshan karyu, tyāre ene nishchay thayo jāṇavo. Ane jyāre Bhagwānne viṣhe evo divyabhāv na samaje tyāre ene vāte-vāte dhokho thāy ne guṇ-avaguṇ līdhā kare chhe je, ‘Ānī korno pakṣh rākhe chhe ne amāro pakṣh rākhatā nathī tathā āne vadhu bolāve chhe ne amane nathī bolāvatā ane āne upar vadhu het chhe ne amārī upar nathī.’ Evī rīte guṇ-avaguṇ paraṭhyā kare chhe. Teṇe karīne enu antar divase divase pāchhu paḍīne antye te vimukh thāy chhe. Māṭe Bhagwānne viṣhe to manuṣhyabhāv na ja paraṭhavo ane Bhagwānnā bhaktane viṣhe paṇ manuṣhyabhāv na paraṭhavo. Kā je, dehe karīne to Bhagwānnā bhaktamā koīk āndhaḷo hoy, lūlo hoy, koḍhiyo hoy, bahero hoy, vṛuddha hoy, kurūp hoy ane te jyāre deh mūke chhe tyāre shu Bhagwānnā dhāmmā evā āndhaḷā-lūlā ja rahe chhe? Nathī rahetā. E to sarva manuṣhyapaṇānā bhāv chhe, tene mūkīne divyarūp thāy chhe, brahmarūp thāy chhe. Māṭe Harinā bhaktane viṣhe manuṣhyabhāv na paraṭhāy to Parameshvarne viṣhe kem paraṭhāy? Ane ā je vāt chhe te sūze to āj samajo to eṭalī samajavī chhe ane sūze to so varṣhe karīne samajo to paṇ eṭalī samajavī chhe ane ā vāt samajīne enī draḍhatānī gāṭh pāḍyā vinā chhūṭako nathī. Māṭe ā amārī vāt chhe te sarve haribhaktane yād rākhīne paraspar karavī ane jyāre koīne aṇsamajaṇe karīne dhokho thāy tyāre tene ā vāt karīne chetāvī devo. Ane ā je amārī vārtā chhe tene nitya pratye divasmā ek vār karavī em amārī āgnā chhe; tene bhūlasho mā, jarūr bhūlasho mā.” Em kahīne Shrījī Mahārāj sarve haribhaktane ‘Jay Swāminārāyaṇ’ kahīne hasatā thakā potāne utāre padhāryā. Evī rīte Shrījī Mahārājnī vārtā sāmbhaḷīne sarve sādhu tathā sarve haribhakta te Shrījī Mahārājne sarva avatārnā kāraṇ avatārī jāṇīne divyabhāvnī atishay draḍhatā karatā havā.

॥ Iti Vachanamrutam ॥ 18 ॥ 126 ॥

* * *

This Vachanamrut took place ago.


PĀDAṬĪPO

101. Bhāgwat: 1/15/34-35.

102. Skand-Purāṇ, Vaiṣhṇav-Khanḍ, Badarikāshram-Māhātmya: Adhyāy-4/37-52; Pārāsharya-Sanhitā: 6/48-49.

103. Bhāgwat: 10/3/9.

104. Bhāgwat: 10/39/46.

105. Bhāgwat: 10/60/26.

106. Arth: He Sahasrabāho! He Vishvamūrte! Tenā te ja chaturbhujrūpe tame thāo. (Gītā: 11/46).

107. Bhāgwat: 3/4/7.

108. Arth: Pote karelā pāp-karmathī mūḍh evā puruṣho māro parambhāv nahi jāṇīne sarvabhūtono Maheshvar ane param karuṇāthī manuṣhyarūp thayel mārī avagnā kare chhe eṭale mane prākṛut manuṣhya jevo mānīne māro tiraskār kare chhe. (Gītā: 9/11).

109. Bhāgwat: 10/26/15-25.

110. Bhāgwat: 10/28/14. Ahī Bhāgwatmā “Darshayāmās lokam swam gopānām tamasah param” ā pankti āve chhe. Shrījī Mahārāj āno bhāvārth karatā jaṇāve chhe ke ‘Akṣhardhām dekhāḍyu.’ Shrī Kṛuṣhṇa Bhagwānnu dhām Vaikunṭh athavā Kṣhīrsāgar chhe tevu Bhāgwatnā pūrvāparnā anek sandarbho jotā spaṣhṭ jaṇāy chhe. (Bhāgwat: 10/1/19, 10/2/8, 10/88/25, 10/89/7 vagere). Tethī Shrījī Mahārāje ‘Akṣhardhām’ shabdathī Vaikunṭh athavā Kṣhīrsāgar jaṇāvyu hoy tem yogya jaṇāy chhe. Temano ‘Akṣhardhām’ shabda vāparvāno hetu te dvārā potānā swarūpno mahimā parokṣhpaṇe kahevāno chhe.

SELECTION
Prakaran Gaḍhaḍā Pratham (78) Sārangpur (18) Kāriyāṇi (12) Loyā (18) Panchāḷā (7) Gaḍhaḍā Madhya (67) Vartāl (20) Amdāvād (3) Gaḍhaḍā Antya (39) Bhūgoḷ-Khagoḷnu Vachanāmṛut Vadhārānā (11)

Type: Keywords Exact phrase