Show Shravan Audio
॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥
॥ THE VACHANAMRUT ॥
Spiritual Discourses
by Bhagwan Swaminarayan
Vartal 3
Chār Prakārnā Moṭā-Puruṣhnu
Samvat 1882nā Kārtik vadi 11 Ekādashīne divas Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj Shrī Vartāl madhye Shrī Lakṣhmīnārāyaṇnā Mandirmā sinhāsan upar virājmān hatā ne sarva shvet vastra dhāraṇ karyā hatā ne kanṭhne viṣhe gulābnā puṣhpanā hār dhāraṇ karyā hatā ane mastakne viṣhe pāghmā torā virājmān hatā ane potānā mukhārvindnī āgaḷ Muni-manḍaḷ samasta tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.
Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Āpaṇā Uddhav Sampradāyne viṣhe gnān, vairāgya, dharma ane Bhagwānnī bhakti e chār vānā jemā hoy te ekāntik bhakta kahevāy; ane āpaṇā satsangmā moṭo karavā yogya paṇ te ja chhe. Ane e chār sampūrṇ na hoy ne ek ja mukhyapaṇe karīne hoy to paṇ traṇ je bākī rahyā te, te eknā peṭāmā āvī jāy, evu ek kyu e chāremā shreṣhṭh chhe?” Tyāre Gopāḷānand Swāmīe tathā Muktānand Swāmīe kahyu je, “He Mahārāj! Evo to ek dharma chhe, te dharma hoy to traṇe vānā te puruṣhmā āve.”
Tyāre Shrījī Mahārāj bolyā je, “Dharma to keṭalāk vimukh māṇas hoy temā paṇ hoy;11 māṭe tene shu satsangmā moṭo karashu?” Pachhī e vāt sāmbhaḷīne koīthī uttar devāyo nahī. Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Jo māhātmye sahit Bhagwānnī bhakti hoy ne ātmaniṣhṭhā, dharma ne vairāgya e sāmānyapaṇe hoy to paṇ koī divas e dharmamāthī paḍe nahī. Kem je, je Bhagwānnu māhātmya jāṇato hoy te to em vichāre je, ‘Bhagwānnī āgnāne viṣhe Brahmādik samagra dev rahyā chhe, te Bhagwānnī āgnā mārāthī kem lopāy?’ Em jāṇīne Bhagwānnā niyammā nirantar rahe.”
Tyāre Shukmunie pūchhyu je, “Jyāre ek māhātmye sahit bhaktie karīne sampūrṇ thāy, tyāre ek bhakti ja kem na kahī ne chār vānā shā sāru kahyā?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je,12 “Atishay māhātmya sahit bhakti Bhagwānne viṣhe hoy to ek bhaktine viṣhe traṇe āvī jāy ane sāmānya bhakti hoy to ekmā traṇ na āve. Māṭe, ‘Chār vānāne sahit je bhakti te jemā hoy te ekāntik bhakta kahevāy,’ em kahyu chhe. Ane evī asādhāraṇ bhakti to Pṛuthu Rājāne hatī, te Bhagwāne var devānu kahyu tyāre Bhagwānnī kathā sāmbhaḷyā sāru das hajār kān māgyā13 paṇ bīju kāī na māgyu. Ane je Gopīone rās-krīḍāmā na javā dīdhī te deh mūkīne Shrī Kṛuṣhṇa pāse gaī.14 Evī asādhāraṇ bhakti hoy to gnānādik traṇe ek bhaktimā āvī jāy .”15
Tyāre Brahmānand Swāmīe pūchhyu je, “Evī asādhāraṇ bhakti she upāye karīne āve?” Tyāre Shrījī Mahārāj bolyā je, “Moṭā-Puruṣhnī sevā thakī āve chhe. Te Moṭā-Puruṣh paṇ chār prakārnā chhe: ek to dīvā jevā ne bījā mashāl jevā ne trījā vījaḷī jevā ne chothā vaḍvānaḷ agni jevā. Temā dīvā jevā hoy te to viṣhayrūpī vāyue karīne olāī jāy. Ne mashāl jevā hoy te paṇ tethī adhik viṣhayrūpī vāyu lāge to teṇe karīne olāī jāy. Ne vījaḷī jevā je hoy te to māyārūpī varasādne pāṇīe karīne paṇ na olāy. Ane vaḍvānaḷ agni jevā hoy te to jem vaḍvānaḷ samudramā rahe chhe paṇ samudranā jaḷno olāvyo olāto nathī ane samudranā jaḷne pīne mūḷdvāre kāḍhī nākhe chhe te pāṇī mīṭhu thāy chhe, tene megh lāvīne sansārmā vṛuṣhṭi kare chhe teṇe karīne nānā prakārnā ras thāy chhe; tem evā je Moṭā-Puruṣh chhe te samudranā jaḷ jevā khārā jīv hoy tene paṇ mīṭhā karī nākhe chhe. Evī rīte e chār prakārnā je Moṭā-Puruṣh kahyā temā je vījaḷīnā agni jevā tathā samudranā agni jevā Moṭā-Puruṣh chhe, temanī sevā jo pot-potānā dharmamā rahīne man-karma-vachane kare to te jīvnā hṛudaymā māhātmya sahit bhakti āve chhe.71 Te vījaḷīnā agni jevā to sādhan-dashāvāḷā Bhagwānnā ekāntik sādhu chhe ane vaḍvānaḷ agni jevā to siddha-dashāvāḷā Bhagwānnā Param Ekāntik Sādhu chhe16 em jāṇavu.”
॥ Iti Vachanamrutam ॥ 3 ॥ 203 ॥
This Vachanamrut took place ago.
PĀDAṬĪPO
11. Karṇa, Jarāsandhādikmā paṇ dharma hato.
12. Bhakti to asādhāraṇ ane sādhāraṇ (parā ane aparā) evā bhedthī be prakārnī chhe temā.
13. “Vidhatswa karṇāyutameṣh me varah” em Bhāgwat (4/20/24)mā kahyu chhe. Sāmānyapaṇe be kān dvārā Bhagwat-kathānu shravaṇ karanār bhakta tṛupti anubhave chhe, paṇ Pṛuthurājāe das hajār kān āpo toy tṛupti na thāy evī shravaṇ-bhaktimā shraddhā māgī.
14. Bhāgwat: 10/29/11.
15. Je puruṣhne sāmānyapaṇe Bhagwānmā bhakti hoy teṇe to dharmādik traṇ ang siddha karavā.
16. Ahī sadāy, māyāthī par Akṣharbrahmaswarūp satpuruṣhno spaṣhṭ nirdeṣh samajavo.
71. Ahī ā ja Vachanāmṛutmā Mahārāj kahe chhe ke vaḍavānaḷ agni jevā je sant arthāt Akṣharbrahma satpuruṣh evā guru khārā jīvane mīṭhā kare chhe - arthāt brahmarūp kare chhe, parantu āvā guru thakī je bramarūp thayā chhe temanā thakī brahmarūp na thavāy. Tethī ja Guṇātītānand Swāmī kahe chhe, “Mūḷjī Brahamachārī jevā satsangmā koī niṣhkāmī nahī, paṇ te bījāne niṣhkāmī karī shake nahī.” (Swāmīnī Vāto: 4/30)
Tem chhatā vījaḷī jevā, eṭale ke Akṣharbrahm thakī bramarūp thayelā sant thakī guṇo prāpta karavānī preraṇā ane mārg-darshan jarūr maḷī shake chhe. Vaḷī, teo paṇ guruno mahimā kahīne mumukṣhuone gurumā ja joḍe chhe. Ane gurunī āgnāthī vījaḷī jevā santnī sevā te gurunī ja sevā chhe. Tethī temanī sevāthī gurunī ja prasannatā prāpt thāy chhe. Ām, gurunī kṛupā ane prasannatā dvārā bhakti ādik sarva guṇo mumukṣhunā jīvanmā siddha thāy chhe.