Show Shravan Audio
॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥
॥ THE VACHANAMRUT ॥
Spiritual Discourses
by Bhagwan Swaminarayan
Gadhada III 28
Bhagwānnā Mārgmāthī Paḍyānu
Samvat 1885nā Kārtik vadi Paḍavāne divas Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj Shrī Gaḍhaḍā madhye Dādā Khācharnā darabārmā Shrī Gopīnāthjīnā Mandirne viṣhe virājmān hatā ne sarva shvet vastra dhāraṇ karyā hatā ne potānā mukhārvindnī āgaḷ Paramhansa tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.
Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Bhagwānnī bhaktimāthī be prakāre jīv paḍe chhe. Ek to Shuṣhka Vedāntnā granthne sāmbhaḷīne bījā ākārne khoṭā kare tem Shrī Kṛuṣhṇādik je Bhagwānnā ākār tene paṇ khoṭā kare; e Shuṣhka Vedāntīne ati agnānī jāṇavā. Ane bījo je em samajato hoy je, ‘Bhagwānne bhajīe to Golok ne Vaikunṭhlokmā strībhog, khān-pān ādik je panch-viṣhaynā sukh tene pāmīe.’ Pachhī te sukhnī āsaktie karīne Bhagwānne paṇ bhūlī jāy ne mūḷago kubuddhivāḷo thaīne em samaje je, ‘E sukh na hoy to e dhāmmā Rādhikā, Lakṣhmī ādik strīo bheḷe Bhagwān paṇ rame chhe; māṭe e sukh paṇ kharu chhe.’ Paṇ Bhagwānne pūrṇakām ne ātmārām na samaje ane evī je Bhagwānnī kriyāo chhe te to potānā bhaktanā sukhne arthe chhe. Te sāru gnān-vairāgye sahit Bhagwānnī bhakti karavī. Ane e Bhagwānnā swarūpne jeṇe em jāṇyu hoy je, ‘Sarva-sukhmaymūrti to e Bhagwān ja chhe ne bīje panch-viṣhaymā je sukh te to e Bhagwānnā sukhno kinchit lesh chhe.’ Em Bhagwānne māhātmye sahit je samajyo hoy te koī padārthmā bandhāy ja nahī. Ane ‘E Bhagwānnā dhāmnā sukh āgaḷ bījā loknā je sukh te to narak jevā chhe,’ em Mokṣha-Dharmamā46 kahyu chhe. Āvī rīte Bhagwānnā bhaktane samajavu, ane em na samaje to e bey prakāre karīne Bhagwānmāthī paḍī jāy chhe.”
Pachhī Shrījī Mahārājne Surā Khāchare prashna pūchhyo je, “Bhagwānne tathā santne jevā chhe tevā nishchaypaṇe jāṇīne paṇ koīnu antar pāchhu paḍī jāy chhe, tenu shu kāraṇ chhe?” Pachhī Shrījī Mahārāje uttar karyo je, “Eṇe Bhagwānno nishchay karyo hato tyāre ja emā kāchyap rahī gaī chhe. Te shu? To koīkne svāde karīne sāru sāru khāvā joītu hoy ne tene Bhagwān tathā sant te khode tyāre tenu antar pāchhu paḍī jāy tathā kāmno ghāṭ rahī gayo hoy ne tene khode tathā lobh rahyo hoy ne te lobhne mukāve ne kahe je, ‘Ā tāru dhan, māl, khetar, vāḍī te koīkne āpī de,’ tyāre te vachan pāḷe nahī; teṇe karīne pāchho paḍī jāy. Tathā mān hoy ne te mānne sant tathā Bhagwān khode ne apamān kare, tyāre teṇe karīne paṇ pāchho paḍī jāy chhe. Evī rīte nishchay hoy ne je je potāmā avaguṇ rahī gayo hoy teṇe karīne pāchho paḍī jāy chhe. Ane jeṇe nishchay karyo hoy te samaymā ja e avaguṇ ṭāḷīne karyo hoy to te pāchho paḍe nahī. Ane e avaguṇ hamaṇā paṇ jemā jemā hashe te jo vichārīne potānā antar sāmu jue to jaṇāī āve je, ‘Āvī rītne ange hu kācho chhu, te jo mane pāḷyānu kaheshe to hu vimukh thaīsh.’ Em yathārth jāṇe.”
Pachhī Brahmānand Swāmī tathā Shukmuni tathā Suro Khāchar e traṇne Shrījī Mahārāje pūchhyu je, “Tame jeṇe karīne pāchhā paḍī jāo evo tamārāmā kayo avaguṇ chhe?” Tyāre e traṇe kahyu je, “He Mahārāj! Mānrūp doṣh chhe; māṭe koīk barobariyā sant apamān kare to kāīk mūnzavaṇ thāy.” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Ame pūchhīe chhīe je, ‘Dyupataya ev te na yayurantamanantatayā’47 evī rīte māhātmye sahit Bhagwānne jāṇyā hoy ne evā je Bhagwān tenā je sant te sāthe mān, īrṣhyā, krodh kem thāy? Ane jo thāy chhe to jāṇyāmā fer chhe. Kem je, Gavarnar Sāhebne jāṇyo chhe je, e samagra pṛuthvīno pādshāh chhe ne baḷiyo chhe, ne jo teno ek garīb sarakho hameliyo āvyo hoy to teno hukam moṭo rājā hoy te paṇ māne ne te jem kahe tem doryo dorāy. Shā māṭe je, te rājāe em jāṇyu chhe je, ‘Baḷiyo je Gavarnar Sāheb teno e hameliyo chhe.’ Ane jethī je baḷiyo tenī āgaḷ mān rahe nahī, tem jeṇe Bhagwānne samagra aishvarya-samṛuddhinā dhaṇī jāṇyā hoy to tene santnī āgaḷ mān kem rahe?” Pachhī Brahmānand Swāmīe kahyu je, “He Mahārāj! Tame ṭhīk kaho chho. Jo em māhātmye sahit Bhagwānne jāṇyā hoy to mān, īrṣhyā, krodh te santnī āgaḷ thāy ja nahī.” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Juo ne, Uddhavjī kevā moṭā hatā ne kevā ḍāhyā hatā! Paṇ jo Bhagwānnī moṭāīne jāṇatā hatā to te Bhagwānne viṣhe hetvāḷī je Vrajnī Gopīo tenā charaṇnī rajne pāmyā sāru van-velīno avatār māgyo! Te kahyu chhe je,
‘Āsāmaho charaṇareṇujuṣhāmaham syāmVṛundāvane kimapi gulmalatauṣhadhīnām |
Yā dustyajam swajanamāryapatham cha hitvā
Bhejurmukundapadavīm shrutibhirvimṛugyām |’48
“Tathā Brahmāe paṇ kahyu chhe je,
‘Aho! Bhāgyamaho bhāgyam nandagopavrajaukasām |Yanmitran paramānandam pūrṇam brahma sanātanam ||’49
“Evī rīte Brahmā paṇ Bhagwānnu māhātmya jāṇatā hatā to evī rīte bolyā. Te māṭe jo Bhagwānnī ne santnī evī rīte moṭāī jāṇato hoy to mān, īrṣhyā, krodh rahe ja nahī ne tene āgaḷ dāsānudās thaīne varte ne game teṭalu apamān kare to paṇ tenā sangne mūkīne chheṭe javāne ichchhe ja nahī, ane em manmā thāy nahī je, ‘Have to kyā sudhī khamīe? Āpaṇ to āpaṇe gher beṭhā thakā ja bhajan karīshu.’ Te māṭe em māhātmya samaje to mān ṭaḷe.” Evī rīte vārtā karī.
Ane vaḷī Shrījī Mahārāje em vārtā karī je, “Bhagwānno bhakta hoy ne tene koī karmayoge karīne shūḷīe chaḍhāvyo ne te samaymā ame paṇ tenī pāse ūbhā hoīe, paṇ te bhaktanā hṛudaymā em ghāṭ na thāy je, ‘Ā Bhagwān mane shūḷīnā kaṣhṭ thakī mukāve to ṭhīk.’ Evī rīte potānā dehnā sukhno sankalp na thāy ne je kaṣhṭ paḍe tene bhogavī le, evo je niṣhkām bhakta tenī upar Bhagwānnī bahu prasannatā thāy chhe.”
Ane vaḷī Shrījī Mahārāje em vārtā karī je, “Bhagwān sambandhī sukhne koṇ pāme chhe? To te kahīe chhīe je, jem māchhalu hoy tene jaḷ chhe te jīvanrūp chhe. Te jaḷno yog jyā sudhī hoy tyā sudhī te jaḷmā māchhalu chāle, hāle, krīḍā kare ne jaḷno viyog thāy tyāre tenī chanchaḷtā ṭaḷī jāy ne marī jāy. Tem jene panch-viṣhaye karīne jīvanpaṇu jyā sudhī manāyu chhe ne teṇe karīne sukh mānyu chhe ne teno viyog thāy tyāre mūvā jevo thaī jāy chhe, evo je hoy te Bhagwānnā sukhne kyārey paṇ pāme nahī. Ane panch-viṣhaye karīne jene jīvanpaṇu ṭaḷī gayu chhe te ja Bhagwānnā sukhne anubhave chhe ne bhogave chhe ne evāne ja Bhagwānnā sukhnī prāpti thāy chhe.”
॥ Iti Vachanamrutam ॥ 28 ॥ 251 ॥
This Vachanamrut took place ago.
PĀDAṬĪPO
46. Mahābhārat, Shāntiparva: 12/191/6.
47. Vachanāmṛut Lo. 10nī ṭīpaṇī-62mā shlokno arth tathā sandarbh kramānk darshāvyā chhe: [Arth: Brahmādi devo paṇ tamārā mahimānā pārne pāmatā nathī, kem ke apār chhe. Vadhāre shu kahīe? Tame paṇ tamārā mahimānā antne pāmatā nathī. (Bhāgwat: 10/87/41).]
48. Arth: Aho! Je Gopīo koīthī paṇ na tyāg thaī shake evā sambandhījanno ane āryonā dharmamārgno tyāg karīne Vedoe paṇ gotavā yogya evī Mukund Bhagwānnī padavīne bhajatī havī arthāt Bhagwānnā dhyān-parāyaṇ thatī havī. Te ā Gopīonā charaṇrajnā sparshavāḷī Vṛundāvanmā rahel gulma, latā, oṣhadhī vagere madhye hu paṇ koīk thau eṭale koīk tṛuṇ ke kīṭādirūpe Gopīonā charaṇreṇunā sparshane yogya thau āvī ichchhā karu chhu. (Bhāgwat: 10/47/61).
49. Arth: Paramānandrūp, sanātan, pūrṇabrahma jemanā mitrarūpe rahyu chhe, māṭe te Nandgop Vrajvāsīonā ahobhāgya ahobhāgya chhe. Temanā bhāgyanu varṇan thaī shake tem nathī. (Bhāgwat: 10/14/32).