share

॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

॥ THE VACHANAMRUT ॥

Spiritual Discourses

by Bhagwan Swaminarayan

Gadhada I 63

Nishchaynu, Tattve Karīne Bhagwān Jāṇyānu

Samvat 1876nā Fāgaṇ vadi 7 Saptamīne divas Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj Shrī Gaḍhaḍā madhye Dādā Khācharnā darabārmā Shrī Vāsudev Nārāyaṇnā mandir āgaḷ āthamṇe dvār oraḍānī osarīe ḍholiyā upar virājmān hatā ane dhoḷo khes paheryo hato ne dhoḷī chādar oḍhī hatī ne dhoḷu hīrkornu dhotiyu māthe bāndhyu hatu ne kanṭhne viṣhe shvet puṣhpanā hār virājmān hatā ane pāghne viṣhe gulābnā puṣhpanā torā virājmān hatā ane potānā mukhārvindnī āgaḷ muni tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.

Pachhī Nṛusinhānand Swāmīe pūchhyu je, “Bhagwānnā nishchaymā kasar hoy tene kevā sankalp thāy?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Jene nishchaymā kasar hoy tene jyāre Bhagwānmā kāī sāmarthī dekhāy tyāre ati ānand thāy ane jyāre sāmarthī na dekhāy tyāre antar zānkhu thaī jāy. Ane potānā hṛudaymā bhūnḍā sankalp thatā hoy ne tene ṭāḷe toy paṇ ṭaḷe nahī, tyāre Bhagwānmā avaguṇ paraṭhe je, ‘Hu āṭalā dahāḍāthī satsang karī karīne marī gayo toy paṇ Bhagwān mārā bhūnḍā ghāṭ ṭāḷatā nathī,’ evī rīte Bhagwānmā doṣh paraṭhe. Ane je padārthmā potāne het hoy ane koī prakāre te padārthmāthī man pāchhu na vaḷatu hoy tyāre tevo ne tevo doṣh Bhagwānne viṣhe paraṭhe je, ‘Jem māre viṣhe kāmādik doṣh chhe tem Bhagwānne viṣhe paṇ chhe, paṇ e Bhagwān chhe te moṭā kahevāy chhe.’ Evī rītnā jene antarmā ghāṭ thatā hoy tene nishchaymā kasar jāṇavī. Eno paripakva nishchay na kahevāy.”

Pachhī Paramachaitanyānand Swāmīe pūchhyu je, “He Mahārāj! Jene Bhagwānno paripakva nishchay hoy tene kevī jātnā ghāṭ thāy?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Jene paripakva nishchay hoy tene to manmā em rahe je, ‘Māre sarve prāpti thaī rahī chhe ane jyā pratyakṣh Bhagwān rahyā chhe tyā ja paramdhām chhe ane ā sant sarve te Nārad-Sanakādik jevā chhe ane satsangī sarve te to jevā Uddhav, Akrūr, Vidur, Sudāmā ane Vṛundāvannā Gop tevā chhe ane je bāīo haribhakta chhe te to jevī Gopīo tathā Draupadī, Kuntājī, Sītā, Rukmiṇī, Lakṣhmī, Pārvatī evī chhe ane have māre kāī karavu rahyu nathī ane Golok, Vaikunṭh, Brahmapur tene hu pāmī rahyo chhu;’ evī rītnā ghāṭ thāy ane potānā hṛudaymā ati ānand varte. Evī rīte jenā antarmā vartatu hoy tene paripakva nishchay jāṇavo.”

Em kahīne pachhī Shrījī Mahārāj em bolyā je, “Tattve karīne Bhagwānnu swarūp jāṇyā pachhī ene kāī jāṇavu rahetu nathī. Te tattve karīne jāṇyānī rīt kahīe te sāmbhaḷo, je sāmbhaḷīne Parameshvarnā swarūpno aḍag nishchay thāy chhe je, pratham to ene Bhagwānnī moṭāī jāṇavī joīe. Jem koīk moṭo rājā hoy, tenā je golā ane golīo hoy tene paṇ sāt bhūminī to havelīo rahevānī hoy ane bāg-bagīchā ne ghoḍā, velyo, ghareṇā e ādik je sāmagrīo teṇe karīne devlok sarakhā tenā ghar jaṇāy, tyāre te rājāno je darabār tathā temā je sāmagrīo te to ati shobhāymān hoy. Tem Shrī Puruṣhottam Bhagwānnī āgnāmā vartatā evā je brahmānḍnā adhipati Brahmādik tenā je lok ane te loknā vaibhav teno pār pamāto nathī, to jenā nābhi-kamaḷmāthī Brahmā utpanna thayā evā je Virāṭ-Puruṣh tenā vaibhavno pār to kyāthī pamāy? Ane evā anant koṭi je Virāṭ-Puruṣh temanā Swāmī je Puruṣhottam Bhagwān tenu dhām je Akṣhar, jene viṣhe evān anant koṭi brahmānḍ te ek ek rom pratye aṇunī peṭhe ūḍatā fare chhe evu e Bhagwānnu dhām chhe, ane te dhāmne viṣhe Puruṣhottam Bhagwān pote divyarūpe karīne sadā virājmān chhe, ane te dhāmmā apār divya sāmagrī chhe, te Bhagwānnī moṭyapno pār to āve ja kem? Evī rīte Bhagwānnī moṭyap samaje. Ane243 je je thakī moṭo hoy te te thakī sūkṣhma hoy ane te tenu kāraṇ paṇ hoy. Jem pṛuthvī thakī jaḷ moṭu chhe ane te pṛuthvīnu kāraṇ chhe ane te thakī sūkṣhma paṇ chhe, ane jaḷ thakī tej moṭu chhe, ane tej thakī vāyu moṭo chhe, ane vāyu thakī ākāsh moṭo chhe, evī rīte ahankār, mahattattva, Pradhān-Puruṣh, Prakṛuti-Puruṣh ane Akṣhar e sarve ek-bījāthī moṭā chhe ane ek-bījāthī sūkṣhma chhe ne kāraṇ chhe ane e sarve mūrtimān chhe;244 paṇ Bhagwānnu je Akṣhardhām chhe te to atyant moṭu chhe, jenā ek ek romne viṣhe anant koṭi brahmānḍ aṇunī peṭhe ūḍatā ja fare chhe. Jem koī moṭo hastī hoy tenā sharīr upar kīḍī chālī jatī hoy te kashī gaṇatīmā āve nahī, tem te Akṣharnī moṭāī āgaḷ bīju koī kāī gaṇatīmā āvatu nathī. Jem zīṇā machchhar hoy tene madhye kīḍī hoy te moṭī dekhāy245 ane kīḍīne madhye vīchhī hoy te moṭo dekhāy ane vīchhīne madhye sāp hoy te moṭo dekhāy ane sāpne madhye samaḷā hoy te moṭī dekhāy ne samaḷāne madhye pāḍo hoy te moṭo dekhāy ne pāḍāne madhye hāthī hoy te moṭo dekhāy ne hāthīne madhye Girnār sarakho parvat hoy te moṭo dekhāy ane te parvatne madhye Meru parvat moṭo dekhāy ane te Meru jevā parvatne madhye Lokālok parvat te ati moṭo jaṇāy ane Lokālok parvat thakī pṛuthvī ati moṭī jaṇāy. Ane pṛuthvīnu kāraṇ je jaḷ te te thakī moṭu paṇ chhe ane sūkṣhma paṇ chhe, evī rīte jaḷnu kāraṇ te tej chhe, tejnu kāraṇ vāyu chhe, vāyunu kāraṇ ākāsh chhe, ākāshnu kāraṇ ahankār chhe, ahankārnu kāraṇ mahattattva chhe, mahattattvanu kāraṇ Pradhān ne Puruṣh chhe, ane Pradhān ne Puruṣhnu kāraṇ Mūḷ Prakṛuti ne Brahma246 chhe, ane e sarvenu kāraṇ Akṣharbrahma chhe. Ane te Akṣhar to Puruṣhottam Bhagwānnu dhām chhe. Ane e Akṣharnī sankoch ne vikās avasthā thatī nathī, sadāy ekrūpe rahe chhe. Ane te Akṣhar mūrtimān chhe paṇ ati moṭā chhe, māṭe koīnī najare Akṣharnu rūp āvatu nathī. Jem chovīs tattvanu kārya je brahmānḍ te Puruṣhāvatār kahevāy chhe ane te Virāṭ-Puruṣh je te kar-charaṇādike karīne yukta chhe, paṇ tenī mūrti atishay moṭī chhe māṭe najare āvatī nathī; ane tenī nābhimāthī thayu je kamaḷ tenā nāḷmā Brahmā so varṣh lagī chālyā paṇ teno ant na āvyo ane jo kamaḷno ja ant na āvyo to Virāṭ-Puruṣhno pār kem āve? Māṭe te Virāṭnu rūp najare āvatu nathī. Tem Akṣhardhām paṇ mūrtimān chhe, paṇ koīne najare āve nahī. Te shā māṭe je, evā evā brahmānḍ ek ek rommā asankhyāt ūḍatā ja fare chhe; evaḍā moṭā chhe. Te Akṣhardhāmne viṣhe Puruṣhottam Bhagwān pote sadāy virājmān chhe, ane potānī antaryāmī shaktie karīne Akṣhardhām ane anant koṭi brahmānḍ ane te brahmānḍnā je īshvar te sarvene viṣhe anvaypaṇe rahyā chhe. Ane te Akṣhardhāmne viṣhe potānā sādharmyapaṇāne pāmyā evā je anant koṭi mukta te e Bhagwānnī sevāne viṣhe rahe chhe. Ane te Bhagwānnā sevaknā ek ek romne viṣhe koṭi koṭi sūryanā jevo prakāsh chhe; māṭe jenā sevak evā chhe to emanā Swāmī je Puruṣhottam Bhagwān teno mahimā to kem kahevāy? Evā ati samarth je Bhagwān te pote Akṣharmā pravesh karīne Akṣharrūpe thāy chhe ane pachhī Mūḷ Prakṛuti-Puruṣhrūpe thāy chhe ane pachhī Pradhān-Puruṣhrūpe thāy chhe ane pachhī Pradhānmāthī thayā je chovīs tattva tene viṣhe pravesh karīne te rūpe thāy chhe ane pachhī te tattve karīne sarajāṇā je Virāṭ-Puruṣh tene viṣhe pravesh karīne te rūpe thāy chhe ane pachhī Brahmā, Viṣhṇu, Shivmā pravesh karīne te te rūpe thāy chhe. Evī rīte ati samarth ane ati prakāshe yukta ane ati moṭā je e Bhagwān te potānu je āvu aishvarya ane tej tene potāmā samāvīne jīvnā kalyāṇne arthe manuṣhya jevā thāy chhe, ane manuṣhya darshan karī shake tathā sevā-archanādik karī shake evu rūp dhāraṇ kare chhe. Jem kīḍīnā pagmā zīṇo kānṭo vāgyo hoy tene barachhī tathā nareṇīe karīne kāḍhe to nīsare nahī, te to atishay zīṇu loḍhu hoy teṇe karīne nīsare; tem Bhagwān paṇ potānī moṭāīne potāmā samāvīne atishay alp rūpnu dhāraṇ kare chhe. Jem agni potāno prakāsh ane jvāḷā tene samāvīne manuṣhya jevā thāy, tem Bhagwān paṇ potānī sāmarthī chhapāvīne jīvnā kalyāṇne arthe manuṣhyanī peṭhe varte chhe. Ane je mūrkh hoy te to em jāṇe je, ‘Bhagwān kāī sāmarthī kem prakaṭ karatā nathī?’ Paṇ Bhagwān to mūḷagī jīvnā kalyāṇne arthe potānī sāmarthī ḍhākīne varte chhe. Ane jo potānī moṭyap prakaṭ kare to brahmānḍ paṇ najarmā na āve to jīvnī shī gaṇanā? Evī rīte mahimāe sahit je Bhagwānno nishchay te jene hṛudaymā draḍhpaṇe thayo hoy tene kāḷ, karma, māyā koī bandhan karavā samarth nathī. Māṭe evī rīte tattve karīne je Bhagwānne jāṇe tene kāī karavu rahyu nathī.”

Pachhī Nityānand Swāmīe pūchhyu je, “Evī rīte anukrame karīne Bhagwān manuṣhyākṛuti dhare chhe ke anukram vinā paṇ manuṣhyākṛuti dhare chhe?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Anukramno kāī meḷ nathī. Tyā draṣhṭānt: jem koī puruṣh hoy te taḷāvne viṣhe ḍabakī khāy, te ḍabakī khāīne game to tyā ne tyā nīsare athavā kānṭhe nīsare athavā ās-pās nīsare; tem Puruṣhottam Bhagwān chhe te Akṣharrūp dhāmne viṣhe ḍabakī khāīne game to tyāthī pādharā ja manuṣhyākṛutine dhare chhe ane game to evī rīte anukrame karīne manuṣhyākṛutine dhare chhe.”

Em vārtā karīne pachhī vaḷī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Jene ati draḍh nishchay hoy tenu thoḍākmā lakṣhaṇ kahu te sāmbhaḷo je, jene paripakva nishchay hoy ane te pote atyant tyāgī hoy toy paṇ te pāse game tevī pravṛutti-mārgnī kriyā karāvīe to te kare, paṇ temāthī pāchho haṭhe nahī ane kachavāīne paṇ kare nahī, rājī thako kare. Ane bīju e lakṣhaṇ je, game tevo potāmā koīk swabhāv hoy ane te koṭi upāy kare toy paṇ ṭaḷe evo na hoy ne jo te swabhāvne mukāvyāno Parameshvarno āgrah dekhe to te swabhāvne tatkāḷ mūke. Ane trīju e lakṣhaṇ je, potāmā kāīk avaguṇ hoy to paṇ Parameshvarnī kathā, kīrtan tathā Bhagwānnā sant te vinā ghaḍīmātra rahevāy nahī, ane potāno avaguṇ le ne santno guṇ grahaṇ kare, ane Bhagwānnī kathā-kīrtan ane Bhagwānnā santno ati mahimā samaje. Evu jene vartatu hoy tene paripakva nishchay jāṇavo. Evā nishchayvāḷāne koīk divas koīk prārabdh-yoge karīne kāīk vartavāmā fer paḍī jāy toy paṇ tenu akalyāṇ na thāy. Ane evo nishchay na hoy ne te game tevo tyāgī hoy toy paṇ tenā kalyāṇmā fer chhe.”

॥ Iti Vachanamrutam ॥ 63 ॥

* * *

This Vachanamrut took place ago.


PĀDAṬĪPO

243. Farīthī paṇ prakārāntarthī moṭyap kahe chhe.

244. Je je thakī moṭo hoy te te thakī sūkṣhma hoy ane kāraṇ paṇ hoy. Ā niyam pramāṇe apekṣhākṛut kāraṇrūp, ahī darshāvel tamām tattvomā sūkṣhmatā tathā mahattā banne guṇ rahelā chhe. Sūkṣhmatā tathā mahattā banne guṇ jemā hoy tene kaīk anshe mūrt padārth kahī shakāy. Ā hetuthī ākāsh vagere kārya-kāraṇbhūt tattvone paṇ mūrtimān kahyā chhe.

245. ‘Zīṇā machchhar hoy tene madhye kīḍī hoy te moṭī dekhāy’ – ahī darshāvelā āvā draṣhṭānt dvārā Golokādik dhāmothī Akṣhardhām atishay vishāḷ, sarvoparī ane sarva-shreṣhṭh dhām chhe - tem Akṣharbrahma Guṇātītānand Swāmīe potānī vāt (Swāmīnī Vāto: 3/23)mā samajāvyu chhe.

246. Ā sthaḷe Mūḷ-Puruṣhne ‘Brahma’ shabdathī kahyā chhe.

SELECTION
Prakaran Gaḍhaḍā Pratham (78) Sārangpur (18) Kāriyāṇi (12) Loyā (18) Panchāḷā (7) Gaḍhaḍā Madhya (67) Vartāl (20) Amdāvād (3) Gaḍhaḍā Antya (39) Bhūgoḷ-Khagoḷnu Vachanāmṛut Vadhārānā (11)

Type: Keywords Exact phrase