Show Shravan Audio
Play Nirupan Audio
॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥
॥ THE VACHANAMRUT ॥
Spiritual Discourses
by Bhagwan Swaminarayan
Sarangpur 1
Man Jītyānu
Samvat 1877nā Shrāvaṇ vadi 5 Panchamīne divas Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj gām Shrī Sārangpur madhye Jīvā Khācharnā darabārmā uttarāde dvār oraḍānī osarīe virājmān hatā ane sarva shvet vastra dhāraṇ karyā hatā ane potānā mukhārvindnī āgaḷ muni tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.
Pachhī Muktānand Swāmīe prashna pūchhyo je, “‘Jitam jagat ken mano hi yena’1 e shlokmā em kahyu chhe je, jeṇe potānu man jītyu teṇe sarva jagat jītyu; te man jītyu kem jaṇāy?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Shabda, sparsh, rūp, ras ane gandh e je panch-viṣhay temāthī jyāre indriyo pāchhī haṭhe ane koī viṣhay pāmavānī ichchhā rahe nahī tyāre sarve indriyo vash thāy chhe. Ane jyāre indriyo viṣhayno sparsh ja na kare tyāre man paṇ indriyo lagaṇ āve nahī ane haiyāmā ne haiyāmā rahe. Evī rīte jene panch-viṣhayno tyāg ati draḍhpaṇe karīne thayo tyāre tenu man jītyu jāṇavu. Ane jo viṣhay upar kāī prīti hoy to man jītyu hoy to paṇ jītyu na jāṇavu.”
Pachhī vaḷī Muktānand Swāmīe pūchhyu je, “Viṣhaynī nivṛutti thayānu kāraṇ te vairāgya chhe ke Parameshvarne viṣhe prīti chhe?”2 Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Ek to viṣhaynī nivṛuttinu kāraṇ ātmaniṣhṭhā chhe ane bīju māhātmye sahit je Bhagwānnu gnān te chhe. Temā ātmaniṣhṭhā3 to evī rītnī joīe je, ‘Hu chaitanya chhu ne deh jaḍ chhe, ane hu shuddha chhu ne deh narakrūp chhe, ane hu avināshī chhu ne deh nāshvant chhe, ane hu ānandrūp chhu ne deh dukhrūp chhe.’ Evī rīte jyāre deh thakī potānā ātmāne sarva prakāre atishay vilakṣhaṇ samaje, tyāre dehne potānu rūp mānīne viṣhaymā prīti kare ja nahī. Evī rīte ātmagnāne karīne viṣhaynī nivṛutti thāy chhe. Ane Bhagwānno mahimā em vichāre je, ‘Hu ātmā chhu ane je pratyakṣh Bhagwān maḷyā chhe te Paramātmā chhe. Ane Golok, Vaikunṭh, Shvetdvīp tathā Brahmapur tathā anant koṭi brahmānḍnā pati je Brahmādik dev, e sarvanā Swāmī je Shrī Puruṣhottam Bhagwān te mane pratyakṣh maḷyā chhe ane te mārā ātmāne viṣhe paṇ akhanḍ virājmān chhe. Ane te Bhagwānnu je ek nimiṣhmātranu darshan te upar anant koṭi brahmānḍnā je viṣhaysukh chhe te sarvene vārīferīne nākhī deīe ane Bhagwānnā ek rommā jeṭalu sukh rahyu chhe teṭalu sukh jo anant koṭi brahmānḍnā viṣhaysukh bheḷā karīe to paṇ tenā koṭimā bhāgnī barobar paṇ thāy nahī. Ane je Bhagwānnu Akṣhardhām chhe tenī āgaḷ bījā je devatānā lok chhe, tene Mokṣhadharmane viṣhe narak tulya kahyā chhe.4 Evā je Bhagwān te mane prakaṭ maḷyā chhe. Tene mūkīne naraknā kunḍ jevā je viṣhaynā sukh tene hu shu ichchhu? Ane viṣhay sukh to kevaḷ dukhrūp ja chhe.’ Evī rīte Bhagwānnu māhātmya jāṇave karīne viṣhaynī nivṛutti thāy chhe. Ane evī rīte je ātmagnān ane Paramātmānu gnān temāthī je vairāgya prakaṭe te vairāgye karīne sarva viṣhaysukhnī vāsanānī nivṛutti thaī jāy chhe. Ane jeṇe evī rīte samajīne viṣhaysukhno tyāg karyo tene pāchhī viṣhaymā prīti thāy ja nahī. Ane enu ja man jitāṇu kahevāy. Ane evī samajaṇ vinā zāzu het jaṇātu hoy, paṇ jyāre koīk sārā viṣhaynī prāpti thāy tyāre Bhagwānne paḍyā mūkīne viṣhaymā prīti kare athavā putra-kaltrādikne viṣhe prīti kare; athavā rogādik sambandhī pīḍā thāy athavā panch-viṣhaynu sukh hoy te maṭī jāy, tyāre Bhagwānne viṣhe prīti rahe nahī ane vikaḷ jevo thaī jāy. Ane jem kūtarānu galūḍiyu hoy te paṇ nānu hoy tyāre sāru dīse, tem evānī bhakti pratham sārī dīse paṇ ante shobhe nahī.”5
॥ Iti Vachanamrutam ॥ 1 ॥ 79 ॥
This Vachanamrut took place ago.
PĀDAṬĪPO
1. Maṇiratnamālā: 11.
2. Swadharmanu paṇ uplakṣhaṇ jāṇavu.
3. Jenāmā ātmaniṣhṭhā āve chhe tenāmā vairāgya paṇ sahaje ja āvī jāy chhe ane jene māhātmya-gnān siddha thāy chhe tenāmā swadharma ane prīti paṇ āvī jāy chhe; māṭe tame kahelā vairāgyādi traṇ sādhannī apekṣhāe ātmaniṣhṭhā ane māhātmya-gnān te ja viṣhaynī nivṛutti thavāmā ati utkṛuṣhṭ sādhan chhe.
4. “Ete vai nirayāstāt sthānasya paramātmanah” (Mahābhārat, Shāntiparva: 191/6) ā shlokthī kahyu chhe.
5. Ātmaniṣhṭhā ane māhātmya-gnān vagarno swadharma paṇ shobhe nahi em paṇ jāṇī levu.