share

॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

॥ THE VACHANAMRUT ॥

Spiritual Discourses

by Bhagwan Swaminarayan

Sarangpur 2

Bhagwānnī Mūrtimā Het Thayānu

Samvat 1877nā Shrāvaṇ vadi 6 Chhaṭhne divas Shrījī Mahārāj gām Shrī Sārangpur madhye Jīvā Khācharnā darabārmā uttarāde dvār oraḍānī osarī upar ḍholiyo bichhāvyo hato te upar uttarāde mukhārvinde virājmān hatā ne shvet pāgh mastak upar bāndhī hatī ne shvet pachheḍī oḍhī hatī tathā shvet khes paheryo hato ne potānā mukhārvindnī āgaḷ Muni tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.

Pachhī Shrījī Mahārāj muni pratye bolyā je, “Māhomāhī prashna-utar karo.” Pachhī Swayamprakāshānand Swāmīe prashna pūchhyo je, “Bhagwānnā bhaktane Bhagwānnī mūrtimā6 atishay het kaye prakāre thāy?” Pachhī te prashnano uttar Munie māhomāhī karavā mānḍyo paṇ thayo nahī. Pachhī Shrījī Mahārāje teno uttar karavā mānḍyo je, “Sneh to rūpe karīne paṇ thāy chhe tathā kāme karīne paṇ thāy chhe tathā lobhe karīne paṇ thāy chhe tathā svārthe karīne paṇ thāy chhe tathā guṇe karīne paṇ thāy chhe. Temā rūpe karīne je sneh thāy chhe te to jyāre tenā dehmā pitta nīsare athavā koḍh nīsare tyāre sneh thayo hoy te nāsh pāme chhe; tem ja lobh, kām ane svārthe karīne je het thayu hoy te paṇ7 ante nāsh pāme chhe ane je guṇe karīne8 sneh thayo hoy te to ante rahe chhe.” Tyāre Shrījī Mahārāj pratye Somalo Khāchar bolyā je, “E te guṇ kayā? uparlā9 ke māhīlā?”10 Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Uparle guṇe shu thāy?11 E to vachane karīne, dehe karīne ane mane karīne je guṇ hoy ane te guṇe karīne je het thayu hoy te nathī nāsh pāmatu. Ane tame pūchho chho te bhaktane Bhagwān upar sneh thāy em ja kevaḷ pūchho chho? Ke Bhagwānne bhakta upar sneh thāy em paṇ pūchho chho?” Tyāre Svāyamprakāshānand Swāmī bolyā, “E beyne pūchhīe chhīe.”

Pachhī Shrījī Mahārāje tenī vistāre karīne vārtā karavā mānḍī je, “Vachane karīne to koī jīv-prāṇīmātrane dukhavavā nahī. Ane Parameshvar sāthe athavā Moṭā Sant sāthe prashna-uttar karatā hoīe ane temā paraspar vād-vivād thato hoy ane temā pote jītīe em jaṇāy, to paṇ je moṭāthī nāno hoy tene moṭānī samīpe namī devu; ane āpaṇ karatā Moṭā Sant hoy te sabhāmā prashna-uttare karīne bhoṭhā paḍe em karavu nahī, Moṭā Sant āgaḷ ane Parameshvar āgaḷ to jarūr hārī javu. Ane Parameshvar tathā Moṭā Sant te potāne koī vachan yogya kahe athavā ayogya kahe, tyāre te vachanne tatkāḷ snehe sahit mānavu. Temā yogya vachan hoy temā to āshankā thāy nahī, paṇ koī ayogya vachan kahyu hoy ane temā āshankā thāy evu hoy to paṇ te samāne viṣhe nā pāḍavī nahī, e to hā ja pāḍavī ane em kahevu je, ‘He Mahārāj! Jem tame kahesho tem hu karīsh.’ Ane te vachan potāne manāy nahī evu hoy, to Parameshvar tathā Moṭā Sant tenī marajī hoy to temane hāth joḍīne bhaktie sahit em kahevu je, ‘He Mahārāj! Tame je vachan kahyu te to ṭhīk chhe, paṇ āṭalī mane temā āshankā thāy chhe.’ E prakārnu dīn thaīne vachan kahevu. Ane jo Parameshvarnī marajī na hoy to temane samīpe rahetā hoy je Moṭā Sant tathā haribhakta temane āgaḷ kahevu je, ‘Āvī rīte Parameshvare vachan kahyu chhe, te to mane mānyāmā āvatu nathī.’ Pachhī tenu Moṭā Sant samādhān kare tathā Parameshvar āgaḷ kahīne e vachannu samādhān karāve, paṇ Parameshvare vachan ayogya ke yogya kahyu hoy te same nā pāḍavī nahī. Evī rītnī yuktie moṭānā vachanne pāchhu ṭhelavu, paṇ kahyu ne tatkāḷ nā pāḍavī nahī. Evī rīte to vachanne guṇe karīne vartavu. Pachhī te bhaktane upar Parameshvar tathā Moṭā Sant tene sneh thāy chhe. Ane te bhaktane paṇ Bhagwānne viṣhe draḍh sneh thāy chhe.

“Have dehne guṇe kem vartavu?12 To potānā dehmā jo kāī unmattpaṇu jaṇāy to bhajanmā besave karīne athavā chāndrāyaṇ vrate karīne dehne nirbaḷ karī nākhavu; pachhī tene dekhīne tenā dehnī Moṭā Sant athavā Parameshvar khabar rakhāve to bhale, paṇ potāne jāṇe dehnu jatan karavu nahī. Tathā dehe karīne Bhagwānnī ane Bhagwānnā bhaktanī ṭel-chākarī karavī. Evī rīte jyāre e dehne guṇe karīne varte, tyāre tene dekhīne tene upar Parameshvar ne e Moṭā Sant tene sneh thāy chhe ane e bhaktane paṇ Bhagwānne viṣhe prīti thāy chhe.

“Have manne guṇe jem vartavu13 tenī rīt kahīe chhīe je, Parameshvarnā jyāre darshan karavā tyāre mane sahit draṣhṭine ekāgra rākhīne karavā. Ane Parameshvarnā darshan karato hoy ne tyā koī manuṣhya āvyu athavā shvān āvyu ke bīju koī pashu-pakṣhī āvyu, tyāre Parameshvarnā darshanmāthī vṛutti toḍīne āḍī-avaḷī, ūnchī-nīchī draṣhṭi karīne tenā paṇ bheḷā darshan karato jāy. Pachhī evī fāṭel draṣhṭivāḷāne Parameshvar ke Moṭā Sant dekhīne rājī thatā nathī. Ane e darshan kare chhe te kevā kare chhe? To jem anya manuṣhya kare chhe tem te paṇ kare chhe. Ane evī laukik draṣhṭivāḷo to jem khilkhoḍī bole chhe te bheḷe pūchhaḍu ūnchu kare chhe tevo jāṇavo; shā sāru je, Parameshvar bheḷe bījā darshan kare chhe. Ane evā laukik darshan jyāre e karavā mānḍe tyāre jevo pratham sāro hoy tevo rahe nahī ane te divase divase ūtarto jāy. Te māṭe Parameshvarnā darshan karatā karatā āḍī-avaḷī draṣhṭi karavī nahī. Parameshvarnā darshan to pratham pahele navīn thayā hoy ne te samayne viṣhe jevu antarmā alaukikpaṇu hoy, tevu ne tevu manmā alaukikpaṇu rahetu jāy. Ne ekdraṣhṭie karīne mūrtine jote javu ane draṣhṭi palaṭīne antarmā tevī ne tevī te mūrtine utāravī. Jem Dharmapurmā Kushaḷ Kunvarbāī hatā, te amārā darshan karatā jatā hatā ane draṣhṭi palaṭāvīne mūrtine antarmā utārtā; tem darshan to mane yukta draṣhṭine ekāgra rākhīne karavā, paṇ jem bījā darshan kare chhe tem na karavā. Ane jo Parameshvarnā darshan bheḷe bījā darshan manuṣhyanā ke kūtarā-balāḍānā kare chhe, to tene jyāre swapna thāy tyāre Parameshvar paṇ dekhāy ane te anya padārth paṇ bheḷe dekhāy. Te māṭe Parameshvarnā darshan to ekdraṣhṭie karavā, paṇ chapaḷ draṣhṭie na karavā. Ane Parameshvarnā darshan draṣhṭine niyammā rākhīne kare chhe tene e darshan navīnnā navīn rahe chhe, ane Parameshvare je je vachan kahyā hoy te paṇ tene navīnnā navīn rahe chhe. Ane laukik bāhyadraṣhṭie karīne darshan karyā hoy tene Parameshvarnā darshan tathā vachan e sarve jūnā thaī jāy chhe. Te roj darshan karyā kare, paṇ evāne to jem na thayā hoy tevā ne tevā rahe chhe. Te jyāre bhajanmā bese tyāre tenu man sthir rahe nahī, bahudhārāe yukta thāy; ane Parameshvarne dhāre tyāre te bheḷe bījā darshan je je karyā chhe te paṇ vagar dhāryā āvīne haiyāmā sfure chhe. Te māṭe darshan to ek Parameshvarnā ja karavā. Ane em je darshan kare chhe, tenu man bhajan-smaraṇ karate ek Parameshvarmā ja rahe chhe; paṇ tenī bahudhārā nathī rahetī, ek rahe chhe. Ane je chapaḷ draṣhṭie darshan kare chhe tene hu jāṇu chhu ane jenā draṣhṭi ne man niyammā hoy evā je Moṭā Sant te paṇ jāṇe je, ‘Ā to laukik darshan kare chhe,’ pachhī te laukik darshanno karanāro ā samāgammāthī divase divase ūtarto jāy chhe. Ane jem koīk kāmī puruṣh hoy tenī rūpvantī strīmā ekmane karīne draṣhṭi provāṇī hoy, te same vachamā koīk pashu-pakṣhī āve-jāy ke bole paṇ tenī tene khabar rahe nahī; evī rīte ekāgra draṣhṭie karīne Parameshvarmā joḍāvu, paṇ laukik darshan na karavā.”

Tyāre Nirvikārānand Swāmīe āshankā karī je, “He Mahārāj! Amāre to desh-deshmā manuṣhya āgaḷ vārtā karavī paḍe, teṇe karīne mannu ekāgrapaṇu rahetu nathī.” Tyāre Shrījī Mahārāj bolyā je, “Manuṣhya āgaḷ vārtā karavī tenī to ame āgnā āpī chhe, paṇ ahī mūrtinā darshan melīne bījā darshan karavā evī kaye divase āgnā āpī chhe?” Em kahīne vaḷī vārtā karavā lāgyā je, “Pratham jyāre mūrtinā darshan thāy chhe tyāre tene kevu alaukikpaṇu rahe chhe! Tevu ne tevu alaukikpaṇu to to rahe, jo mane sahit draṣhṭi Parameshvarmā rākhe. Evī rīte manne guṇe karīne varte14 tyāre te bhaktane upar nitya pratye Bhagwānne navīn ne navīn het rahe chhe ane te bhaktane paṇ Bhagwānne viṣhe nitya pratye navīn ne navīn het rahe chhe. Ane vaḷī netra ne shrotra e bene to visheṣhe karīne niyammā rākhavā. Te shā sāru je, jyā-tyā grāmyavārtā thatī hoy ne tene shrotranī vṛutti dvāre taṇāī jaīne sāmbhaḷīe, to te sarve grāmya shabda bhajanmā bese tyāre sāmbharī āve chhe; ane fāṭel netranī vṛuttie karīne je je rūp joyu hoy, te sarve bhajan karatā sāmbharī āve chhe; te sāru e be indriyone to atishay niyammā rākhavā. Ane netranī ne shrotranī vṛutti jyāre mūrtinā darshan karatā hoīe ne mūrtine melīne anyamā taṇāy to tene em updesh devo je, ‘He mūrkh! Tu Bhagwānnī mūrti vinā anya rūpne jue chhe ke Parameshvarnī vārtā vinā anya vārtāne sāmbhaḷe chhe temā tane shu prāpta thashe? Ane hajī tane siddhadashā to āvī nathī je, jevu chintavyu tevu tane tatkāḷ maḷe; shā sāru je, hajī to tu sādhak chhu. Māṭe je viṣhayne tu chintavīsh te viṣhay maḷashe nahī ane ṭhālā valakhā karīne Parameshvarne shā vāste melī de chhe? Ane kāīk jo tane alp viṣhay maḷashe to tenā pāpmā Yampurīno mār khātā khātā ant nahī āve.’ Evī rīte netrane ane shrotrane upadesh devo. Ane vaḷī em kahevu je, ‘Jyāre tu Bhagwānnī mūrtimā ekāgra thaīsh to temāthī tu siddhadashāne pāmīsh. Pachhī tu je je brahmānḍmā vārtā thāy chhe tene sahaje sāmbhaḷīsh; ane Brahmā, Viṣhṇu ane Shivnā jevā rūpne ichchhīsh to tevā rūpne pāmīsh; ane Lakṣhmī ke Rādhikā jevo bhakta thavā ichchhīsh to tevo thaīsh. Ane Bhagwānnu bhajan karatā karatā siddhadashāne deh chhate nahī pāmya, to deh paḍyā pachhī mukta thaīsh tyāre siddhadashā maḷashe. Paṇ siddhadashā āvyā vinā rūpne joī joīne marī jaīsh to paṇ tane rūp maḷashe nahī ane grāmyā shabdane paṇ sāmbhaḷī sāmbhaḷīne marī jaīsh to teṇe karīne buddhi to atishay bhraṣhṭ thaī jashe, paṇ temāthī kāī prāpti nahī thāy.’ Evī rīte netrane ane shrotrane updesh daīne ek Bhagwānnī mūrtimā ja rākhavā. Ane Evī rīte je varte15 tene Bhagwānnī mūrtimā divase divase adhik sneh thāy chhe ane te bhakta upar Parameshvar ne Moṭā Sādhune sneh hoy tethī paṇ divase divase vadhato jāy chhe.”

॥ Iti Vachanamrutam ॥ 2 ॥ 80 ॥

* * *

This Vachanamrut took place ago.


PĀDAṬĪPO

6. Pratyakṣh.

7. Pot-potānā hetunī siddhi na thatā.

8. Bhagwānnā satya-shauchādik je guṇ tenā darshan karīne.

9. Vyavahār-kriyāmā kushaḷtā vagere laukik.

10. Swadharma, gnān, vairāgyādik alaukik.

11. Tevā guṇ to vimukhmā paṇ hoy chhe, paṇ Bhagwānmā temane sneh hoto ja nathī; māṭe te guṇo bhagwat-snehmā kāraṇ nathī.

12. Bhagwān ane temanā ekāntik sādhuoe niṣhedh karelā hinsā, chorī ādik karma kyārey paṇ dehthī karavā nahi ane.

13. Bhagwānnā darshan, shravaṇ, dhyān ane pūjā ādikmā ekāgrapaṇu (bījā sankalpno tyāg karavāthī avyākuḷpaṇu) te manno guṇ kahyo chhe temā.

14. Evī rīte shravaṇ, pūjan ane dhyānādikmā paṇ mannu ekāgrapaṇu karavu; kem ke mannī ekāgratā vinā shravaṇ, pūjan, dhyānādik vidhithī karyu hoy paṇ shāstrokta faḷ āpanāru thatu nathī.

15. Vachan, deh ane mannā guṇe karīne.

SELECTION
Prakaran Gaḍhaḍā Pratham (78) Sārangpur (18) Kāriyāṇi (12) Loyā (18) Panchāḷā (7) Gaḍhaḍā Madhya (67) Vartāl (20) Amdāvād (3) Gaḍhaḍā Antya (39) Bhūgoḷ-Khagoḷnu Vachanāmṛut Vadhārānā (11)

Type: Keywords Exact phrase