share

॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

॥ THE VACHANAMRUT ॥

Spiritual Discourses

by Bhagwan Swaminarayan

Sarangpur 12

Ātmānā Vichārnu

Samvat 1877nā Bhādarvā sudi 1 Paḍavāne divas Swāmī Shrī Sahajānandjī Mahārāj gām Shrī Sārangpur madhye Jīvā Khācharnā darabārmā uttarāde dvār oraḍānī osarīe ḍholiyā upar virājmān hatā ane sarva shvet vastra dhāraṇ karyā hatā ane potānā mukhārvindnī āgaḷ Muni tathā desh-deshnā haribhaktanī sabhā bharāīne beṭhī hatī.

Pachhī Nirvikārānand Swāmīe prashna pūchhyo je, “Sādhune viṣhe kayā guṇ akhanḍ rahe chhe ne kayā guṇ āve-jāy evā chhe?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Ek to ātmaniṣhṭhā ane bījo swadharma ane trījo Bhagwānnā swarūpno nishchay e traṇ guṇ78 to akhanḍ rahe chhe ane bījā guṇ to āve kharā ne pāchhā jāy paṇ kharā. Māṭe bījā guṇ to āvyā-gayā rahe chhe ane e traṇ guṇ to akhanḍ rahe chhe.”

Pachhī Muktānand Swāmīe pūchhyu je, “Dehnī ne ātmānī nokhī vikti samajāṇī hoy toy paṇ te viktine bhūlīne pāchho dehābhimānī kem thāy chhe?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Deh-ātmānī vikti ek vār chokhī samajāṇī hoy to pachhī pāchhī bhulāy nahī; ane em māne je, ‘Hu deh chhu,’ to paṇ deh potānu rūp manāy ja nahī. Ane Bhagwānno nishchay paṇ jo ek vār draḍh thayo hoy to pāchho ṭāḷe to paṇ ṭaḷe nahī. Ane em jaṇāy chhe je, ātmabuddhi maṭīne dehbuddhi āvī jāy chhe; e to khoṭo khoṭo manmā bhram paḍe chhe, paṇ dehābhimān to āvatu ja nathī. Ane evo je paripakva gnānī tene to ātmānu ja abhimān draḍh rahe chhe ne te potānā ātmāne brahmarūp māne chhe ane te brahmane viṣhe Parabrahma je Puruṣhottam Bhagwān te akhanḍ virājmān chhe ane te Bhagwānnā swarūpno nishchay paṇ ene akhanḍ ne akhanḍ rahe chhe.”

Pachhī Swayamprakāshānand Swāmīe pūchhyu je, “Potānā ātmāno vichār kem karavo?” Pachhī Shrījī Mahārāj bolyā je, “Jyāre antahkaraṇ sāmu draṣhṭā evo je jīvātmā te joī rahe tyāre bāher je sthūḷ sharīr ane te sambandhī je viṣhay te sarve vīsarī jāy chhe, ane antahkaraṇ ne draṣhṭā e benā vachchamā je vichār ṭhare chhe te vichāre karīne man, buddhi, chitta, ahankār e sarvanā rūpne jāṇavā. Pachhī vichārnī draṣhṭie antahkaraṇnā ghāṭ sāmu jotā jotā jyāre ghāṭ bandh thaī jāy tyāre Bhagwānnī mūrtinu dhyān karavu ane jyā sudhī ghāṭ-sankalpnu baḷ hoy tyā sudhī to sankalp sāmu joī rahevu, paṇ dhyān na karavu. Ane je bāher sthūḷ dehne viṣhe panch gnān-indriyo chhe, te jyāre pot-potānā viṣhay sāmā jāy chhe tyāre vichārne be prakāre karavo: ek to je viṣhayne ākāre indriyo thayā hoy te viṣhayne ākāre vichār karavo,79 ane bījo te indriyonā golakne viṣhe je jonāro draṣhṭā chhe te draṣhṭāne ākāre vichār karavo.80 Pachhī viṣhayne ākāre ne draṣhṭāne ākāre e be prakāre je vichār chhe te ek thaī jāy chhe; pachhī te viṣhaymāthī vṛutti atishay tūṭī jāy chhe. Ane em vichāryā vinā jo balātkāre karīne viṣhaymāthī vṛuttine toḍe to te vṛuttine viṣhaymāthī prīti maṭe nahī ane jyāre vichārīne vṛuttine pāchhī vāḷe tyāre te vṛutti pāchhī viṣhaymā joḍāy ja nahī. Māṭe jyā sudhī indriyonī vṛuttine viṣhay sanmukh prīti hoy tyā sudhī Bhagwānnu dhyān karavu nahī ne jyāre indriyonī vṛutti sthir thāy tyāre Bhagwānnu dhyān karavu. Ane jyāre bāher sthūḷ dehmā draṣhṭā vartato hoy tyāre chokho vibhāg karī rākhavo je, jyāre sthūḷ dehmā vartavu tyāre sūkṣhma dehnā ghāṭ sāmu to jovu ja nahī ane jyāre antahkaraṇ sanmukh jovu tyāre sthūḷ dehne visārī devu. Ane draṣhṭāne ne drashyane madhye je vichār chhe te vichāre karīne em samajavu je, ‘draṣhṭā ne drashya te atishay judā ja chhe,’ em samajīne dehnā bhāv te dehne viṣhe homavā ane draṣhṭā je chaitanya tenā bhāv te chaitanyane viṣhe homavā. Ane bāḷ, yauvan, vṛuddha, sthūḷ, kṛush, jīvavu, maravu e sarve dehnā bhāv chhe, te ātmāne viṣhe mānavā ja nahī; ane achhedya, abhedya, ajar, amar, gnānrūp, sukhrūp, sattārūp e je ātmānā bhāv chhe, te koī kāḷe dehne viṣhe samajavā ja nahī, e guṇ to ātmāne viṣhe samajavā. Evo je vichār te jyā sudhī ghāṭ-sankalpnu baḷ hoy tyā sudhī mūkavo nahī. Jem rājā hoy te jyā sudhī shatrunu baḷ hoy tyā sudhī rāj-gādīe besīne sukh bhogave nahī ane jyāre shatrumātrano nāsh thaī jāy tyāre potānā rājyanā je vaibhav chhe tene bhogave chhe; tem je Bhagwānno bhakta hoy tene jyā sudhī man ne indriyorūpī shatru pīḍatā hoy tyā sudhī pūrve kahyo evo je vichār te draḍhpaṇe rākhavo ane jyāre man-indriyonā ghāṭ sarve shamī jāy tyāre Parameshvarnā swarūpnu dhyān karavu.”

॥ Iti Vachanamrutam ॥ 12 ॥ 90 ॥

* * *

This Vachanamrut took place ago.


PĀDAṬĪPO

78. Ahī te traṇe guṇ antargat ātmaniṣhṭhāthī vairāgya (Vachanāmṛut Gaḍhaḍā Pratham 73) ane nishchayathī bhakti (Vachanāmṛut Gaḍhaḍā Madhya 10) e be paṇ jāṇī levā. Ane tethī ja ekāntik dharma sambandhī guṇo akhanḍ rahe chhe evu tātparya chhe. (Vachanāmṛut Gaḍhaḍā Antya 13)

79. Deh ane viṣhayo dukhrūp chhe, bandhan-kartā chhe, nāshvant chhe, evo.

80. Ātmā sadā sukhrūp chhe, sarva-doṣhe rahit chhe, avināshī chhe, evo.

SELECTION
Prakaran Gaḍhaḍā Pratham (78) Sārangpur (18) Kāriyāṇi (12) Loyā (18) Panchāḷā (7) Gaḍhaḍā Madhya (67) Vartāl (20) Amdāvād (3) Gaḍhaḍā Antya (39) Bhūgoḷ-Khagoḷnu Vachanāmṛut Vadhārānā (11)

Type: Keywords Exact phrase