Meaning: Gujarati
English
કાર્યે વૈવાહિકે સ્વસ્યાન્યસ્ય વાર્પ્યધનસ્ય તુ । ભાષાબન્ધો ન કર્તવ્યઃ સસાક્ષ્યં લેખમન્તરા ॥
कार्ये वैवाहिके स्वस्यान्यस्य वार्प्यधनस्य तु । भाषाबन्धो न कर्तव्यः ससाक्ष्यं लेखमन्तरा ॥
Kārye vaivāhike swasyānyasya vārpyadhanasya tu | Bhāṣhābandho na kartavyah sasākṣhyam lekhamantarā ||
282
અને પોતાનું અથવા બીજાનું જે વિવાહ સંબંધી કાર્ય તેને વિષે આપવા યોગ્ય જે ધન તેનું સાક્ષીએ સહિત લખત કર્યા વિના કેવળ બોલી જ ન કરવી. (શિક્ષાપત્રી: 144)
આયદ્રવ્યાનુસારેણ વ્યયઃ કાર્યો હિ સર્વદા । અન્યથા તુ મહદુઃખં ભવેદિત્યવધાર્યતામ્ ॥
आयद्रव्यानुसारेण व्ययः कार्यो हि सर्वदा । अन्यथा तु महदुःखं भवेदित्यवधार्यताम् ॥
Āyadravyānusāreṇ vyayah kāryo hi sarvadā | Anyathā tu mahaduhkham bhavedityavadhāryatām ||
283
અને પોતાની ઊપજનું જે દ્રવ્ય તેને અનુસારે નિરંતર ખરચ કરવો પણ તે ઉપરાંત ન કરવો અને જે ઊપજ કરતાં વધારે ખરચ કરે છે તેને મોટું દુઃખ થાય છે એમ સર્વે ગૃહસ્થોએ મનમાં જાણવું. (શિક્ષાપત્રી: 145)
દ્રવ્યસ્યાયો ભવેદ્યાવાન્ વ્યયો વા વ્યાવહારિકે । તૌ સંસ્મૃત્ય સ્વયં લેખ્યૌ સ્વક્ષરૈઃ પ્રતિવાસરમ્ ॥
द्रव्यस्यायो भवेद्यावान् व्ययो वा व्यावहारिके । तौ संस्मृत्य स्वयं लेख्यौ स्वक्षरैः प्रतिवासरम् ॥
Dravyasyāyo bhavedyāvān vyayo vā vyāvahārike | Tau sansmṛutya swayam lekhyau swakṣharaihai prativāsaram ||
284
અને પોતાના વ્યવહારકાર્યને વિષે જેટલા ધનની ઊપજ હોય તથા જેટલો ખરચ હોય તે બેયને સંભારીને નિત્ય પ્રત્યે રૂડા અક્ષરે કરીને પોતે તુનં નામું લખવું. (શિક્ષાપત્રી: 146)
નિજવૃત્ત્યુદ્યમપ્રાપ્તધનધાન્યાદિતશ્ચ તૈઃ । અર્પ્યો દશાંશઃ કૃષ્ણાય વિંશોંઽશસ્ત્વિહ દૂર્બલૈઃ ॥
निजवृत्त्युद्यमप्राप्तधनधान्यादितश्च तैः । अर्प्यो दशांशः कृष्णाय विंशोंऽशस्त्विह दूर्बलैः ॥
Nijavṛuttyudyam-prāpta-dhan-dhānyāditashcha taihai | Arpyo dashānshah kṛuṣhṇāya vinsho'shastvih dūrbalaihai ||
285
અને તે ગૃહસ્થાશ્રમી સત્સંગી તેમણે પોતાની જે વૃતિ અને ઉદ્યમ તે થકી પામ્યું જે ધન ધાન્યાદિક તે થકી દશમો ભાગ કાઢીને શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનને અર્પણ કરવો અને જે વ્યવહારે દુર્બળ હોય તેમણે વીશમો ભાગ અર્પણ કરવો. (શિક્ષાપત્રી: 147)
એકાદશીમુખાનાં ચ વ્રતાનાં નિજશક્તિતઃ । ઉદ્યાપનં યથાશાસ્ત્રં કર્તવ્યં ચિન્તિતાર્થદમ્ ॥
एकादशीमुखानां च व्रतानां निजशक्तितः । उद्यापनं यथाशास्त्रं कर्तव्यं चिन्तितार्थदम् ॥
Ekādashīmukhānām cha vratānām nijashaktitah | Udyāpanam yathāshāstram kartavyam chintitārthadam ||
286
અને એકાદશી આદિક જે વ્રત તેમનું જે ઉદ્યાપન તે જે તે પોતાના સામર્થ્ય પ્રમાણે યથાશાસ્ત્ર કરવું તે ઉદ્યાપન કેવું છે તો મનવાંછિત ફળનું આપનારું છે. (શિક્ષાપત્રી: 148)
કર્તવ્યં કારણીયં વા શ્રાવણે માસિ સર્વથા । બિલ્વપત્રાદિભિઃ પ્રીત્યા શ્રીમહાદેવપૂજનમ્ ॥
कर्तव्यं कारणीयं वा श्रावणे मासि सर्वथा । बिल्वपत्रादिभिः प्रीत्या श्रीमहादेवपूजनम् ॥
Kartavyam kāraṇīyam vā shrāvaṇe māsi sarvathā | Bilvapatrādibhihi prītyā shrīmahādev-pūjanam ||
287
અને શ્રાવણ માસને વિષે શ્રીમહાદેવનું પૂજન જે તે બિલ્વપત્રાદિકે કરીને પ્રીતિપૂર્વક સર્વ પ્રકારે પોતે કરવું અથવા બીજા પાસે કરાવવું. (શિક્ષાપત્રી: 149)
સ્વાચાર્યાન્ન ૠણં ગ્રાહ્યં શ્રીકૃષ્ણસ્ય ચ મન્દિરાત્ । તાભ્યાં સ્વવ્યવહારાર્થં પાત્રભૂષાંશુકાદિ ચ ॥
स्वाचार्यान्न ॠणं ग्राह्यं श्रीकृष्णस्य च मन्दिरात् । ताभ्यां स्वव्यवहारार्थं पात्रभूषांशुकादि च ॥
Svāchāryānna ṛuṇam grāhyam shrīkṛuṣhṇasya cha mandirāt | Tābhyām swa-vyavahārārtham pātrabhūṣhāmshukādi cha ||
288
અને પોતાના જે આચાર્ય તે થકી તથા શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનનાં જે મંદિર તે થકી કરજ ન કાઢવું અને વળી તે પોતાના આચાર્ય થકી અને શ્રીકૃષ્ણના મંદિર થકી પોતાના વ્યવહારને અર્થે પાત્ર, ઘરેણાં અને વસ્ત્રાદિક જે વસ્તુ તે માગી લાવવાં નહિ. (શિક્ષાપત્રી: 150)
શ્રીકૃષ્ણગુરુસાધૂનાં દર્શનાર્થં ગતૌ પથિ । તત્સ્થાનેષુ ચ ન ગ્રાહ્યં પરાન્નં નિજપુણ્યહૃત્ ॥
श्रीकृष्णगुरुसाधूनां दर्शनार्थं गतौ पथि । तत्स्थानेषु च न ग्राह्यं परान्नं निजपुण्यहृत् ॥
Shrīkṛuṣhṇa-guru-sādhūnām darshanārtham gatau pathi | Tatsthāneṣhu cha na grāhyam parānnam nijapuṇyahṛut ||
289
અને શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન તથા પોતાના ગુરુ તથા સાધુ એમનાં દર્શન કરવાને અર્થે ગયે સતે માર્ગને વિશે પારકું અન્ન ખાવું નહી તથા શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન તથા પોતાના ગુરુ તથા સાધુ તેમનાં જે સ્થાનક તેમને વિષે પણ પારકું અન્ન ખાવું નહિ, કેમ જે તે પારકું અન્ન તો પોતાના પુણ્યને હરી લે એવું છે માટે પોતાની ગાંઠનું ખરચ ખાવું. (શિક્ષાપત્રી: 151)
પ્રતિજ્ઞાતં ધનં દેયં યત્ સ્યાત્તત્ કર્મકારિણે । ન ગોપ્યમૃણશુદ્ધ્યાદિ વ્યવહાર્યં ન દુર્જનૈઃ ॥
प्रतिज्ञातं धनं देयं यत् स्यात्तत् कर्मकारिणे । न गोप्यमृणशुद्ध्यादि व्यवहार्यं न दुर्जनैः ॥
Pratignātam dhanam deyam yat syāttat karmakāriṇe | Na gopyamṛuṇashuddhyādi vyavahāryam na durjanaihai ||
290
અને પોતાના કામકાજ કરવા તેડ્યા જે મજૂર તેમને જેટલું ધન અથવા ધાન્ય દીધાનું કહ્યું હોય તે પ્રમાણે જ આપવું પણ તેમાંથી ઓછું ન આપવું અને પોતા પાસે કોઈ કરજ માગતો હોય અને તે ફરજ દઈ ચૂક્યા હોઈએ તે વાતને છાની ન રાખવી તથા પોતાના વંશ તથા કન્યાદાન તે પણ છાનું ન રાખવું અને દુષ્ટ એવા જે જન તેમની સાથે વ્યવહાર ન કરવો. (શિક્ષાપત્રી: 152)
દુષ્કાલસ્ય રિપૂણાં વા નૃપસ્યોપદ્રવેણ વા । લજ્જાધનપ્રાણનાશઃ પ્રાપ્તઃ સ્યાદ્યત્ર સર્વથા ॥
दुष्कालस्य रिपूणां वा नृपस्योपद्रवेण वा । लज्जाधनप्राणनाशः प्राप्तः स्याद्यत्र सर्वथा ॥
Duṣhkālasya ripūṇām vā nṛupasyopadraveṇ vā | Lajjā-dhan-prāṇ-nāshah prāptah syādyatra sarvathā ||
291
અને જે ઠેકાણે પોતે રહેતા હોઈએ તે ઠેકાણે કોઈક કઠણ ભૂંડો કાળ અથવા શત્રુ અથવા રાજા તેમના ઉપદ્રવે કરીને સર્વ પ્રકારે પોતાની લાજ જતી હોય કે ધનનો નાશ થતો હોય કે પોતાના પ્રાણનો નાશ થતો હોય, (શિક્ષાપત્રી: 153)