Meaning: Gujarati
English
કીટોપિ સુમનઃ સંગાદ્ આરોહતિ સતાં શિરઃ । અશ્માપિ યાતિ દેવત્વં મહદ્ભિઃ સુપ્રતિષ્ઠિતઃ ॥
कीटोपि सुमनः संगाद् आरोहति सतां शिरः । अश्मापि याति देवत्वं महद्भिः सुप्रतिष्ठितः ॥
Kīṭopi sumanah sangād ārohati satām shirah | Ashmāpi yāti devatvam mahadbhihi supratiṣhṭhitah ||
58
કીડો પણ ફૂલના સંગથી મહાન પુરુષોના મસ્તક પર ચઢી જાય છે, તેવી જ રીતે પત્થર પણ શ્રેષ્ઠ પુરુષ દ્વારા સ્થપાયેલ દેવપણાને પામે છે.
સુખમાપતિતં સેવ્યં દુઃખમાપતિતં તથા । ચક્રવત્ પરિવર્તન્તે દુઃખાનિ ચ સુખાનિ ચ ॥
सुखमापतितं सेव्यं दुःखमापतितं तथा । चक्रवत् परिवर्तन्ते दुःखानि च सुखानि च ॥
Sukhamāpatitam sevyam dukhamāpatitam tathā | Chakravat parivartante dukhāni cha sukhāni cha ||
59
આવી પડેલા સુખ તથા દુઃખને ભોગવવું પડે છે. સુખ અને દુઃખ તો ગાડાનાં પૈડાંની જેમ ફરતાં રહે છે.
હસ્તસ્ય ભૂષણં દાનં સત્યં કંઠસ્ય ભૂષણમ્ । શ્રોત્રસ્ય ભૂષણં શાસ્ત્રં ભૂષણૈઃ કિં પ્રયોજનમ્ ॥
हस्तस्य भूषणं दानं सत्यं कंठस्य भूषणम् । श्रोत्रस्य भूषणं शास्त्रं भूषणैः किं प्रयोजनम् ॥
Hastasya bhūṣhaṇam dānam satyam kanṭhasya bhūṣhaṇam | Shrotrasya bhūṣhaṇam shāstram bhūṣhaṇaihai kim prayojanam ||
60
હાથનું ભૂષણ દાન છે, ગળાનું ભૂષણ સત્ય છે. કાનનું ભૂષણ શાસ્ત્ર છે તો પછી બીજાં ઘરેણાંણી શી જરૂર છે ?
શૈલે શૈલે ન માણિક્યં મૌક્તિકં ન ગજે ગજે । સાધવો નહિ સર્વત્ર ચન્દનં ન વને વને ॥
शैले शैले न माणिक्यं मौक्तिकं न गजे गजे । साधवो नहि सर्वत्र चन्दनं न वने वने ॥
Shaile shaile n māṇikyam mauktikam na gaje gaje | Sādhavo nahi sarvatra chandanam na vane vane ||
61
જેમ દરેક પર્વતમાં મણિ, દરેક હાથીમાં મોતી કે દરેક વનમાં ચંદનનાં વૃક્ષ હોતાં નથી તેમ દરેક સ્થળે સાધુઓ હોતા નથી.
અસતો મા સદ્ગમય તમસો મા જ્યોતિર્ગમય । મૃત્યોર્મામૃતં ગમય ૐ શાન્તિઃ શાન્તિઃ શાન્તિઃ ॥
असतो मा सद्गमय तमसो मा ज्योतिर्गमय । मृत्योर्मामृतं गमय ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥
Asato mā sadgamaya tamaso mā jyotirgamaya | Mṛutyormāmṛutam gamaya om shāntihi shāntihi shāntihi ||
62
હે પ્રભુ ! મને અસત્યોમાંથી સત્યમાં લઈ જા, અંધકારમાંથી પ્રકાશમાં લઈ જા. મૃત્યુમાંથી અમરત્વમાં લઈ જા.
મૂકં કરોતિ વાચાલં પંગું લંઘયતે ગિરિમ્ । યત્કૃપા તમહં વન્દે પરમાનંદં માધવમ્ ॥
मूकं करोति वाचालं पंगुं लंघयते गिरिम् । यत्कृपा तमहं वन्दे परमानंदं माधवम् ॥
Mūkam karoti vāchālam pangum langhayate girim | Yatkṛupā tamaham vande paramānandam mādhavam ||
63
જેની કૃપા મુંગાને બોલતો કરે છે, પાંગળાને પર્વત ઓળંગતો કરે છે, તે પરમ આનંદરૂપ ભગવાનને હું નમન કરું છું.
વિઘ્નેશ્વરાય વરદાય સુરપ્રિયાય લમ્બોદરાય સકલાય જગદ્હિતાય । નાગાનનાય શ્રુતિયજ્ઞવિભૂષિતાય ગૌરીસુતાય ગણનાથ નમોનમસ્તે ॥
विघ्नेश्वराय वरदाय सुरप्रियाय लम्बोदराय सकलाय जगद्हिताय । नागाननाय श्रुतियज्ञविभूषिताय गौरीसुताय गणनाथ नमोनमस्ते ॥
Vighneshvarāya varadāya surapriyāya Lambodarāya sakalāya jagadhitāya | Nāgānanāya shrutiyagnavibhūṣhitāya Gaurīsutāya gaṇanātha namonamaste ||
64
વિઘ્નોને દૂર કરનારા, વરદાન આપનારા, દેવોને વ્હાલા, મોટા પેટવાળા, સર્વ જગતનું હિત કરનારા, હાથી જેવા મુખવાળા, શ્રુતિ અને યજ્ઞોના શણગારરૂપ પાર્વતીજીના પુત્ર એવા ગણપતિ આપને નમસ્કાર હો.
ભજ ગોવિંદં ભજ ગોવિંદં ગોવિંદં ભજ મૂઢમતે । સમ્પ્રાપ્તે સન્નિહિતે કાલે નહિ નહિ રક્ષતિ ડુકૃઞ્કરણે ॥
भज गोविंदं भज गोविंदं गोविंदं भज मूढमते । सम्प्राप्ते सन्निहिते काले नहि नहि रक्षति डुकृञ्करणे ॥
Bhaj govindam bhaj govindam govindam bhaj mūḍhamate | Samprāpte sannihite kāle nahi nahi rakṣhati dukrunkaraṇe ||
65
હે મૂઢમતિ ! જ્યારે મરણ નજીક આવશે ત્યારે વ્યાકરણ આદિ કોઈ શાસ્ત્ર કામ આવવાનું નથી માટે ભગવાન ભજી લો. (ચર્પટ પંજરી)
પુનરપિ જનનં પુનરપિ મરણં પુનરપિ જનની જઠરે શયનમ્ । ઇહ સંસારે ખલુ દુસ્તારે કૃપયા પારે પાહિ મુરારે ॥
पुनरपि जननं पुनरपि मरणं पुनरपि जननी जठरे शयनम् । इह संसारे खलु दुस्तारे कृपया पारे पाहि मुरारे ॥
Punarapi jananam punarapi maraṇam Punarapi jananī jaṭhare shayanam | Ih sansāre khalu dustāre kṛupayā pāre pāhi murāre ||
66
જ્યાં આગળ ફરી ફરી જન્મવું તથા મરવું પડે છે, વારે વારે ગર્ભમાં સૂવું પડે છે, એવા અપાર અને તરવામાં અતિ કઠણ એવા આ સંસારથી હે પ્રભુ રક્ષા કરો. (ચર્પટ પંજરી)
કસ્ત્વં કોહં કુત આયાતઃ કા મે જનની કો મે તાતઃ । ઇતિ પરિભાવય સર્વમસારં વિશ્વં ત્યક્ત્વા સ્વપ્નવિચારમ્ ॥
कस्त्वं कोहं कुत आयातः का मे जननी को मे तातः । इति परिभावय सर्वमसारं विश्वं त्यक्त्वा स्वप्नविचारम् ॥
Kastvam koham kut āyātah kā me jananī ko me tātah | Iti paribhāvaya sarvamasāram vishvam tyaktvā swapnavichāram ||
67
આ સંસાર સ્વપ્ના જેવો છે. તેને અસાર જાણી તેનો ત્યાગ કરી "તું કોણ ? હું કોણ ? ક્યાંથી આવ્યો છું ? મારા માતા પિતા કોણ છે ?" આવો વિચાર કર.
