Meaning: Gujarati
English
મૂકં કરોતિ વાચાલં પંગું લંઘયતે ગિરિમ્ । યત્કૃપા તમહં વન્દે પરમાનંદં માધવમ્ ॥
मूकं करोति वाचालं पंगुं लंघयते गिरिम् । यत्कृपा तमहं वन्दे परमानंदं माधवम् ॥
Mūkam karoti vāchālam pangum langhayate girim | Yatkṛupā tamaham vande paramānandam mādhavam ||
63
જેની કૃપા મુંગાને બોલતો કરે છે, પાંગળાને પર્વત ઓળંગતો કરે છે, તે પરમ આનંદરૂપ ભગવાનને હું નમન કરું છું.
વિઘ્નેશ્વરાય વરદાય સુરપ્રિયાય લમ્બોદરાય સકલાય જગદ્હિતાય । નાગાનનાય શ્રુતિયજ્ઞવિભૂષિતાય ગૌરીસુતાય ગણનાથ નમોનમસ્તે ॥
विघ्नेश्वराय वरदाय सुरप्रियाय लम्बोदराय सकलाय जगद्हिताय । नागाननाय श्रुतियज्ञविभूषिताय गौरीसुताय गणनाथ नमोनमस्ते ॥
Vighneshvarāya varadāya surapriyāya Lambodarāya sakalāya jagadhitāya | Nāgānanāya shrutiyagnavibhūṣhitāya Gaurīsutāya gaṇanātha namonamaste ||
64
વિઘ્નોને દૂર કરનારા, વરદાન આપનારા, દેવોને વ્હાલા, મોટા પેટવાળા, સર્વ જગતનું હિત કરનારા, હાથી જેવા મુખવાળા, શ્રુતિ અને યજ્ઞોના શણગારરૂપ પાર્વતીજીના પુત્ર એવા ગણપતિ આપને નમસ્કાર હો.
ભજ ગોવિંદં ભજ ગોવિંદં ગોવિંદં ભજ મૂઢમતે । સમ્પ્રાપ્તે સન્નિહિતે કાલે નહિ નહિ રક્ષતિ ડુકૃઞ્કરણે ॥
भज गोविंदं भज गोविंदं गोविंदं भज मूढमते । सम्प्राप्ते सन्निहिते काले नहि नहि रक्षति डुकृञ्करणे ॥
Bhaj govindam bhaj govindam govindam bhaj mūḍhamate | Samprāpte sannihite kāle nahi nahi rakṣhati dukrunkaraṇe ||
65
હે મૂઢમતિ ! જ્યારે મરણ નજીક આવશે ત્યારે વ્યાકરણ આદિ કોઈ શાસ્ત્ર કામ આવવાનું નથી માટે ભગવાન ભજી લો. (ચર્પટ પંજરી)
પુનરપિ જનનં પુનરપિ મરણં પુનરપિ જનની જઠરે શયનમ્ । ઇહ સંસારે ખલુ દુસ્તારે કૃપયા પારે પાહિ મુરારે ॥
पुनरपि जननं पुनरपि मरणं पुनरपि जननी जठरे शयनम् । इह संसारे खलु दुस्तारे कृपया पारे पाहि मुरारे ॥
Punarapi jananam punarapi maraṇam Punarapi jananī jaṭhare shayanam | Ih sansāre khalu dustāre kṛupayā pāre pāhi murāre ||
66
જ્યાં આગળ ફરી ફરી જન્મવું તથા મરવું પડે છે, વારે વારે ગર્ભમાં સૂવું પડે છે, એવા અપાર અને તરવામાં અતિ કઠણ એવા આ સંસારથી હે પ્રભુ રક્ષા કરો. (ચર્પટ પંજરી)
કસ્ત્વં કોહં કુત આયાતઃ કા મે જનની કો મે તાતઃ । ઇતિ પરિભાવય સર્વમસારં વિશ્વં ત્યક્ત્વા સ્વપ્નવિચારમ્ ॥
कस्त्वं कोहं कुत आयातः का मे जननी को मे तातः । इति परिभावय सर्वमसारं विश्वं त्यक्त्वा स्वप्नविचारम् ॥
Kastvam koham kut āyātah kā me jananī ko me tātah | Iti paribhāvaya sarvamasāram vishvam tyaktvā swapnavichāram ||
67
આ સંસાર સ્વપ્ના જેવો છે. તેને અસાર જાણી તેનો ત્યાગ કરી "તું કોણ ? હું કોણ ? ક્યાંથી આવ્યો છું ? મારા માતા પિતા કોણ છે ?" આવો વિચાર કર.
ગંગા પાપં શશી તાપં દૈન્યં કલ્પતરુસ્તથા । પાપં તાપં ચ દૈન્યં ચ ઘ્નન્તિ સન્તો મહાશયાઃ ॥
गंगा पापं शशी तापं दैन्यं कल्पतरुस्तथा । पापं तापं च दैन्यं च घ्नन्ति सन्तो महाशयाः ॥
Gangā pāpam shashī tāpam dainyam kalpatarustathā | Pāpam tāpam cha dainyam cha ghnanti santo mahāshayāhā ||
68
ગંગા પાપને, ચંદ્ર તાપને, કલ્પવૃક્ષ દરિદ્રતાને હરે છે પરંતુ મહાન સત્પુરુષો પાપ, તાપ અને દરિદ્રતા ત્રણેને હરે છે.
બ્રહ્મભૂતઃ પ્રસન્નાત્મા ન શોચતિ ન કાંક્ષતિ । સમઃ સર્વેષુ ભૂતેષુ મદ્ભક્તિં લભતે પરામ્ ॥
ब्रह्मभूतः प्रसन्नात्मा न शोचति न कांक्षति । समः सर्वेषु भूतेषु मद्भक्तिं लभते पराम् ॥
Brahmabhūtah prasannātmā na shochati na kānkṣhati | Samah sarveṣhu bhūteṣhu madbhaktim labhate parām ||
69
બ્રહ્મભાવને પ્રાપ્ત થયેલો જે પ્રસન્નચિત્ત મનુષ્ય કશાનો શોક કરતો નથી કે કશાની આકાંક્ષા કરતો નથી. અને સર્વભૂતોમાં સમભાવથી રહેતો મારી પરમ શક્તિને પામે છે. (ગીતા: 18-54; વચ. લો. ૭; વચ. પં. ૨; વચ. અં. ૩)
અયં નિજઃ પરો વેતિ ગણના લઘુચેતસામ્ । ઉદારચરિતાનાં તુ વસુધૈવ કુટુમ્બકમ્ ॥
अयं निजः परो वेति गणना लघुचेतसाम् । उदारचरितानां तु वसुधैव कुटुम्बकम् ॥
Ayam nijah paro veti gaṇanā laghuchetasām | Udāracharitānām tu vasudhaiv kuṭumbakam ||
70
આ મારું છે અથવા બીજાનું છે, એવા વિચારો નાના મનવાળાના હોય છે. પરંતુ જે ઉદાર ચરિત્રવાળા છે તેમના માટે તો બધી પૃથ્વી જ પરિવાર છે.
સુન્દરોપિ સુશીલોપિ કુલીનોપિ મહાધનઃ । શોભતે ન વિના વિદ્યાં વિદ્યા સર્વસ્ય ભૂષણમ્ ॥
सुन्दरोपि सुशीलोपि कुलीनोपि महाधनः । शोभते न विना विद्यां विद्या सर्वस्य भूषणम् ॥
Sundaropi sushīlopi kulīnopi mahādhanah | Shobhate na vinā vidyām vidyā sarvasya bhūṣhaṇam ||
71
સુંદર, સુશીલ, કુલીન અને બહુ ધનવાન હોવા છતાં પણ કોઈ વિદ્યા વિના શોભતો નથી, કેમ કે વિદ્યા જ બધાનું આભૂષણ છે.
વિદ્વત્ત્વં ચ નૃપત્વં ચ નૈવ તુલ્યં કદાચન । સ્વદેશે પૂજ્યતે રાજા વિદ્વાન્ સર્વત્ર પૂજ્યતે ॥
विद्वत्त्वं च नृपत्वं च नैव तुल्यं कदाचन । स्वदेशे पूज्यते राजा विद्वान् सर्वत्र पूज्यते ॥
Vidvattvam cha nṛupatvam cha naiv tulyam kadāchana | Swadeshe pūjyate rājā vidvān sarvatra pūjyate ||
72
વિદ્વત્તા અને રાજાપણું ક્યારેય સમાન નથી, કેમ કે રાજા તો પોતાના દેશમાં સન્માન પામે છે પરંતુ વિદ્વાન તો બધે જ પૂજાય છે.
