॥ શ્રી સ્વામિનારાયણો વિજયતે ॥

॥ સત્સંગદીક્ષા ॥

211

बाल्यादेव दृढीकुर्यात् सेवाविनम्रतादिकम्।

निर्बलतां भयं चाऽपि नैव गच्छेत् कदाचन॥२११॥

બાલ્યાદેવ દૃઢીકુર્યાત્ સેવાવિનમ્રતાદિકમ્।

નિર્બલતાં ભયં ચાઽપિ નૈવ ગચ્છેત્ કદાચન॥૨૧૧॥

Bālyād eva dṛaḍhī-kuryāt sevā-vinamratādikam ।

Nirbalatām bhayam chā’pi naiva gachchhet kadāchana ॥211॥

બાળપણથી જ સેવા, વિનમ્રતા વગેરે દૃઢ કરવાં. ક્યારેય નિર્બળ ન થવું અને ભય ન પામવો. (૨૧૧)

Bāḷpaṇthī ja sevā, vinamratā vagere dṛuḍh karavā. Kyārey nirbaḷ na thavu ane bhay na pāmavo. (211)

From childhood, one should strengthen the virtues of sevā, humility and other virtues. One should never lose courage or be fearful. (211)

बाल्यावस्था से ही सेवा, विनम्रता आदि सद्‌गुणों को दृढ करें। निर्बलता तथा भय के अधीन कभी न हों। (२११)

बालपणापासूनच सेवा, विनम्रता वगैरे दृढ करावी. कधीही निर्बळ होऊ नये, तसेच भयभीत होऊ नये. (211)

ਬਾਲ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਹੀ ਸੇਵਾ, ਨਿਮਰਤਾ ਆਦਿ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਕਰਨ। ਨਿਰਬਲਤਾ ਅਤੇ ਭੈਅ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਦੇ ਨਾ ਹੋਣ। (211)

loop
212

बाल्यादेव हि सत्सङ्गं कुर्याद् भक्तिं च प्रार्थनाम्।

कार्या प्रतिदिनं पूजा पित्रोः पञ्चाङ्गवन्दना॥२१२॥

બાલ્યાદેવ હિ સત્સઙ્ગં કુર્યાદ્ ભક્તિં ચ પ્રાર્થનામ્।

કાર્યા પ્રતિદિનં પૂજા પિત્રોઃ પઞ્ચાઙ્ગવન્દના॥૨૧૨॥

Bālyād eva hi satsangam kuryād bhaktim cha prārthanām ।

Kāryā prati-dinam pūjā pitroh panchānga-vandanā ॥212॥

બાળપણથી જ સત્સંગ, ભક્તિ અને પ્રાર્થના કરવાં. પ્રતિદિન પૂજા કરવી તથા માતા-પિતાને પંચાંગ પ્રણામ કરવા. (૨૧૨)

Bāḷpaṇthī ja satsang, bhakti ane prārthanā karavā. Pratidin pūjā karavī tathā mātā-pitāne panchāng praṇām karavā. (212)

From childhood, one should practice satsang, offer devotion and pray. One should daily perform puja and offer panchāng pranāms to one’s mother and father. (212)

बाल्यावस्था से ही सत्संग, भक्ति और प्रार्थना करें। प्रतिदिन पूजा करें और माता-पिता को पंचांग प्रणाम करें। (२१२)

बालपणापासूनच सत्संग, भक्ती आणि प्रार्थना करावी. प्रतिदिन पूजा करावी तथा माता-पित्यांना पंचांग प्रणाम करावा. (212)

ਬਾਲ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਹੀ ਸਤਿਸੰਗ, ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਨ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਪੰਚਾਂਗ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਨ। (212)

loop
213

विशेषसंयमः पाल्यः कौमार्ये यौवने तथा।

अयोग्यस्पर्शदृश्याद्यास्त्याज्याः शक्तिविनाशकाः॥२१३॥

વિશેષસંયમઃ પાલ્યઃ કૌમાર્યે યૌવને તથા।

અયોગ્યસ્પર્શદૃશ્યાદ્યાસ્ત્યાજ્યાઃ શક્તિવિનાશકાઃ॥૨૧૩॥

Visheṣha-sanyamah pālyah kaumārye yauvane tathā ।

Ayogya-sparsha-dṛushyādyās-tyājyāh shakti-vināshakāhā ॥213॥

કુમાર તથા યુવાન અવસ્થામાં વિશેષ સંયમ પાળવો. શક્તિનો નાશ કરે એવા અયોગ્ય સ્પર્શ, દૃશ્ય વગેરેનો ત્યાગ કરવો. (૨૧૩)

Kumār tathā yuvān avasthāmā visheṣh sanyam pāḷavo. Shaktino nāsh kare evā ayogya sparsh, dṛushya vagereno tyāg karavo. (213)

During adolescence and early adulthood, one should exercise greater self-control and refrain from improper physical contact, sights and other activities that destroy one’s energies [physical, mental and spiritual]. (213)

कुमार तथा युवावस्था में विशेष संयम रखें। शक्ति का नाश करनेवाले अयोग्य स्पर्श, दृश्य आदि का त्याग करें। (२१३)

कुमार वयात तथा यौवनावस्थेत विशेष संयम पाळावा. शक्तीपात करणारे असे अयोग्य स्पर्श व दृश्य वगैरेचा त्याग करावा. (213)

ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਜਵਾਨੀ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਜਮ ਰੱਖੋ। ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਯੋਗ ਸਪਰਸ਼, ਦ੍ਰਿਸ਼ ਆਦਿ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰੋ। (213)

loop
214

सत्फलोन्नायकं कुर्याद् उचितमेव साहसम्।

न कुर्यात् केवलं यद्धि स्वमनोलोकरञ्जकम्॥२१४॥

સત્ફલોન્નાયકં કુર્યાદ્ ઉચિતમેવ સાહસમ્।

ન કુર્યાત્ કેવલં યદ્ધિ સ્વમનોલોકરઞ્જકમ્॥૨૧૪॥

Sat-falonnāyakam kuryād uchitam eva sāhasam ।

Na kuryāt kevalam yaddhi sva-mano-loka-ranjakam ॥214॥

સારા ફળને આપે તેવું, ઉન્નતિ કરે તેવું અને ઉચિત હોય તેવું જ સાહસ કરવું. જે કેવળ પોતાના મનનું અને લોકોનું રંજન કરે તેવું સાહસ ન કરવું. (૨૧૪)

Sārā faḷne āpe tevu, unnati kare tevu ane uchit hoy tevu ja sāhas karavu. Je kevaḷ potānā mannu ane lokonu ranjan kare tevu sāhas na karavu. (214)

One should only undertake ventures that are appropriate and lead to good outcomes and development. However, one should not engage in ventures that merely entertain one’s mind or gratify others. (214)

ऐसा ही साहस करें जो उत्कृष्टफलदायक, उन्नतिकारक तथा उचित हो। जो केवल अपने मन का और लोगों का रंजन करे वैसा साहस न करें। (२१४)

उत्तम फलदायी, उन्नतीकारक व उचित असेच साहस करावे. जे केवळ स्वतःचे व इतरांचे रंजन करेल तसे साहस करू नये. (214)

ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਉੱਦਮ (ਸਾਹਸ) ਕਰੋ, ਜਿਹੜੇ ਉੱਤਮ ਫਲਦਾਇਕ, ਉੱਨਤੀਕਾਰਕ ਅਤੇ ਉੱਚਿਤ ਹੋਣ। ਜਿਹੜਾ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦਾ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਨ-ਪਰਚਾਵਾ ਕਰੇ, ਅਜਿਹਾ ਉੱਦਮ ਨਾ ਕਰੋ। (214)

loop
215

नियतोद्यमकर्तव्ये नाऽऽलस्यम् आप्नुयात् क्वचित्।

श्रद्धां प्रीतिं हरौ कुर्यात् पूजां सत्सङ्गमन्वहम्॥२१५॥

નિયતોદ્યમકર્તવ્યે નાઽઽલસ્યમ્ આપ્નુયાત્ ક્વચિત્।

શ્રદ્ધાં પ્રીતિં હરૌ કુર્યાત્ પૂજાં સત્સઙ્ગમન્વહમ્॥૨૧૫॥

Niyatodyama-kartavye nā’lasyam āpnuyāt kvachit ।

Shraddhām prītim Harau kuryāt pūjām satsangam anvaham ॥215॥

પોતાને અવશ્ય કરવાના ઉદ્યમને વિષે ક્યારેય આળસ ન કરવી. ભગવાનને વિષે શ્રદ્ધા અને પ્રીતિ કરવી. પ્રતિદિન પૂજા કરવી અને સત્સંગ કરવો. (૨૧૫)

Potāne avashya karavānā udyamne viṣhe kyārey āḷas na karavī. Bhagwānne viṣhe shraddhā ane prīti karavī. Pratidin pūjā karavī ane satsang karavo. (215)

One should never be lazy in undertaking one’s important tasks. One should have faith in and love towards Bhagwan. One should daily perform puja and do satsang. (215)

अवश्य करने योग्य उद्यम में कदापि आलस्य न करें। भगवान में श्रद्धा और प्रीति करें। प्रतिदिन पूजा और सत्संग करें। (२१५)

स्वकर्मात कधीही आळस करू नये. भगवंतांच्याविषयी श्रद्धा आणि प्रीती करावी. प्रतिदिन पूजा करावी आणि सत्संग करावा. (215)

ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਰਨ ਯੋਗ ਉੱਦਮ ਵਿਚ ਕਦੇ ਵੀ ਆਲਸ ਨਾ ਕਰੋ। ਭਗਵਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮ ਰੱਖੋ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪੂਜਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਤਿਸੰਗ ਕਰੋ। (215)

loop
216

सङ्गोऽत्र बलवाँल्लोके यथासङ्गं हि जीवनम्।

सतां सङ्गम् अतः कुर्यात् कुसङ्गं सर्वथा त्यजेत्॥२१६॥

સઙ્ગોઽત્ર બલવાઁલ્લોકે યથાસઙ્ગં હિ જીવનમ્।

સતાં સઙ્ગમ્ અતઃ કુર્યાત્ કુસઙ્ગં સર્વથા ત્યજેત્॥૨૧૬॥

Sango’tra balavānl-loke yathā-sangam hi jīvanam ।

Satām sangam atah kuryāt kusangam sarvathā tyajet ॥216॥

આ લોકમાં સંગ બળવાન છે. જેવો સંગ હોય તેવું જીવન બને. આથી સારા મનુષ્યોનો સંગ કરવો. કુસંગનો સર્વથા ત્યાગ કરવો. (૨૧૬)

Ā lokmā sang baḷavān chhe. Jevo sang hoy tevu jīvan bane. Āthī sārā manuṣhyono sang karavo. Kusangno sarvathā tyāg karavo. (216)

In this world, the company one keeps has great influence. The type of association molds one’s life accordingly. Therefore, one should always keep the company of virtuous people and totally shun bad company. (216)

इस लोक में संग बलवान है। जैसा संग होता है वैसा जीवन बनता है। इसलिए उत्तम मनुष्यों का संग करें। कुसंग का सर्वथा त्याग करें। (२१६)

या लोकात संगत बलवान आहे. जशी संगत असेल तसे जीवन बनेल. म्हणून चांगल्या मनुष्यांची संगत करावी, कुसंगाचा सर्वथा त्याग करावा. (216)

ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਸੰਗਤ ਬਲਵਾਨ ਹੈ। ਜਿਹੋ ਜਿਹੀ ਸੰਗਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਜੀਵਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉੱਤਮ (ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ) ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰੋ। ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਦਾ ਸਦਾ ਲਈ ਤਿਆਗ ਕਰੋ। (216)

loop
217

कामाऽऽसक्तो भवेद् यो हि कृतघ्नो लोकवञ्चकः।

पाखण्डी कपटी यश्च तस्य सङ्गं परित्यजेत्॥२१७॥

કામાઽઽસક્તો ભવેદ્ યો હિ કૃતઘ્નો લોકવઞ્ચકઃ।

પાખણ્ડી કપટી યશ્ચ તસ્ય સઙ્ગં પરિત્યજેત્॥૨૧૭॥

Kāmā’sakto bhaved yo hi kṛutaghno loka-vanchakaha ।

Pākhaṇḍī kapaṭī yash-cha tasya sangam pari-tyajet ॥217॥

જે મનુષ્ય કામાસક્ત, કૃતઘ્ની, લોકોને છેતરનાર, પાખંડી તથા કપટી હોય તેનો સંગ ત્યજવો. (૨૧૭)

Je manuṣhya kāmāsakta, kṛutaghnī, lokone chhetarnār, pākhanḍī tathā kapaṭī hoy teno sang tyajavo. (217)

One should renounce the company of those who are lustful, ungrateful, dishonest, hypocritical or deceitful. (217)

जो मनुष्य कामासक्त, कृतघ्नी, लोगों को छलनेवाला, पाखंडी तथा कपटी हो, उसके संग का परित्याग करें। (२१७)

कामासक्त, कृतघ्न, लबाड, पाखंडी व कपटी माणसाची संगत करू नये. (217)

ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਕਾਮ-ਵਾਸ਼ਨਾ ਵਾਲਾ, ਨਾ-ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਵਾਲਾ, ਪਾਖੰਡੀ ਅਤੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਹੋਵੇ, ਉਸਦੀ ਸੰਗਤ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰੋ। (217)

loop
218

हरेस्तदवताराणां खण्डनं विदधाति यः।

उपास्तेः खण्डनं यश्च कुरुते परमात्मनः॥२१८॥

હરેસ્તદવતારાણાં ખણ્ડનં વિદધાતિ યઃ।

ઉપાસ્તેઃ ખણ્ડનં યશ્ચ કુરુતે પરમાત્મનઃ॥૨૧૮॥

Hares-tad-avatārāṇām khaṇḍanam vidadhāti yaha ।

Upāsteh khaṇḍanam yash-cha kurute Paramātmanaha ॥218 ॥

જે મનુષ્ય ભગવાન અને તેમના અવતારોનું ખંડન કરતો હોય, પરમાત્માની ઉપાસનાનું ખંડન કરતો હોય અને સાકાર ભગવાનને નિરાકાર માનતો હોય તેનો સંગ ન કરવો. તેવા ગ્રંથો ન વાંચવા. (૨૧૮-૨૧૯)

Je manuṣhya Bhagwān ane temanā avatāronu khanḍan karato hoy, Paramātmānī upāsanānu khanḍan karato hoy ane sākār Bhagwānne nirākār mānato hoy teno sang na karavo. Tevā grantho na vānchavā. (218-219)

One should not associate with those who deny Bhagwan and his incarnations, disapprove of upāsanā to Paramatma or believe Bhagwan, who eternally possesses a form, to be formless. Do not read such texts. (218–219)

जो मनुष्य भगवान तथा उनके अवतारों का खंडन करता हो, परमात्मा की उपासना का खंडन करता हो और साकार भगवान को निराकार मानता हो उसका संग न करें। ऐसे ग्रंथ भी न पढ़ें। (२१८-२१९)

जो मनुष्य भगवंत आणि त्यांच्या अवतारांचे खंडन करत असेल, परमात्म्याच्या उपासनेचे खंडन करत असेल आणि साकार भगवंतांना निराकार मानत असेल त्याचा संग करू नये. तसे ग्रंथ वाचू नयेत. (218-219)

ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਭਗਵਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਉਪਾਸਨਾ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਾਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਨਿਰਾਕਾਰ ਮੰਨਦਾ ਹੋਵੇ, ਉਸਦੀ ਸੰਗਤ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਜਿਹੇ ਗ੍ਰੰਥ ਵੀ ਨਾ ਪੜ੍ਹੋ। (218-219)

loop
219

साकृतिकं परब्रह्म मनुते यो निराकृति।

तस्य सङ्गो न कर्तव्यस्तादृग्ग्रन्थान् पठेन्नहि॥२१९॥

સાકૃતિકં પરબ્રહ્મ મનુતે યો નિરાકૃતિ।

તસ્ય સઙ્ગો ન કર્તવ્યસ્તાદૃગ્ગ્રન્થાન્ પઠેન્નહિ॥૨૧૯॥

Sākṛutikam Parabrahma manute yo nirākṛuti ।

Tasya sango na kartavyas-tādṛug-granthān paṭhen-na hi ॥219॥

જે મનુષ્ય ભગવાન અને તેમના અવતારોનું ખંડન કરતો હોય, પરમાત્માની ઉપાસનાનું ખંડન કરતો હોય અને સાકાર ભગવાનને નિરાકાર માનતો હોય તેનો સંગ ન કરવો. તેવા ગ્રંથો ન વાંચવા. (૨૧૮-૨૧૯)

Je manuṣhya Bhagwān ane temanā avatāronu khanḍan karato hoy, Paramātmānī upāsanānu khanḍan karato hoy ane sākār Bhagwānne nirākār mānato hoy teno sang na karavo. Tevā grantho na vānchavā. (218-219)

One should not associate with those who deny Bhagwan and his incarnations, disapprove of upāsanā to Paramatma or believe Bhagwan, who eternally possesses a form, to be formless. Do not read such texts. (218–219)

जो मनुष्य भगवान तथा उनके अवतारों का खंडन करता हो, परमात्मा की उपासना का खंडन करता हो और साकार भगवान को निराकार मानता हो उसका संग न करें। ऐसे ग्रंथ भी न पढ़ें। (२१८-२१९)

जो मनुष्य भगवंत आणि त्यांच्या अवतारांचे खंडन करत असेल, परमात्म्याच्या उपासनेचे खंडन करत असेल आणि साकार भगवंतांना निराकार मानत असेल त्याचा संग करू नये. तसे ग्रंथ वाचू नयेत. (218-219)

ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਭਗਵਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਵਤਾਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਉਪਾਸਨਾ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਾਕਾਰ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਨਿਰਾਕਾਰ ਮੰਨਦਾ ਹੋਵੇ, ਉਸਦੀ ਸੰਗਤ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਜਿਹੇ ਗ੍ਰੰਥ ਵੀ ਨਾ ਪੜ੍ਹੋ। (218-219)

loop
220

खण्डनं मन्दिराणां यो मूर्तीनां कुरुते हरेः।

सत्याऽहिंसादिधर्माणां तस्य सङ्गं परित्यजेत्॥२२०॥

ખણ્ડનં મન્દિરાણાં યો મૂર્તીનાં કુરુતે હરેઃ।

સત્યાઽહિંસાદિધર્માણાં તસ્ય સઙ્ગં પરિત્યજેત્॥૨૨૦॥

Khaṇḍanam mandirāṇām yo mūrtīnām kurute Harehe ।

Satyā’hinsādi-dharmāṇām tasya sangam pari-tyajet ॥220॥

જે મનુષ્ય મંદિર અને ભગવાનની મૂર્તિઓનું ખંડન કરતો હોય, સત્ય-અહિંસા આદિ ધર્મોનું ખંડન કરતો હોય તેના સંગનો ત્યાગ કરવો. (૨૨૦)

Je manuṣhya mandir ane Bhagwānnī mūrtionu khanḍan karato hoy, satya-ahinsā ādi dharmonu khanḍan karato hoy tenā sangno tyāg karavo. (220)

One should renounce the company of those who decry mandirs and Bhagwan’s murtis or denounce truth, non-violence and other such righteous conduct. (220)

जो मनुष्य मंदिर तथा भगवान की मूर्तियों का खंडन करता हो, सत्य-अहिंसा आदि धर्मों का खंडन करता हो उसके संग का त्याग करें। (२२०)

मंदिर व भगवंतांच्या मूर्ती भंजकाचा, सत्य-अहिंसा इत्यादी धर्मांचे खंडन करत असेल त्याच्या संगतीचा त्याग करावा. (220)

ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਸਤਿ-ਅਹਿੰਸਾ ਆਦਿ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ, ਉਸਦੀ ਸੰਗਤ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰੋ। (220)

loop
SHLOKAS

Type: Keywords Exact phrase