પુરુષોત્તમ પ્રકાશ
પ્રકારઃ ૧૪
દોહા
એમ અનેક ઉત્સવ કર્યા, ફર્યા વળી ગામોગામ ।
આપી દરશન આપનું, જન કર્યા પૂરણકામ ॥૧॥
દેશ પ્રદેશે પધારિયા, જન હેતે જીવન પ્રાણ ।
પરમારથ અર્થે કરી, પ્રગટ્યા શ્યામ સુજાણ ॥૨॥
દયાળે દયા કરી, ધરી મૂરતિ મંગળરૂપ ।
જે જે પ્રસંગ જન પામિયા, તે થયા શુદ્ધ સ્વરૂપ ॥૩॥
નખશિખ રૂપ નાથનું, જાણો કલ્યાણના છે કોટ ।
જેણે નીરખ્યા નયણે ભરી, તેને ના રહી કંઈ ખોટ ॥૪॥
ચોપાઈ
જેણે જોયાં ચરણ રૂપાળાં રે, સોળે ચિહ્ન સહિત શોભાળાં રે ।
પગ જમણા અંગોઠામાં રેખ રે, જોઈ મીટે તે મેષોનમેષ1 રે ॥૫॥
જેણે પગ આંગળી વળી પેખી રે, પામ્યા ધામ ધન્ય કમાઈ લેખી રે ।
નખ જોયા છે જેણે નિહાળી રે, જોઈ ફણાની2 શોભા રૂપાળી રે ॥૬॥
ઘૂંટી પેની પીંડી પેખી હામે3 રે, તે તો પો’તા4 છે અક્ષર ધામે રે ।
જાનુ ઉરુ જોયા જેણે ઝાંખી રે, દૂંદ5 ફાંદ જોઈ રુદે રાખી રે ॥૭॥
કટિ જોઈ મોહ્યું મન જેનું રે, થયું અક્ષરમાં ઘર તેનું રે ।
જોઈ નાભિને નયણાં ભરી રે, વળી પેટ જોયું પ્રેમે કરી રે ॥૮॥
નલ સ્તન નીરખિયા જેણે રે, કર્યો વાસ અક્ષરમાં તેણે રે ।
છાતી હૈયું જોયું જેણે હેરી6 રે, પામ્યા પ્રાપ્તિ તે ધામ કેરી રે ॥૯॥
કુખ પડખાં બે જે બગલું રે, તે જોઈ કરી લીધું છે ભલું રે ।
ખભા ભુજા જોઈ જેણે દ્રગે રે, તેહ પામ્યા ધામ ઉછરંગે રે ॥૧૦॥
બેઊ ડેડરિયો7 બહુ રૂપાળી રે, કોણી કળાઈ8 જેણે નિહાળી રે ।
કાંડાં કરભ જોઈ મન મોહ્યું રે, હાથ હથેળિયે ચિત્ત પ્રોયું રે ॥૧૧॥
જોઈ જે જને રેખા રૂપાળી રે, પામ્યા બ્રહ્મમો’લ ભાગ્યશાળી રે ।
પોંચે પાંચ આંગળી પ્રવર9 રે, નીરખી તસુ10 ટેરવાં11 સુંદર રે ॥૧૨॥
નખ નીરખી હરખશે ઉર રે, જાશે બ્રહ્મમો’લે જરૂર રે ।
કર સુંદર જોશે બે સાર રે, નીરખે પરમ સુખ દેનાર રે ॥૧૩॥
કંઠ ખાડા વચ્ચે એક તિલ રે, દાઢી હોઠ દાંત જે અવલ12 રે ।
જિહ્વા નાસિકા કપોળ13 સાર રે, જોયે પરમ સુખ દેનાર રે ॥૧૪॥
ડાબા કાનમાં બિંદુ જે શ્યામ રે, જે જુવે તે પામે સુખધામ રે ।
વાંસે તિલ મોટો જોયો જેણે રે, ખરું કર્યું ધામે જાવા તેણે રે ॥૧૫॥
આંખો પાંપણો ભ્રકુટિ ભાળી રે, ભાલ વચ્ચે રેખા જે રૂપાળી રે ।
નલવટ14 તાળુ15 છે રૂપાળું રે, જેણે જોયું મુખ મરમાળું રે ॥૧૬॥
વળી કેશ જોયા શ્વેત શ્યામ રે, તે સહુ પામિયા પરમ ધામ રે ।
જેણે નખશિખ નીરખ્યા નાથ રે, તે તો સહુ જન થયા સનાથ રે ॥૧૭॥
એવા સર્વે અંગે સુખકારી રે, જેણે જોયા તેનાં ભાગ્ય ભારી રે ।
એવી મૂરતિ મંગળરૂપ રે, નખશિખા લગી સુખ સ્વરૂપ રે ॥૧૮॥
નથી એમાં અમંગળ અણું રે, શું હું કહી દેખાડું ઘણું ઘણું રે ।
મૂર્તિ મનોહર છે મરમાળી રે, બ્રહ્મમો’લ જવાય એને ભાળી રે ॥૧૯॥
અતિ અનુપમ છે જો અકળ રે, બહુ સહુથી છે જો સબળ રે ।
એ તો સર્વના કારણ આવ્યા રે, જે કોઈ સ્વામી સહજાનંદ કા’વ્યા રે ॥૨૦॥
ઇતિ શ્રી સહજાનંદ સ્વામી ચરણકમલ સેવક નિષ્કુળાનંદ મુનિ વિરચિતે પુરુષોત્તમપ્રકાશ મધ્યે ચતુર્દશઃ પ્રકારઃ ॥૧૪॥
Purushottam Prakash
Prakar - 14
Dohā
Ema aneka utsava karyā, faryā vali gāmogāma.
Āpi darashana āpanu, jana karyā puranakāma... 1
He celebrated many utsavs in this way and toured village by village. He gave his darshan and fulfilled devotees... 1
Desha pradeshe padhāriyā, jana hete jivana prāna.
Paramāratha arthe kari, pragatyā shyāma sujāna... 2
He visited regions and states due fondness towards devotees. He manifested for the welfare of other… 2
Dayāle dayā kari , dhari murati mangala rupa.
Je je prasanga jana pāmiyā, te thayā shuddha swarupa... 3
Maharaj showed compassion and assumed a beautiful form today. Whoever came in his contact, those all attained a pure form... 3
Nakha-shikha rupa nāthanu, jāno kalyānanā chhe kota.
Jene nirakhyā nayane bhari, tene nā rahi kai khota... 4
The whole form of the Lord, from head to toe, is for our liberation. Whoever observed him with fully, there is nothing left to do for their liberation... 4
Chopai
Jene joyā charana rupālā re, sole chihna sahita shobhālā re.
Paga jamanā angothāmā rekha re, joi mite te meshona-mesha re... 5
Whoever saw the Lord’s beautiful feet, with all sixteen wonderful divine signs… Whoever saw a line in the toe of the left foot without blinking... 5
Jene paga āngali vali pekhi re, pāmyā dhāma dhanya kamāi lekhi re.
Nakha joyā chhe jene nihāli re, joi fanāni shobhā rupāli re... 6
Whoever glimpsed the toes of his feet, they all happily attained Lord’s abode. Who carefully observed his nails and the beautiful front foot... 6
Ghunti peni pindi pekhi hāme re, te to po’tā chhe akshara dhāme re.
Jānu uru joyā jene jhānkhi re, dunda fānda joi rude rākhi re... 7
If anyone observed the Lord’s ankle, heel, calf, or shin look all attained his Akshardham. Whoever had a glimpse of his thighs or hips ; whoever saw his saw his belly, stomach and beheld them in their heart... 7
Kati joi mohyu mana jenu re, thayu aksharamā ghara tenu re.
Joi nābhine nayanā bhari re, vali peta joyu preme kari re... 8
Whoso ever was attracted seeing his wait made their home in Lord’s abode. Whoever saw his belly button or saw his stomach adorably ... 8
Nala stana nirakhiyā jene re, karyo vāsa aksharamā tene re.
Chhāti haiyu joyu jene heri re, pāmyā prāpti te dhāma keri re... 9
Whoever saw his ribs or nipples resided in Lord’s abode forever. Whoever looked at his chest or heart gained Lord’s abode... 9
Kukha padakhā be je bagalu re, te joi kari lidhu chhe bhalu re.
Khabhā bhujā joi jene drage re, teha pāmyā dhāma uchharange re... 10
Whoever saw his underarms, upper waist, and both armpits have done a great thing. Whoever saw his shoulders or arms with their eyes achieved the Lord’s abode excitingly... 10
Behu dedariyo bahu rupāli re, koni kalāi jene nihāli re.
Kāndā karabha joi mana mohyu re, hātha hatheliye chitta proyu re... 11
Whoever saw both upper arms look so stunning and the elbow… Looked at his wrists and hands and their mind was captured; or they were fascinated by looking at his hands and palms... 11
Joi je jane rekhā rupāli re, pāmyā brahmamo’la bhāgyashāli re.
Ponche pāncha āngali pravara re, nirakhi tasu teravā sundara re... 12
Whoever saw his beautiful veins were fortunate to reach the Lord’s abode. Back of hand with five fingers and finger tips, looked at his palmers, finger tips so beautiful... 12
Nakha nirakhi harakhashe ura re, jāshe brahmamo’le jarura re.
Kara sundara joshe be sāra re, nirakhe parama sukhana denāra re... 13
Whose heart will be amazed by seeing his nails will be destined to Lord’s abode. Gorgeous two hands whoever glimpsed, they will feel eternal contentment... 13
Kantha khādā vachche eka tila re, dādhi hotha dānta je avala re.
Jihvā nāsikā kapola sāra re, joye parama sukha denāra re... 14
In the middle of his throat, there is a mole, Chin, lips, teeth are such unique. Tongue, nose, cheek are elegant; just a glimpse gives eternal happiness… 14
Dābā kānamā bindu je shyāma re, je juve te pāme sukhadhāma re.
Vānse tila moto joyo jene re, kharu karyu dhāme jāvā tene re... 15
In the left ear there is a black spot, whoever sees that will definitely attain Lord’s abode. Whoever sees a big mole on his upper back have done enough to attain Lord’s abode... 15
Ānkho pāmpano bhrakuti bhāri re, bhāla vachche rekhā je rupāli re.
Nalavata tālu chhe rupālu re, jene joyu mukha maramālu re... 16
Whoever sees his beautiful eyes, eyelids and eyebrows, or a beautiful vein in the middle of his forehead… His forehead is attractive; whoever sees Lord’s smiling face..16
Vali kesha joyā shveta shyāma re, te sahu pāmiyā parama dhāma re.
Jene nakha-shikha nirakhyā nātha re, te to sahu jana thayā sanātha re... 17
Whoever has seen his white and black hair have reached the Lord’s abode. Whoever saw the Lord from head to toe have gained a master to protect them... 17
Evā sarve ange sukhakāri re, jene joyā tenā bhāgya bhāri re.
Evi murati mangalarupa re, nakha-shikhā lagi sukha svarupa re... 18
In such a way, all o fMaharaj’s parts are a source of bliss. Whoever saw the Lord are very fortunate. That such a auspicious form of God is auspicious; from head to toe, his whole form is full of contentment... 18
Nathi emā amangala anu re, shu hu kahi dekhādu ghanu ghanu re.
Murti manohara chhe maramāli re, brahmamo’la javāya ene bhāli re... 19
There is not a single particle that is inauspicious; how can I show you in detail. His murti is attractive and pleasing; you can reach to the Lord’s abode by seeing it... 19
Ati anupama chhe jo akala re, bahu sahuthi chhe jo sabala re.
E to sarvanā kārana āvyā re, je koi Swami Sahajānanda kā’vyā re... 20
The Lord is absolutely unique and unfathomable; he is the most powerful among everyone. He who has come here is the cause of everything; he is known as the Swami Sahajanand... 20
Iti Shri Sahajānanda Swami charana-kamala sevaka Nishkulananda Muni virachite Purushottama-Prakāsha madhye chaturdashah prakārah... 14
