વિશ્રામ ૪૯
પૂર્વછાયો
કહે અચિંત્યાનંદજી, સુણો અભયસિંહ ભૂપાળ;
વસંતપંચમી બ્યાશિયે, હરિવરે કરી વરતાલ. ૧
ચોપાઈ
સમૈયો પણ સારો ભરાયો, રંગખેલ રુડો વખણાયો;
બાપુભા મછિયાવના રાય, તથા શ્રીપુર જન સમુદાય. ૨
આવેલા હતા દરશન કરવા, શ્રીજિ પાસે તે લાગ્યા ઉચરવા;
ફુલદોળનો ઉત્સવ આવે, કહે રાય કરો મછિયાવે. ૩
બોલ્યા શ્રીપુરના હરિજન, કરો શ્રીપુરમાં ભગવન;
હઠ બેય જણે બહુ લીધો, કૃષ્ણે તે બેયને કોલ દીધો. ૪
ફુલદોળનો ઉત્સવ એહ, કરશું તમારે ગામ તેહ;
એમ કહિ કર્યા તેને વિદાય, બેય ઠેકાણે સામાન થાય. ૫
હોળી તો આવી ઢુંકડિ જ્યારે, કહ્યું ગોપાળજીને તે વારે;
તમે સકુટુંબ ગઢપુર જાઓ, મારું વચન માની રાજિ થાઓ. ૬
ગયા ગોપાળજી તે સુજાણ, દીનબંધુ પધાર્યા ડભાણ;
ગયા ત્યાં થકિ મેમદાવાદ, દેવા દાસને દર્શન સ્વાદ. ૭
પ્રભુએ પછિ બે રૂપ ધર્યાં, સખા સંતનાં પણ તેમ કર્યાં;
એક રૂપે શ્રીપુર ગયા માવ, બીજે રૂપે ગયા મછિયાવ. ૮
આખે પીપળાણે ગામે જેમ, બે રૂપે વિચર્યા હતા તેમ;
કર્યા ઉત્સવ બેય ઠેકાણે, અકળિત કળા કોણ જાણે. ૯
અમદાવાદમાં ગયા જ્યારે, કર્યાં દેવનાં દર્શન ત્યારે;
ઉતર્યા હરિ મંદિર માંય, દ્વાર ઊપર મેડો છે ત્યાંય. ૧૦
ફુલદોળનો ઉત્સવ આવ્યો, માવે રંગનો ખેલ મચાવ્યો;
આવ્યા હરિજન સંઘ હજારો, સમૈયો થયો તે પણ સારો. ૧૧
ભલી સ્વારી સજી ભગવાન, કર્યું સાભ્રમતી જઈ સ્નાન;
ત્યાંથી આવિ જમ્યા મહારાજ, જમાડ્યા પછિ સંત સમાજ. ૧૨
સાંઝે બેઠા પ્રભુ સભા ભરી, પ્રેમે હરિજને પુજાઓ કરી;
એમ લીલા કરે નિત્ય નવી, કરે ગાન મહામુનિ કવી. ૧૩
આવી ચૈત્ર શુદી દ્વિતીયાય, ત્યારે સંઘને કીધા વિદાય;
શ્યામ સંચરિયા સંત સાથ, કમિયાળે ગયા કૃપાનાથ. ૧૪
સામાં આવ્યા હરિજન જેહ, તેનાં નામ કહું સુણો તેહ;
સારા ભક્ત જે સેંસો વણાર, હઠિભાઇનો પૂરણ પ્યાર. ૧૫
ગઢવી નથુ ને ખિમરાજ, મોડભાઈ ભક્ત શિરતાજ;
ગાજતે વાજતે પધરાવ્યા, સૌને ઉતારા સારા અપાવ્યા. ૧૬
વિનતી સહુએ મળિ કરી, હરિનૌમી કરો આંહિ હરી;
માનિ વિનતિ કે શ્રીઘનશ્યામે, વાત વ્યાપી ગઈ ઠામઠામે. ૧૭
ભાલ દેશના ભક્ત હજારો, આવ્યા જાણી સમૈયો થનારો;
મનુભા ગાંફના દરબાર, સજિ આવ્યા તે અસ્વારિ સાર. ૧૮
સાથે પુત્ર હતા ત્રણ જેહ, એક તો બાપજીરાજ તેહ;
બીજા અર્જુનસિંહજી જાણો, રૂપસિંહજી ત્રીજા પ્રમાણો. ૧૯
પીપળીના આવ્યા દાદાભાઈ, બીજા પણ બહુ ભાઇ ને બાઈ;
પુજોભાઈ આવ્યા ધોલેરાથી, આવ્યા અદ્ભુતાનંદ તહાંથી. ૨૦
થયો ઉત્સવ નવમીનો સારો, હરિજનને હરખ આપનારો;
હરિભક્તે રસોઇયો દીધી, પૂજા પ્રેમે પ્રભુ તણી કીધી. ૨૧
સભા નિત્ય સજે ઘનશ્યામ, જ્ઞાન વાત કરે તે ઠામ;
ઘણિ લીલા કરી કમિયાળે, ધર્મરક્ષક ધર્મને લાલે. ૨૨
ધન્ય ધન્ય ત્યાંના હરિજન, વળિ ત્યાંનિ ધરા ધન્ય ધન્ય;
તે તો તીરથભૂમિ ગણાય, વ્રજ તુલ્ય સદા વખણાય. ૨૩
વિશ્વમાં જેની લીલા વંચાશે, મોટા મોટા મુનિવર ગાશે;
ચૈત્રી પૂનમનો દિન આવ્યો, વાલે ત્યાં સુધિ વાસ ઠરાવ્યો. ૨૪
અદ્ભુતાનંદ ને પુજોભાઈ, કહે સાંભળો જન સુખદાઈ;
ધોલેરામાં જે થાય છે ધામ, થયું તૈયાર ઘણું ખરું કામ. ૨૫
માટે આપ તહાં હવે આવો, પ્રતિમાઓ રુડી પધરાવો;
હશે મંદિર કાંઈ અધુરું, ધીમે ધીમે કરાવશું પુરું. ૨૬
એવી વિનતિ સુણી તેહ વાર, ગયા ધોલેરે ધર્મકુમાર;
સામૈયું લઈ સત્સંગિ આવ્યા, વાજતે ગાજતે પધરાવ્યા. ૨૭
પુજાભાઇ તણે દરબાર, ઉતર્યા જઇ વિશ્વઆધાર;
જોવા મંદિર શ્રીમહારાજ, ગયા લૈ સાથે મિત્રસમાજ. ૨૮
ઝાલી અદ્ભુતાનંદનો હાથ, ફર્યા મંદિરમાં મુનિનાથ;
અદ્ભુતાનંદ નિષ્કુળાનંદ, તેહ પ્રત્યે બોલ્યા જગવંદ. ૨૯
થયું મંદિર તો બહુ સારું, જોઈ રાજિ થયું મન મારું;
ઉતારે પછી શ્રીહરિ આવ્યા, નારાયણ જોશીને ત્યાં બોલાવ્યા. ૩૦
પ્રતિષ્ઠાનું મુરત જોવરાવ્યું, શુદિ તેરશ વૈશાખે આવ્યું;
સારો તે દિવસે શુક્રવાર, સુણિ રાજિ થયાં નરનાર. ૩૧
પણ મુહુરત વેગળું જાણી, બોલ્યા સૌ પ્રત્યે સારંગપાણી;
અમે એટલા દિન ન ટકાય, માટે હમણાં તો થાશું વિદાય. ૩૨
ત્યારે બોલ્યા કરીને પ્રણામ, કહું તેહ તણાં સુણો નામ;
પુજોભાઈ તથા ભોજભાઈ, બાપજીભાઈ વરહાભાઈ. ૩૩
બાપુજી ને કાયાભાઈ નામ, હતા તે પણ ક્ષત્રિ તે ઠામ;
અજુબા ફુલજીબા છે કેવાં, લક્ષમી અને રાધિકા જેવાં. ૩૪
ખીમોભાઈ તથા વનમાળી, ભક્તિ જીવણની ભલિ ભાળી;
ગગો ત્રિકમ ભક્ત કલ્યાણ, ડોસા આદિક શેઠ સુજાણ. ૩૫
ગગજી રત્નજી અને દામો, કાનજી માનજી રુડાં નામો;
એહ આદિ ઘણા પાટિદાર, સ્નેહથી હરિને સેવનાર. ૩૬
આત્માનંદ ને અદ્ભુતાનંદ, ત્રીજા નિષ્કુળાનંદ સ્વછંદ;
બોલ્યા સૌ હેતે જોડિને હાથ, અહો કૃષ્ણ સુણો કૃપાનાથ. ૩૭
પ્રતિષ્ઠા સુધિ રહેવાનું ધારો, પછિ ગઢપુર આપ પધારો;
ભક્તવત્સલ છો ભગવાન, માટે દ્યો એટલું સુખદાન. ૩૮
એવિ વિનતિ સુણી એહ ઠામ, રહ્યા ધવળપુરે સુખધામ;
વળતી કહ્યું વૃષકુળરાજે, ધોલેરાના જ મંદિર કાજે. ૩૯
રાધાકૃષ્ણનિ મૂર્તિયો જેહ, ગઢપુર માંહિ રાખી છે તેહ;
લેવા મોકલો બે અસવાર, સુણિ અસ્વાર કીધા તૈયાર. ૪૦
કહ્યું મૂર્તિયો લૈ ઝટ આવો, ધર્મવંશિયોને તેડિ લાવો;
દાદા ખાચરને રુડી રીતે, તેડિ લાવો કુટુંબ સહિતે. ૪૧
થયા અસ્વાર ત્યાંથિ વિદાય, પહોંચ્યા જઈ ગઢપુરમાંય;
થોડા દિવસમાં મૂર્તિયો લૈને, આવ્યા ધોલેરે હર્ષિત થૈને. ૪૨
પુષ્પિતાગ્રાવૃત્ત
ગુરુ લઘુ હરિના જ બેય ભાઈ, સહપરિવાર પધારિયા ચહાઈ;
અભય તનુજ આદિ ભક્ત જેહ, ગઢપુરથી સહુ આવિયા જ તેહ. ૪૩
ઇતિ શ્રીવિહારિલાલજીઆચાર્યવિરચિતે હરિલીલામૃતે અષ્ટમકલશે
અચિંત્યાનંદવર્ણીન્દ્ર-અભયસિંહનૃપસંવાદે
શ્રીહરિમૂર્તિપ્રતિષ્ઠાર્થે-ધવળપુરવિચરણનામૈકોનપંચાશત્તમો વિશ્રામઃ ॥૪૯॥