વિશ્રામ ૫
પૂર્વછાયો
વર્ણિ કહે અભેસિંહજી, સુણો સ્નેહ સહિત તમે ભ્રાત;
બુરાનપુર ધરગામમાં, થયા ધામ તેની કહું વાત. ૧
ચોપાઈ
વરતાલમાં ધર્મદુલારે, સ્થાપ્યા લક્ષ્મીનારાયણ ત્યારે;
સંઘ આવેલો બુરાનપુરનો, વધ્યાથી અતિ ઉત્સાહ ઉરનો. ૨
ધરગામનાં પણ મુદ ધારી, ઘણાં આવેલાં નર અને નારી;
આવ્યા બુરાનપુર થકિ ધાઈ, બાપુભાઈ ને ગોવિંદભાઈ. ૩
નાનાભાઈ શિવાશાહ નામ, આવ્યા એ પણ દર્શનકામ;
નરની ને નારાયણ કેરી, બેય મૂર્તિયો સારિ ઘણેરી. ૪
તે તો સ્થાપિ પ્રથમ હરિ ત્યાંય, એ જ ઠેકાણે ઓરડામાંય;
શ્રીજીને વિનવિ પગે લાગી, એમાંથી એક મૂરતિ માગી. ૫
ધરગામના ગોવિંદભાઈ, હરિ પાસે બોલ્યા હરખાઈ;
બીજી મૂર્તિ આપો પ્રભુ અમને, કહીયે વિનતી કરિ તમને. ૬
બેય મૂર્તિ પ્રસાદિનિ એ છે, તમે હાથેથિ થાપેલિ તે છે;
અમારા દેશમાં તે થપાય, સૌને દર્શનનું સુખ થાય. ૭
પ્રભુએ પછી પરમ પ્રતાપી, મુર્તિ અકેકિ બેયને આપી;
નારાયણની તો બુરાનપુરમાં, આપિ સ્થાપવા હરખીને ઉરમાં. ૮
નરની સ્થાપવા ધરગામે, આપિ સ્નેહથિ સુંદર શ્યામે;
કહ્યું લક્ષ્મીનારાયણ નામ, રાખજો એહનું બેય ઠામ. ૯
જોડ્યે લક્ષ્મિનિ મૂરતિ બે આપી, પધરાવવા પરમ પ્રતાપી;
નારાયણમાં સદા હું રહીશ, સુખ સૌ હરિજનને દઈશ. ૧૦
હરિભક્તો તે મૂર્તિયો લૈને, પોતપોતા તણે દેશ જૈને;
કર્યો આરંભ મંદિર કેરો, સૌને ઉત્સાહ ઉરમાં ઘણેરો. ૧૧
આવિ છાશિયાની1 સાલ જ્યારે, થયાં મંદિર તૈયાર ત્યારે;
કાર્તકીનો સમૈયો તે કાળે, શ્રીજીએ કર્યો શ્રીવરતાલે. ૧૨
ધરગામ ને બુરાનપુરના, આવ્યા હરિજન તે દેશ દુરના;
કહ્યું શ્રીહરિને તેહ વાર, થયાં મંદિર બેય તૈયાર. ૧૩
બેય ઠેકાણે તો રુડિ વીધી, સ્થાપવાની તૈયારી છે કીધી;
પધારો આપ બુરાનપુરમાં, અમે આનંદ પામિયે ઉરમાં. ૧૪
શુભ મુહરત છે જોવરાવ્યું, માગશર શુદિ ષષ્ઠિનું આવ્યું;
કરિને ત્યાં પ્રતિષ્ઠાનું કામ, ધરગામ પધારજો શ્યામ. ૧૫
અમે તેડવા આવિયા તમને, કરશો ન નિરાશિ તે અમને;
સુણિ બોલિયા સુંદર શ્યામ, નથિ મારે શરીરે આરામ.2 ૧૬
માટે મોકલું સંત હું એવા, મળતા ગુણ જે મુજ જેવા;
આવવું તો ઘટે છે અમારે, નથી આવ્યાનો જોગ અત્યારે. ૧૭
અમો આવ્યા થકી સુખ જેવું, સંતથી તમને થશે તેવું;
પછી સંતને કહે સુખકંદ, સુણો પરમચૈતન્યાનંદ. ૧૮
તમે બુરાનપુરમાં સિધાવો, લક્ષમીનારાયણ પધરાવો;
અમોથી જનને સુખ જેવું, તમોથી પણ ત્યાં થશે તેવું. ૧૯
સુણો સ્વયંપ્રકાશાનંદ, તમે પણ મુનિગણના છો ચંદ;
માટે જાઓ તમે ધરગામ, કરો જૈને પ્રતિષ્ઠાનું કામ. ૨૦
થાપો લક્ષ્મીનારાયણ દેવ, સુખ સૌને કરે તતખેવ;
એવિ આજ્ઞા ચડાવિને શીશ, ગયા મંડળ લૈને મુનીશ. ૨૧
બેય સંતમાં ગુણ છે સમાન, જેને ભાઈ કહે ભગવાન;
બેય ગામમાં મૂહુરત એક, માગશર શુદિ ષષ્ઠિનું નેક.3 ૨૨
ધામધૂમથિ મૂર્તિયો સ્થાપી, એ તો સંભારે લોક અદ્યાપી;
સર્વ નાતોના વિપ્ર જમાડ્યા, દક્ષિણા દઈ તોષ4 પમાડ્યા. ૨૩
રામનવમિયે હે નરપાળ, ત્યાંના સંઘ આવ્યા વરતાલ;
પણ પ્રભુનાં ન દર્શન થયાં, ત્યારે તે સહુ ગઢપુર ગયા. ૨૪
ત્યાંય માંદા હતા મહારાજ, તોય દૂરનો જાણિ સમાજ;
પાસે બોલાવિયા કરિ પ્યાર, ત્યાંના સર્વ પુછ્યા સમાચાર. ૨૫
ત્યારે પ્રેમે કરીને પ્રણામ, ત્યાંના ભક્ત બોલ્યા તેહ ઠામ;
દયા સંતોએ દિલમાંહિ લીધી, પ્રતિષ્ઠા ધામધુમથિ કીધી. ૨૬
કોઈ વાતે ન રાખી જ ખામી, અમે સંતોષ પામિયા સ્વામી;
સુણી બોલિયા શ્રી જગવંદ, જે છે પરમ ચૈતન્યાનંદ. ૨૭
મુનિ છે તે અગસ્ત સમાન, ભક્તિમાન મહા ગુણવાન;
સ્વયંપ્રકાશાનંદજિ જે છે, તુલ્ય જાણો વશિષ્ઠને તે છે. ૨૮
એવા જ્યાં મારું સ્થાપન કરે, મારું ત્યાં તો અચળ તેજ ઠરે;
માટે મૂર્તિનાં દરશન કરજો, મારું ધ્યાન એ મૂર્તિમાં ધરજો. ૨૯
ધર્મ પાળજો ધીરજ ધારી, યાદ રાખજો આજ્ઞા અમારી;
અંતે પામશો અક્ષરધામ, મુજ પાસે જ કરશો વિરામ. ૩૦
હવે સુખથિ સિધાવી સ્વદેશ, દીલે દિલગીર થાશો ન લેશ;
સમાચાર તે સંતોને દેજો , મારા જય નારાયણ કહેજો. ૩૧
એમ કહિ કર્યા સૌને વિદાય, ચાલ્યા સૌ પ્રભુને નમિ પાય;
સૌએ શ્રીજીને એહ પ્રસંગે, મંદવાડ દિઠો નહિ અંગે. ૩૨
તેથી હરખતાં હરખતાં જાય, રાતવાસો વળિ જહાં થાય;
કહે સતસંગી આગળ વાત, સાજા તાજા છે હરિ સાક્ષાત. ૩૩
બ્રહ્મચારી કહે અહો રાય, દીસે શ્રીજીની અકળ કળાય;
ક્યારે માંદું શરીર દેખાડે, ઘડીમાં મંદવાડ મટાડે. ૩૪
ક્યારે હરિજનને હરખાવે, ક્યારે રોગિ થઈ રોવરાવે;
વૈદ ધનવંતરી5 જેવો હોય, નાડી પરખી શકે નહિ કોય. ૩૫
સદા જે છે નિરોગી સ્વતંત્ર, ભાસે રોગને વશ પરતંત્ર;
પુરા જ્ઞાનિયો તે મર્મ જાણે, જન અજ્ઞાની સંશય આણે. ૩૬
કહે વર્ણિ સુણો ભૂપ સહી, કથા એ તો અવાંતર6 કહી;
હવે કહ્યું વરતાલની વાત, ગઇ કાર્તિકી પુનમ ભ્રાત. ૩૭
ખાનદેશી ગયા ખાનદેશ, ગયા સંઘ સ્વદેશ વિશેષ;
પ્રભુજી ગઢપુર જવા માટે, ગયા ગામ મેળાવની વાટે. ૩૮
પુષ્પિતાગ્રાવૃત્ત
ધરિ હરિમુરતી બુરાનપૂર, ધરિ ધરગામ વિષે વળી જરૂર;
નરપતિ સુકથા સુણાવિ તેહ, મુજ મનમાં સ્ફુરિ આવિ આજ જેહ. ૩૯
ઇતિ શ્રીવિહારિલાલજીઆચાર્યવિરચિતે હરિલીલામૃતે નવમકલશે
અચિંત્યાનંદવર્ણીન્દ્ર-અભયસિંહનૃપસંવાદે
શ્રીહરિબુરાનપૂર-ધરગામપ્રતિષ્ઠાવિધિનિરૂપણનામ પંચમો વિશ્રામઃ ॥૫॥