વચન વિધિ
કડવું – ૪૪
લજામણાને લાજ ન હોયજી, નર મુનિવર મર વળી વગોયજી
તિરસ્કાર તલભાર ન માને તોયજી, મર આવી કહે કોવિદ1 નર કોયજી
કોઈનું કેમ માને કહ્યું, થયું જેને ગોઠણ જેટલું2 ॥
રોગરાજના3 રોગીને જેમ, ખુવે ખવરાવે તેટલું ॥૨॥
જેમ ભાદરવે ભેંસ પૂછલી,4 જેમ પડ્યો ગજ અજાડિયે5 ॥
જેમ લાગી ગોળી લલાટ માંયે, તેને જીવવાની ના પાડિયે ॥૩॥
તેમ આવતે જોબને આવી મળ્યો, જબરા કુસંગનો જોગ ॥
તેને સાધ્ય શી રહે શરીરમાંહી, જેને થયો અસાધ્ય રોગ ॥૪॥
જેમ ચંદનઘોના ચાખેલની, વળી નહિ ઊગરવા આશ ॥
તેમ કુસંગના કરડેલનો, જાણો ના’વે વળી વિશવાસ ॥૫॥
જેમ મમોઈગર કર6 માનવી, ખેરી7 પડી વળી કર ખાટકી8 ॥
પારાધી કર પશું પડ્યું, તે નહિ નહિ જીવે નકી ॥૬॥
તેમ ખરા કુસંગને પડ્યો ખબેડે,9 તેણે બુદ્ધિ ઊંધી આવી ઘણી ॥
તેને સવળું કેમ સૂઝશે, રાખશે કેમ સત્સંગ શિરોમણિ ॥૭॥
જેમ કોઈ ખાયે ઝાઝા ઝેરને, વળી કરડી જીભ કટકા કરે ॥
નિષ્કુળાનંદ એ નરને, નથી જીવવાનું જાણો સરે ॥૮॥
પદ – ૧૧
રાગ: કેદારો (‘પ્રાણ મ રહેજો પ્રિતમ વિના’ એ ઢાળ)
સરે સાર શોધતાં તે શું મળશે, કરતાં કુસંગનો સંગ વળી;
સુખ સ્વપને નહિ આવે શરીરને રે, આવશે દુઃખ અતોલ મળી. સરે૦ ॥૧॥
જાણી ઝગમગ ઘણી હીરાકણી,10 ખાય ખાંત્યે11 ખૂબ પેટ ભરી;
એમ કુસંગનો સંગ અંગમાં ઊતર્યો રે, કેમ રહે સતસંગ તેણે કરી. સરે૦ ॥૨॥
જેમ ખાય ઠગની ઠગમૂળી12 ઠાઉકી, તેને સાધ્ય શરીરે કેમ રહે;
તેમ વચન વિમુખનાં ઉરમાં આવતાં રે, જે ન કે’વાનું તે સર્વે કહે. સરે૦ ॥૩॥
એણે આ લોક પરલોક બેઉ બગાડિયા, ખવરાઈ13 ગઈ ખળે આવી ખેતી;
નિષ્કુળાનંદ કહે આવ્યે અવસરે રે, ચૂક પડી14 નવ શક્યો ચેતી. સરે૦ ॥૪॥