વચન વિધિ
કડવું – ૪૮
વળી વચનદ્રોહી મતિમંદજી, પંચવિષયમાંહિ માન્યો છે આનંદજી
તે કેમ ટાળશે માથેથી ભવફંદજી, જેણે હરિ વચનમાં માન્યું દુઃખ દ્વન્દ્વજી
દ્વંદ્વ દુઃખના વચનદ્રોહીને, હરિવચનમાં રે’તાં વળી ॥
અલપ સુખને અરથે, વાત બગાડે છે સઘળી ॥૨॥
જે વચનથી મોટપ્ય મળે, વળી આવે વચનથી સુખ ॥
તે સમજ્યા વિના શઠપણે, વરતે છે વચનથી વિમુખ ॥૩॥
જે વચને નર અમર સુખી, અહિ અજ ઈશ અમરેશ ॥
જે વચને શશી સૂર્ય સુખી, ગીરા1 ગજાનન મુક્ત મુનેશ ॥૪॥
એવા વચનને ઉલ્લંઘી, બીજા આગળ કહે છે વાત ॥
હું તો આવ્યો હતો ભારે ભીડ્યમાં, પણ ભલી ઊગરિયો એ ઘાત ॥૫॥
ખાવું પીવું ને પે’રવું એહ, મુકાવ્યું હતું મનગમતું ॥
એ મોટા દુઃખમાંથી નીસર્યો, હવે મનને રાખશું રમતું ॥૬॥
ભલું થયું એહ આડ્ય2 ભાંગી, હવે મોકળે મને મા’લશું ॥
દુઃખ દેખશું જ્યાં દેહને, તો ત્યાંથી તરત ચાલશું ॥૭॥
એવા અભાગી નર અમરને, સુખ નહિ આવે સ્વપ્ને ॥
નિષ્કુળાનંદ કહે જો એમ હોય તો, શીદ કરે કોઈ તપને ॥૮॥
પદ – ૧૨
રાગ: કેદારો (‘પ્રાણ મ રહેજો પ્રિતમ વિના’ એ ઢાળ)
તપ જેવું વા’લું છે વાલમને, તેવું વા’લું નથી બીજું કાંઈ;
વચનમાં રહી ને જે તપ કરે રે, તે તો સુખ પામશે સદાઈ. તપ૦ ॥૧॥
નારાયણ વચનથી વિધિએ,3 આદરિયું તે તપ અનુપ;
તેણે કરી રમાપતિ રીઝિયા રે, આપ્યો વર સારો સુખરૂપ. તપ૦ ॥૨॥
શ્વેતદ્વીપમાંહિ મુનિ રહે, નિરન્નમુક્ત છે જેહનું નામ;
અન્ન પાન વિના કરે તપ આકરું રે, રાજી કરવા ઘણું ઘનશ્યામ. તપ૦ ॥૩॥
બદ્રિકાશ્રમે બહુ મુનિ રહે, દમે છે કોઈ દેહ ઇન્દ્રય પ્રાણ;
સુખ સર્વે તજી શરીરનાં, થઈ રહ્યાં વા’લાના વેચાણ. તપ૦ ॥૪॥
એને ન સમજો કોઈ અણસમજુ, તજ્યાં જેણે શરીરનાં સુખ;
પામરને4 પ્રવીણ ન પ્રીછવા, જે કોઈ રહ્યા હરિથી વિમુખ. તપ૦ ॥૫॥
વચન વિમુખથી જેહ સુખ મળે, તેહ સુખ સર્વે જાજો સમૂળ;5
નિષ્કુળાનંદ એવું નવ કરો રે, જેમાં આવે દુઃખ અતુળ.6 તપ૦ ॥૬॥