પુરુષોત્તમ પ્રકાશ
પ્રકારઃ ૩૭
દોહા
એમ અનેક પ્રકારનાં, બહુ બહુ ઊઘાડ્યાં બાર ।
કલ્યાણ કરવા કારણે, અલબેલે જાણો આ વાર ॥૧॥
આપ સંબંધે સંત સંબંધે, વર્ણી સંન્યાસી સંબન્ધે સોય ।
સાંખ્યજોગી1 સત્સંગી સંબંધે, શ્રેય પામ્યાં સહુ કોય ॥૨॥
મંદિર મૂર્તિ સંબંધે, કર્યા કલ્યાણના ઊપાય ।
એ માંહેલો પ્રસંગ પ્રાણીને, થાય તો ભવદુઃખ જાય ॥૩॥
જેમ અન્નધન આપી આપણું, કરે કંગાલને કોટિધ્વજ2 ।
એમ સમાજ3 દૈ તારે જીવને, એની સઈ આશ્ચરજ4 ॥૪॥
ચોપાઈ
એમ બહુ બહુ પરકારે રે, વાલે જીવ તાર્યા આ વારે રે ।
બહુ હરિ કરી પરમાર્થ રે, તાર્યા જીવ વાવરી સામર્થ્ય રે ॥૫॥
વળતો વિચાર કર્યો છે વાલે રે, આવું આવું ઘણું કેમ ચાલે રે ।
મોટાં મોટાં કરાવ્યાં મંદિર રે, તેમાં રાખિયા સંત સુધીર રે ॥૬॥
પણ તે તો સંત છે જો ત્યાગી રે, વસી કેમ શકશે વીતરાગી રે ।
મમત વિના મંદિર કેમ રે’શે રે, વાત બંધ એ કેમ બેસશે રે ॥૭॥
જેહ ત્યાગી છે ત્રિયા ધન તણા રે, દેહસુખથી નિરાશી ઘણા રે ।
તેણે નહિ જળવાય જાગ્ય રે, નથી વાત એ બનવા લાગ્ય રે ॥૮॥
માટે એના કરું એક ધણી રે, તો રાખે ખબર એની ઘણી રે ।
પછી સરવાર દેશથી5 સંબંધી રે, તેને તેડાવી જાયગા દીધી રે ॥૯॥
સ્થાપ્યા દત્તપુત્ર પોતે સ્થિર રે, અવધપ્રસાદ ને રઘુવીર રે ।
તેને આપે કર્યા આચારજ રે, કરવા બહુ જીવનાં કારજ રે ॥૧૦॥
આપ્યાં વેં’ચી મંદિર ને દેશ રે, જેમાં કોઈને ન થાય કલેશ રે ।
સાધુ સત્સંગીના ગુરુ કીધા રે, દેશ ઉત્તર દક્ષિણ વેં’ચી દીધા રે ॥૧૧॥
કહે સહુ સહુને દેશે રે’જો રે, સારો સહુને ઊપદેશ દેજો રે ।
તમને માનશે પૂજશે જેહ રે, મોટા સુખને પામશે તેહ રે ॥૧૨॥
અન્ન ધન આપશે અંબર રે, પશુ વાહન ને વળી ઘર રે ।
ફળ ફૂલ દલ જળ દેશે રે, તે તો અખંડ ધામને લેશે રે ॥૧૩॥
એહ આદિ જે આપશે વસ્ત6 રે, એવા ઘરધારી જે ગૃહસ્થ રે ।
વળી પધરાવશે પોતાને ઘેર રે, કરશે સેવા વળી સારી પેર રે ॥૧૪॥
વળી કરશે સન્માન એનું રે, મારે કરવું છે કલ્યાણ તેનું રે ।
એમ આચારજથી કલ્યાણ રે, થાશે સહુ જીવનું સુજાણ રે ॥૧૫॥
માનો મોક્ષનો છેલ્લો ઉપાય રે, એહ ઉપરાંત નથી કાંય રે ।
મૂર્તિ આચારજ ધર્મપાળ રે, રે’શે કલ્યાણ તે બહુ કાળ રે ॥૧૬॥
જે જે એને કોઈ આશરશે રે, તે તો જરૂર ભવજળ તરશે રે ।
કરશે દર્શનને ગુણ લેશે રે, વળી પોં’ચ્ય પ્રમાણે કાંઈ દેશે રે ॥૧૭॥
શ્રદ્ધા સહિત સેવા કરે સોઈ રે, વળી રાજી થાશે એને જોઈ રે ।
એવા જન જે જે જગમાંય રે, તેની કરવી મારે સહાય રે ॥૧૮॥
મારી ઇચ્છા છે હમણાં એવી રે, પરમ પ્રાપતી સહુને દેવી રે ।
માટે મોક્ષનું મોટું દ્વાર રે, અમે ઉઘાડિયું છે આ વાર રે ॥૧૯॥
આચારજથી બહુ ઉદ્ધરશે રે, જાણો બ્રહ્મનગર વાસ કરશે રે ।
એમ શ્રીમુખે કહ્યું શ્રીજીયે રે, જન સૌ સત્ય માની લીજિયે રે ॥૨૦॥
ઇતિ શ્રી સહજાનંદ સ્વામી ચરણકમલ સેવક નિષ્કુળાનંદ મુનિ વિરચિતે પુરુષોત્તમપ્રકાશ મધ્યે સપ્તત્રિંશઃ પ્રકારઃ ॥૩૭॥
Purushottam Prakash
Prakar 37
Dohā
Ema aneka prakāranā, bahu bahu ughādyā bāra.
Kalyāna karavā kārane, alabele jāno ā vāra..1
Through numerous methods, Maharaj opened the doors for Akshardham. Maharaj did all of this so that the purpose of liberation... 1
Āpa sambandhe santa sambandhe, varni sannyāsi sambandhe soya.
Sānkhya-jogi satsangi sambandhe, shreya pāmyā sahu koya..2
Through the association of Maharaj, sadhus, varnis and sannyāsis; and also through the association of sānkhya-yogis and satsangis, all have benefited... 2
Mandira murti sambandhe, karyā kalyānanā upāya.
E māhelo prasanga prānine, thāya to bhavadukha jāya..3
The association of mandirs and murtis is yet another method of liberation. If a jiva were to come into association with any of the above, their worldly miseries would disappear... 3
Jema anna-dhana āpi āpanu, kare kangālane koti-dhvaja.
Ema samāja dai tāre jivane, eni sai āshcharaja..4
You can make a poor person a millionaire by giving them food and money. Similarly, Maharaj gave the jivas the means to save them. What is surprising about this?... 4
Chopāi
Ema bahu bahu parakāre re, vāle jiva tāryā ā vāre re.
Bahu Hari kari paramārtha re, tāryā jiva vāvari sāmarthya re..5
In many different ways, Maharaj liberated jivas today. He showed such benevolence and liberated them through his own powers... 5
Valato vichāra karyo chhe vale re, āvu āvu ghanu kema chāle re.
Motā motā karāvyā mandira re, temā rākhiyā santa sudhira re..6
Thereafter, Maharaj had another thought: how long will it continue like this. I have built large mandirs, and I’ve kept sadhus here... 6
Pana te to santa chhe jo tyāgi re, vasi kema shakashe vitarāgi re.
Mamata vinā mandira kema re’she re, vāta bandha e kema besashe re..7
However, these sadhus are detached from the world; how will they be able to handle money? How will the mandir survive without love? How will this talk be acceptable by everyone?... 7
Jeha tyāgi chhe triyā dhana tanā re, deha sukhathi nirāshi ghanā re.
Tene nahi jalavāya jāgya re, nathi vāta e banavā lāgya re..8
These sadhus are detached from women and money, and they are depressed with bodily pleasure.
Therefore, they will not be able to maintain the mandir; it is not possible for this to happen... 8
Māte enā karu eka dhani re, to rākhe khabara eni ghani re.
Pachhi saravāra deshathi sambandhi re, tene tedāvi jāyagā didhi re..9
Therefore, let me appoint a responsible party that can look after the mandirs. Then Maharaj’s family from the Ayodhya district were called to Gujarat and were given a firm place... 9
Sthāpyā dattaputra pote sthira re, avadhaprasāda ne raghuvira re.
Tene āpe karyā āchāraja re, karavā bahu jivanā kāraja re..10
He calmly gave this position to his adopted sons: Ayodhyaprasadji and Raghuvirji. Maharaj made them the āchāryas tofulfil the mission of many jivas... 10
Āpyā ve’chi mandira ne desha re, jemā koine na thāya kalesha re.
Sādhu satsanginā guru kidhā re, desha uttara dakshina ve’chi didhā re..11
He distributed the mandirs and districts in a way that would not cause any quarrels. They were made the gurus of sadhus and satsangis. The northern and southern districts were distributed to both āchāryas... 11
Kahe sahu sahune deshe re’jo re, sāro sahune upadesha dejo re.
Tamane mānashe pujashe jeha re, motā sukhane pāmashe teha re..12
Maharaj said stay within your district and give everyone valuable and great teachings. Those who worship and believe in you will attain great happiness... 12
Anna dhana āpashe ambara re, pashu vāhana ne vali ghara re.
Fala fula dala jala deshe re, te to akhanda dhāmane leshe re..13
Those who give you food, money, clothes, animals, vehicles and houses; or fruits, flowers, leafs and water will attain Akshardham in return... 13
Eha ādi je āpashe vasta re, evā ghara dhāri je gruhastha re.
Vali padharāvashe potāne ghera re, karashe sevā vali sāri pera re..14
The gruhasthas who give other useful items like above; and those who welcome you to their house; and those who serve you extremely well... 14
Vali karashe sanmāna enu re, māre karavu chhe kalyāna tenu re.
Ema āchārajathi kalyāna re, thāshe sahu jivanu sujāna re..15
And those who honor you, I want liberate all of them. In this way, many jivas will attain liberation through the āchāryas... 15
Māno mokshano chhello upāya re, eha uparānta nathi kāya re.
Murti āchāraja dharmapāla re, re’she kalyāna te bahu kāla re..16
This is the final method to attain liberation; there is nothing else above this. Āchāryas are the protectors of dharma, and liberation will continue for a long time... 16
Je je ene koi āsharashe re, te to jarura bhavajala tarashe re.
Karashe darshanane guna leshe re, vali po’chya pramāne kāi deshe re..17
Those who take shelter of these āchāryas will surely overcome this worldly life. Those who do darshan and think good of the āchāryas or donate to them within their capacity... 17
Shraddhā sahita sevā kare soi re, vali rāji thāshe ene joi re.
Evā jana je je jagamāya re, teni karavi māre sahāya re..18.
Those who faithfully serve the āchāryas and become happy just by seeing them; I will always assist and help devotees like that in this world... 18
Māri ichchhā chhe hamanā evi re, parama prāpati sahune devi re.
Māte mokshanu motu dvāra re, ame ughādiyu chhe ā vāra re..19
This is my current wish - to give all the supreme gift (Akshardham). Therefore, this is a huge door for liberation and it has been opened today... 19
Āchārajathi bahu uddharashe re, jāno brahma-nagara vāsa karashe re.
Ema Shrimukhe kahyu Shrijiye re, jana sau satya māni lijiye re..20
Many will be liberated through the āchāryas and will reside in Akshardham. This is what Maharaj said himself; all devotees understand this to be the truth... 20
Iti Shri Sahajānanda Swami charana kamal sevaka Nishkulananda Muni virachite Purushottama-Prakāsha madhye saptatrashah prakārah..37
